Ancak sözleşmenin feshi halinde taraflar birbirlerine yaptıkları kazandırmaların iadesini isteyebilirler. Balıkesir 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/133 esas sayılı dosyasında sözleşmeye konu 9166 ada 5 parsel sayılı henüz üzerinde inşaata başlanmamış arsanın iadesi istemiyle açılan dava aynı zamanda taraflar arasındaki adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi isteğini de zımnen içermektedir. Bilindiği üzere arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde tarafların birbirlerine verdiklerini geri istemleri mümkün iken ileri etkili fesih halinde inşaatın tamamlanma seviyesine göre sözleşmenin tasfiyesi söz konusu olacaktır. Ancak mahkemece tüm parseller üzerindeki mevcut inşaat seviyesi projenin bütününe göre belirlenip sözleşme feshedilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi mümkün değildir....
Dava, düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi talebine ilişkindir. Yargıtay 6.HD.nin 2021/4437 E-2022/4390 K sayılı emsal kararında "... BK'nın 355. (TBK'nın 470. vd.) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların fesih iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir. Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da tarafların sözleşmenin yükümlerinden kurtulmaları, başka bir anlatımla, sözleşme ilişkisinin tasfiyesi gerekir. Geriye etkili fesihte alacaklı BK'nın 108/I maddesine dayanarak yükleniciye veya onun halefi durumundaki kişilere verdiği tapuları geri isteyebilir....
Hukuk Dairesi'nin 12.04.2017 gün ve 2015/9047-2017/1114 sayılı ilamı aleyhinde davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ifa imkansızlığı nedeniyle geriye etkili olarak feshi ve tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen hüküm davalı vekilince temyiz edilmiş, 23. Hukuk Dairesinin 2015/9047 Esas, 2017/1114 Karar sayılı ilamıyla onanmış olup, davalı vekili bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur....
Maddesi uyarınca reddine, 2- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı arsa sahibi, davalı şirket yüklenicidir. Davacı arsa sahipleri tarafından davalılar aleyhine inşaatın süresinde yapılmaması nedeniyle kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve davalılara devredilen taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ve adına tescili talep edilmiş, davalı şirket tarafından gecikmenin kendisinden kaynaklanmayan sebepler nedeniyle oluştuğu savunulmuştur. Taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi her iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerden olup, hem yüklenicinin hem de arsa sahiplerinin birbirlerine karşı edim yükümlülükleri bulunmaktadır....
in araması üzerine öğrendiklerini, taşınmaz üzerine konulan tedbir karanının tapunun bilgisayar sisteminden düşüldüğünü, bilgisayar sisteminde görünmediğini, tapu sistem kaydında ihtiyati tedbir kaydı görünmediği için davalı şirketin ve şirket yetkilisi şahsa güvenilerek kat karşılığı inşaat sözleşmesinin tanzim edildiğini, Tapu Memurları tarafından yanlışlığın giderilerek taşınmaz üzerine 09.01.2013 tarihli ihtiyati tedbir konulduğunu,davalı şirkete Noter aracılığı ile toplam ... TL bedelli senetlerin iadesi için ihtar gönderildiğini, davalı tarafın ihtara verdikleri cevap içeriğinin gerçeği yansıtmadığını, bu nedenlerle kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve sözleşmeye dayı olarak davalı şirket yetkilisi ... lehine keşide edilen ve teminat olarak verilen toplam ......
Mahkemece iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı yüklenicinin sözleşme uyarınca yapmayı üstlendiği inşaatın ancak % 32'sini tamamlanmış olduğu, yüklenici dışındaki davalılar tapudan pay satın almışlar ise de inşaat halindeki bir arsadan pay temlik alan davalıların iyi niyetli sayılamayacakları gerekçesiyle ... 3. Noterliğinin 30/11/1995 tarih ve 51953 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshine, davalıların tapu kayıtlarının iptali ile davacılar adına miras payları oranında tesciline karar verilmiştir. Kararı davalılardan ... vekili ile, , ..., ... vekilleri temyiz etmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı ..., ... ve ... vekillerinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir....
Noterliğinin 22/05/2006 tarih ve 10701 yevmiye nolu gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davacıya ait Mahmutlar Mahallesi 424 ada 2 parsel sayılı taşınmaz üzerine inşaat yapılarak bir kısım bağımsız bölümlerin davacıya verilmesinin kararlaştırıldığını, yüklenicinin taahhüdünü bugüne kadar yerine getirmediğini, sözleşmenin noter ihtarı ile davacı tarafından tek taraflı feshedildiğini, davalının kötü niyetli olarak fesih ihbarından sonra 13/05/2015 tarihinde kat karşılığı inşaat sözleşmesini tapuya şerh verdirdiğini belirterek haksız şerhin terkini ile sözleşmenin haklı nedenle fesih olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından duruşma istenmiş, ise de davetiye masrafı bulunmadığından duruşma isteğinin reddiyle incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, Borçlar Yasası’nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türünü oluşturan düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin ileriye dönük olarak feshi istemine ilişkindir. Yerel mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı yüklenici vekilince temyiz edilmiştir. ... ili, Merkez ilçesi, ......
KANITLAR, DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında HMK'nın 355.maddesi gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır: Asıl dava; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi, tapu iptali ve tescil ile menfi ve müspet zarar tazmini, birleşen dava ise; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye etkili olarak feshi ile tapu iptali ve tescil, terditli olarak da imalat bedelinin tespit ve tahsili isteklerine ilişkindir. TBK.'...
Ticaret Limited Şirketi yetkili temsilcisi ile davacı arasında 27.06.2005 tarihinde adi yazılı sözleşmeyle yapılan temlik işlemi gereğince davacının temlik aldığı şahsi hakkın konusunun sözleşmenin ileriye veya geriye etkili olarak feshi sonucunda yükleniciye bırakılıp bırakılmayacağı belirleneceğinden, sözleşmenin ifa olanağı bulunup bulunmadığı davalı arsa maliklerince açılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davasının sonucu ile doğrudan ilgilidir. Bu nedenle "bekletici mesele" yapılarak dava sonucu beklenmeli, sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bütün bu yönler üzerinde durulmadan eksik inceleme ve araştırmayla hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 04.07.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi....