Bu tür davalarda mahkemece öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki iskan koşulu (oturma izni) v.s. diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Bunun için de davaya konu temlik işleminin geçerli olup olmadığı, arsa maliki ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklenicinin borçlarının neler olduğunun sözleşme hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Davacının arsa sahibi ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü yükleniciden temlik alması halinde arsa sahibini ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir. Türk Borçlar Kanununun 188. maddesi gereğince; “Borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları, devralana karşı da ileri sürebilir.”...
bu kat karşılığı inşaat sözleşmesini devraldığı düşüncesiyle şirket payını devir aldığını, ... şirketinin ortağı ve yetkilisi ...’nun kabul ve onayı ile ... yetkilisi ...’ya 500.000,00 TL nakit verilerek 550.000,00 TL bedelli çeklerin teslim edildiğini, ödemelerin müvekkili ... tarafından kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ... Ltd. Şti. tarafından ... Ltd....
Noterliğinin 16.09.1996 tarihli ve 2914 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre inşa edilecek 118 parsel sayılı taşınmazda “A” harfiyle gösterilen bağımsız bölüme ilişkindir. Satış vaadi sözleşmesinin ifa olanağı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olan yüklenicinin edimini yerine getirmesiyle mümkün olur. Yükleniciyle arsa sahibi davalı arasındaki ... 1. Noterliğinin 16.09.1996 tarihli ve 2914 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin Gebze 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/777 Esas, 2005/356 Karar sayılı ilamıyla feshine karar verildiği, kararın 05.10.2005’te kesinleştiği anlaşılmaktadır. Davacının tapu iptali ve tescil talebinin ifa imkanı olmadığı görülmektedir. Ancak, davacının satış vaadi sözleşmesine dayalı alacak talebi yönünden zamanaşımı süresi kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinin kesinleşme tarihi olan 05.10.2005’ten başlamalıdır....
Davalı, arsa sahibi sıfatıyla dava dışı yükleniciyle yaptıkları 28.03.1995 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ifa ile sonuçlanmadığından yüklenici aleyhine dava açıldığını, açılan bu davanın da dinlenme olanağı bulunmadığını, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece aynen ifa olanaksızlığı nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü davacı temyiz etmiş, karar Dairemizin 25.06.2009 tarihli ilamında yazılı nedenlerle bozulmuştur. Davalı karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Davada dayanılan 18.10.1995 günlü taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin konusu 2805 sayılı parselde yapılacak inşaatın A bloktaki 6. kat, denize bakan dairedir....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, mevcut maliyet bedelinin tespiti ile davalı iflas idaresine ödenmesi, tapudaki şerhin kaldırılması ve müdahalenin önlenmesi istemlerine ilişkindir. 818 BK’nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “ Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ” uygulamadaki adıyla Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, ....01.1984 tarih ve .../... sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararında da açıklandığı gibi; ... sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa ( yapı ) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, geçerliliği resmi şekle bağlı, kural olarak ani edimli, geçici-sürekli karmaşığı, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Bu sözleşmede yüklenici bina yapım işini üstlenmekte, yüklenicinin finansını karşılayarak yapacağı binaya karşılık arsa sahibi de ona arsa payı mülkiyeti geçirmektedir....
. - K A R A R - Davacı vekili, davalılar ... ve ... ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmeye ek sözleşme yaptığını, sözleşmeye istinaden dava konusu taşınmazın satışını da kapsar mahiyette ...'a vekaletname verildiğini, davalı yüklenicinin muvazaalı olarak taşınmazı diğer davalılar üzerine devrettiğini, yüklenicinin sözleşmeye aykırı davrandığını ve edimlerini yerine getirmediğini ileri sürerek, yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshini, davaya konu taşınmazın davalı ... Yapı Ltd. Şti. adına kayıtlı tapu kaydının iptal edilerek müvekkili adına tescilini talep ve dava etmiştir. Davalılar davaya cevap vermemiş, davalı ... vekili, duruşmada husumet nedeniyle davanın reddini istemiştir....
Yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat yapmakta olduğu veya arsa sahibinin aynı zamanda yüklenici sıfatıyla hareket ederek (yapsatçı konumunda) inşa etmekte olduğu binalardandan bağımsız bölüm satın alınması halinde Borçlar Kanununun 163. maddesi (TBK m. 184) gereğince üçüncü kişiye yapılacak temlikin yazılı olması yeterlidir. Bu tür davalarda mahkemece öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki iskan koşulu (oturma izni) v.s. diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Bunun için de davaya konu temlik işleminin geçerli olup olmadığı, arsa maliki ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklenicinin borçlarının neler olduğunun sözleşme hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir....
Öte yandan uyuşmazlığın çözümü için eser sözleşmesinin bir türü olan “kat karşılığı inşaat sözleşmesi” diğer bir ifadeyle “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” ile ilgili açıklama yapmakta fayda vardır. 22. Kat karşılığı inşaat sözleşmesi; bir yönüyle arsa sahibinin koşullar gerçekleştiğinde sahibi olduğu taşınmazın mülkiyetinin bir kısmını yükleniciye devretmesini öngörürken, diğer yönüyle de, yüklenicinin yapacağı inşaat bakımından arsa sahibine karşı yükümlülüklerini gösteren, tapulu taşınmazın mülkiyetinin bir kısmının devrine ilişkin vaadi ve eser sözleşmesini içeren, iki tipli-karma bir sözleşmedir. Başka bir anlatımla yüklenici yönünden inşaat yapma yükümlülüğünü, arsa sahibi yönünden ise tapuda pay intikal ettirme yükümlülüğünü içeren kat karşılığı inşaat sözleşmesi, hem inşaat yapma hem de satış vaadi sözleşmesini bünyesinde birleştiren özel bir sözleşme türüdür. 23....
Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümlerin temlik alınması nedeniyle kişisel hakka dayalı tapu iptali tescil, ikinci kademedeki istem ise tazminat istemine ilişkindir. Arsa sahibi ile arasında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Somut olayda, davalı yüklenici ile davalı arsa malikleri arasındaki sözleşme 24.01.2005 tarihinde kesinleşen Nevşehir 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2004/195-372 sayılı dosyası ile geriye etkili olarak feshedilmiştir....
Yerel mahkeme kararı davalı vekilince temyiz edilmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir. 2- Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında teslim edilecek olan daire bedellerinin tahsili, mümkün değil ise arsa sahibine ait yıkılan evin bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Taraflar arasında Kayseri 6. Noterliği’nin 03/06/2009 tarih ve 13829 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmış, yüklenici tarafından yapılacak olan inşaattan 2 adet bağımsız bölümün davacı arsa sahibine verileceği kararlaştırılmıştır. Dosya kapsamında bulunan ... Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürlüğü’nün 15/08/2014 tarihli yazısında dava konusu taşınmaza dair ruhsat dosyasına rastlanılmadığı, ......