DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, mahkeme kararıyla kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin, para, mal ve haklarının tasfiyesi isteğine ilişkindir. Davacı idare vekili kesinleşmiş olan Denizli 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2014/1207 E. 2015/324 K. sayılı kararı ile kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmiş olan Denizli Tarihi Kaleiçi Çarşısı Yaşatma Derneğinin Dernekler Kanunu’nun 15. Ve Dernekler Yönetmeliği’nin 89. Maddeleri gereğince tasfiyesine karar verilmesini istemiştir. Dosyada davalı Derneğe tebligat yapılmış ise de Derneğin Başkan ve Yönetim Kurulu üyelerine tebligat yapılmamış olduğundan davalı tarafça dosyaya yazılı beyan sunulmamış, Davalı dernek tarafından duruşmaya katılan olmamıştır....
Aynı Kanunun 116. maddesinde de amacın gerçekleşmesi olanaksız hale geldiği ve değiştirilmesine de olanak bulunmadığı takdirde ...... kendiliğinden sonra ereceği ve mahkeme kararıyla sicilden silineceği, 52. madde de ise; sona eren tüzel kişinin kişiliği, ehliyeti tasfiye amacıyla sınırlı olmak üzere tasfiye sırasında da devam edeceği, hükme bağlanmıştır. ...... sona ermesi halinde, ortaya mal varlığının tasfiyesi ile arta kalan malvarlığının özgülenmesi (tahsisi) konusu çıkar. Tüzel kişilere ilişkin genel hükümlerde belirtildiği gibi, ...... tasfiyesi, MK’nun 53. maddesi hükmüne tabidir. Buna göre Kanunda ve kuruluş belgesinde aksine hüküm yoksa tasfiye, terekenin resmi tasfiyesine ilişkin hükümlere göre yapılacaktır. Tasfiye için ...... malvarlığının aktif ve pasifi tespit edilerek defteri tutulur, mal ve haklar paraya çevrilir, alacaklar tahsil edilir, borçlar ödenir (TMK. mad. 634-635)....
Sulh Hukuk Mahkemesi ise, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine, tasfiye işlemleri ise asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girdiğinden tasfiye ile ilgili talep yönünden mahkemelerinin görevsizliğine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87. Maddesi hükmü “ ...Her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir.”şeklindedir. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. Maddesi hükmü “ Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır....
Aynı Kanunun 116.maddesinde de amacın gerçekleşmesi olanaksız hale geldiği ve değiştirilmesine de olanak bulunmadığı takdirde vakfın kendiliğinden sonra ereceği ve mahkeme kararıyla sicilden silineceği, 52. Maddede ise; sona eren tüzel kişinin kişiliği, ehliyeti tasfiye amacıyla sınırlı olmak üzere tasfiye sırasında da devam edeceği, hükme bağlanmıştır. Vakfın sona ermesi halinde, ortaya mal varlığının tasfiyesi ile arta kalan malvarlığının özgülenmesi (tahsisi) konusu çıkar. Tüzel kişilere ilişkin genel hükümlerde belirtildiği gibi, vakfın tasfiyesi, MK’nun 53. maddesi hükmüne tabidir. Buna göre Kanunda ve kuruluş belgesinde aksine hüküm yoksa tasfiye, terekenin resmi tasfiyesine ilişkin hükümlere göre yapılacaktır. Tasfiye için vakfın malvarlığının aktif ve pasifi tespit edilerek defteri tutulur, mal ve haklar paraya çevrilir, alacaklar tahsil edilir, borçlar ödenir (TMK mad. 634-635)....
Derneğin alacaklı olması durumunda borçlulardan alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan para ve mallar tüzükte belirtildiği şekilde devredilir. 7. Derneğin kişiliğinin sona ermesi hâlinde ortaya çıkan önemli bir hukuki sonuç da, derneğin malvarlığının geleceğinin ne olacağı başka bir deyişle derneğin elde kalan net (safi) malvarlığının nereye özgüleneceği (tahsis edileceği) sorunudur. Bu sorunun sonuca bağlanabilmesi derneğin alacaklarının tahsil edilmesi, borçların ödenmesi ve bu suretle derneğin net malvarlığının ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bu ise malvarlığının tasfiyesi ile mümkün olabilir (Jale Akipek vd., Türk Medeni Hukuku, 1. Cilt, ... 2015, s. 659). Tasfiye sonucunda artan aktif mevcut ise tahsis mümkün olabilir. 5235 sayılı Kanun'un 15 ve Dernekler Yönetmeliğinin 89 uncu maddesine göre alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan para ve mallar tüzükte belirtildiği şekilde devredilir. 8....
Yargıtay kararı ile de; Derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti ile tasfiyesine karar verilmesi talep edildiğinden Sulh Hukuk Mahkemesince davanın görülüp sonuçlandırılması gerektiğine karar verilmesi gerektiğini. Bu nedenle kararın kaldırılması için istinaf talebinde bulunmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Çarşamba Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/1182 Esas, 2018/1496 Karar sayılı dava dosyasında verilen Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti ve tasfiyesi ) talebinden, tasfiyesi talebinin tefrik edilerek görevsizliğine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; Dernek (Derneğin tasfiyesi ) istemine ilişkindir....
TMK'nin 116.maddesinde de amacın gerçekleşmesi olanaksız hale geldiği ve değiştirilmesine de olanak bulunmadığı takdirde vakfın kendiliğinden sonra ereceği ve mahkeme kararıyla sicilden silineceği, 52. Madde de ise; sona eren tüzel kişinin kişiliği, ehliyeti tasfiye amacıyla sınırlı olmak üzere tasfiye sırasında da devam edeceği, hükme bağlanmıştır. Vakfın sona ermesi halinde, ortaya mal varlığının tasfiyesi ile arta kalan malvarlığının özgülenmesi (tahsisi) konusu çıkar. Tüzel kişilere ilişkin genel hükümlerde belirtildiği gibi, vakfın tasfiyesi, TMK’nin 53. maddesi hükmüne tabidir. Buna göre Kanunda ve kuruluş belgesinde aksine hüküm yoksa tasfiye, terekenin resmi tasfiyesine ilişkin hükümlere göre yapılacaktır. Tasfiye için vakfın malvarlığının aktif ve pasifi tespit edilerek defteri tutulur, mal ve haklar paraya çevrilir, alacaklar tahsil edilir, borçlar ödenir (TMK. madde 634-635)....
Aynı Kanunun 116. maddesinde de amacın gerçekleşmesi olanaksız hale geldiği ve değiştirilmesine de olanak bulunmadığı takdirde vakfın kendiliğinden sonra ereceği ve mahkeme kararıyla sicilden silineceği, 52. madde de ise; sona eren tüzel kişinin kişiliği, ehliyeti tasfiye amacıyla sınırlı olmak üzere tasfiye sırasında da devam edeceği, hükme bağlanmıştır. Vakfın sona ermesi halinde, ortaya mal varlığının tasfiyesi ile arta kalan malvarlığının özgülenmesi (tahsisi) konusu çıkar. Tüzel kişilere ilişkin genel hükümlerde belirtildiği gibi, vakfın tasfiyesi, MK’nun 53. maddesi hükmüne tabidir. Buna göre Kanunda ve kuruluş belgesinde aksine hüküm yoksa tasfiye, terekenin resmi tasfiyesine ilişkin hükümlere göre yapılacaktır. Tasfiye için vakfın malvarlığının aktif ve pasifi tespit edilerek defteri tutulur, mal ve haklar paraya çevrilir, alacaklar tahsil edilir, borçlar ödenir (TMK. mad. 634- 635)....
Dosyaya celp edilen HAYAL PERDESİ KÜLTÜR VE SANAT DERNEĞİ tüzüğünün 38. maddesinde derneğin feshi ve malvarlığının tasfiye şeklinin belirtildiği, tasfiyenin genel kurulca fesih kararı verildiğinde derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılacağı, bu işlemlere feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanacağı gibi detaylı tasfiyeye ilişkin düzenlemeler bulunduğu görülmüştür....
D)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, dernek mallarının tasfiyesi istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, davanın 6100 Sayılı HMK 'nın114/1- c ve 115/2 maddeleri uyarınca görev dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, mahkemenin görevsizliğine, görevli mahkemenin Uşak 2. Sulh Hukuk Mahkemesi olduğunun tespitine karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Somut olayda, davacı vekilinin derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ve tasfiyesine karar verilmesini talep ettiği, davanın Uşak 2. Sulh Hukuk Mahkemesinde açıldığı, bu mahkemece dernek mallarının tasfiyesi talebinin tefrik edilerek, bu talep yönünden görev nedeniyle davanın usulden reddine karar verildiği, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti hususunda 2019/1484 Esas 2020/1296 Karar sayılı karar ile, davanın kabulüne karar verildiği, dernek mallarının tasfiyesi talebi yönünden Uşak 2....
