Hukuk Dairesinin 08.04.2010 tarihli, 2009/3718 E ve 2010/2027 sayılı kararı ile karar düzeltme talebinin reddine karar verdiği, bunun üzerine kararın 27.05.2010 tarihinde kesinleştiği, Davalı ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/71 Esas sayılı dosyasında, yükleniciden haricen satın aldığı bağımsız bölümün tapusunun iptali ve adını tescilini (olmadığı taktirde taşınmaz değerinin tahsilini) talep ettiği, bu dosyanın ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/8 Esas sayılı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu iptal ve tescil talepli dosya ile birleştirilmesine karar verildiği, birleştirilen ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/71 Esas, 2005/73 karar sayılı dosyasının ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/8 Esas dosyasından hükümle birlikte tefrik ile ......
Mahkemece, davalı arsa maliki ile dava dışı yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin; davacı ile davalı arasındaki temlik sözleşmesinin geçerli olmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden bağımsız bölüm temlik alan davacının tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Somut uyuşmazlıkta, davacı, dava dışı yüklenici ... ile davalı arsa maliki arasında 17.09.2004 günü düzenlenen adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılan çekişme konusu taşınmazı 20.02.2010 günlü adi yazılı temlik sözleşmesiyle temlik aldığından adına tescilini istemiştir. Arsa maliki ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği taşınmaz dava dışı yükleniciye bırakılmıştır....
Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, tapu iptâli tescil ve kâl istemleriyle açılmış, mahkemece kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, davalı yüklenici ... adına kayıtlı olan 4/100 payın tapu kaydının iptâli ile davacı arsa sahibi adına tesciline, inşaatın kâl'ine, davalı üçüncü kişiler yönünden tapu iptâli tescil isteminin reddine karar verilmiş, karar davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici ... vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı yüklenici ...'...
İnşaat şirketi ile kat karşılığı inşaat sözlşmesi imzladıkları anlaşılmaktadır. Davacı arsa sahipleri, davalı müteahhit şirketin kendidne verilmesi kararlaştırılan bloğu kısmen tamamlayarak dairelerin tamamını diğer davacılara sattığını, kendilerine verilmesi kararlaştırılan diğer bloğun ise sadece iki katını yaparak kaçtığını idda ederek, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile tapu iptal ve tescil talebinde bulunmuşlardır. Davanın açıldığı tarihte asliye ticaret ve hukuk mahkemeleri arasında işbölümü ilişkisi mevcut olup, tüm dosya kapsamından, davalı ... inşaat şirketi dışında diğer tüm davalıların süresinde işbölümü itirazında bulunduğu anlşaılmaktadır. O halde; davalı ... inşşat şirketi dışındaki davalılar ve davacıların tacir olmamasına ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olmamasına göre, ticari dava niteliğinde bulunmayan davanın genel hükümlere göre Asliye Hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı Işın Elektrik A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde özetle: cevap dilekçesindeki beyanlarını tekrarla mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, Yargıtay içtihatları ile de sabit olan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi şartlarının incelenmediğini, davacı tarafından tek taraflı beyanla kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshedildiği, dolayısıyla arsa paylarının sözleşmeden önceki haline çevrilmesi talebinin hakkaniyete aykırı olduğunu, bu hususun ayrı bir yargılamayı gerektirdiğini, öncelikle geriye etkili fesih şartlarının oluşup oluşmadığına bakılması gerektiği, eğer şartlar oluşmuşsa inşaatın aşaması tespit edilerek yüklenici müteahhit şirketin emek ve mesaisinin karşılığı belirlenerek arsa sahipleri tarafından bu bedelin yükleniciye ödenmesi gerektiğini, nitekim bu hususta mahkemeye başvurulmuş olduğunu, 07.10.2021 tarihinde İstanbul Anadolu 20....
Mahkemece, sözleşmenin feshine, tapu iptâli ve tescil istemiyle birleşen davanın reddine karar verilmiş, karar davacı birleşen davanın davacısı Aslı, davalılar İsmail, Selim ve Ekşioğlu Kooperatifi tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı kooperatif, İsmail ve Selim ile birleşen davanın davacısı ...'ın temyiz itirazları tümüyle reddedilmelidir. 2-Davacı ve birleşen davada davalı arsa sahibi ....'nin temyiz itirazlarına gelince; 18.06.1997 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi, re'sen düzenleme biçiminde davacı ile davalılardan ... arasında imzalanmıştır. Bu sözleşmeyle kooperatif inşaat ruhsatından itibaren 40 ayda ve genel iskânı alınmış olarak inşaat yapımını yükümlenmiştir. 25.08.1997 tarihinde imzalanan sözleşmeyle de kooperatif, nakit ödeme karşılığında inşaat yapımı konusunda Ekşioğlu Ltd. Şirketi'yle anlaşmıştır....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre davacının talebinin kabulüyle, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği davalı yüklenici payına düşen 2 no'lu daire ile 4 no'lu dükkanın kat irtifakı gereği (18 ve 19 no'lu dükkanlar) davalı arsa sahipleri adına olan tapusunun iptaliyle, davacı yüklenici şirket adına tesciline dair verilen ilk karar davalı arsa sahipleri ... ve ... tarafından temyiz edilmiş,Yargıtay 15. Hukuk Dairesince 05.04.2004 tarihinde arsa sahiplerinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi için açtıkları davanın sonucunun beklenmesi bakımından verilen karar bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak, fesih davasının sonucu beklenmiş, davalı arsa sahipleri ile davalı yüklenici şirket arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemiyle ... 3. As. Tic....
Asıl dava yönünden davacının dava dilekçesinde tapu iptal ve tescil talebi de bulunduğu için arsa sahipleri yönünden husumetten ret kararının doğru olmadığı belirtilerek asıl davanın tüm davalılar yönünden reddine, karşı davada ise, karşı dava davalısının istinaf başvurusunun esastan reddine, karar verilmiştir. Kararı, asıl dava davacı-karşı dava davalı vekili temyiz etmiştir. Asıl dava, yükleniciden temlik alınan kişisel hakka dayalı tapu iptal tescil, karşı dava ise harici satış sözleşmesinin feshi ve sözleşme doğrultusunda verilen bedelin iadesi ve bononun iptali davasıdır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sözleşme tarihine göre uygulanması gereken 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan temliken tescil isteminden kaynaklanmaktadır....
Belediyesi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında bağımsız bölüm satın alan feri müdahil Aktif İnşaat Anonim Şirketi vekilleri temyiz etmiştir. Asıl ve birleşen davalar, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, tapu iptal tescil ve tazminat istemlerine ilişkindir. Ahde vefa ilkesi gereği kural olarak eser sözleşmesi, sözleşmedeki hak ve borçların karşılıklı olarak ve bütünüyle yerine getirilmesi sonucu sona erer. 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 355. vd. ( 6098 sayılı TBK'nın 470. vd.) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir....
Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde arsa sahibi, yükleniciye bırakılıp onun tarafından üçüncü kişiler ya da onun talimatıyla arsa sahibi tarafından üçüncü kişilere devredilen ya da yükleniciye devrettiği tapu payları veya bağımsız bölümlerin tapu kaydının iptâl ve tescilini talep edebilir. Arsa sahibinin kendisine ait tapu payı ya da bağımsız bölümleri üçüncü kişiye satıp devretmesi halinde yaptığı muamele, kendi mülkiyetinde bulunan pay veya bağımsız bölümle ilgili feshedilen sözleşme dışında satış suretiyle yapılan tasarruf işlemi niteliğinde olduğundan sadece kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshedilmiş olması sebebine dayanarak arsa sahibi kendisinin sattığı bağımsız bölüm ya da arsa paylarıyla ilgili tapu iptâli ve tescil isteminde bulunamaz....
