Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptal tescil istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 369 ncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı TBK 470-486 maddeleri, 3. Değerlendirme Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olduğuna göre hukuki durumları etkileneceğinden ve davanın niteliğine göre taraf teşkili kamu düzenine ilişkin olduğundan, mahkeme ve temyiz halinde Yargıtay tarafından kendiliğinden gözetilmelidir. Davacı yüklenici tarafından tapu iptal ve tescili istenilen taşınmazlar, davalı arsa sahibi uhdesinde bulunan son bağımsız bölüm olup, sözleşmenin teminatıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal, tescil, ecrimisil ve tazminat istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 24.01.2014 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 29.01.2014 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 23. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 31.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davalı vekili, davalı şirket kat karşılığı inşaat sözleşmesine şartlar izin verdiği sürece uygun davrandığını, kendisinden kaynaklı bir sebep olmadığını ve eksik bırakılarak sözleşmeye aykırı davranmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin kısmen feshi ile tapu iptal-tescil istemine ilişkindir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemektedir. Bir tarafta yüklenici, finansmanı kendisine ait olmak üzere arsa sahibinin taşınmazı üzerine bina yapım işini üstlenmekte, diğer tarafta arsayı yükleniciye teslim etme borcu altındaki arsa sahibi de inşa edilecek binaya karşılık, bir kısım bağımsız bölümlerin arsa hissesini veya kurulmuşsa kat irtifak tapusunu yükleniciye devretmekle yükümlüdür. Yüklenicinin temel borcu ise eseri (binayı) meydana getirmektir. Binanın inşasından maksat, yapının sözleşmeye, fen kurallarına ve amacına uygun imal edilmesidir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/06/2021 NUMARASI : 2019/182 ESAS, 2021/186 KARAR DAVA KONUSU : Arsa, arsa payı yada kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali tescil KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; Müvekkilleri ile davalı taraf, 24.06.2016 tarihinde Adana 11. Noterliği'nde 19968 numaralı ''Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi Ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi'' imzaladıklarını, bu sözleşmeye göre, Sözleşmenin 18/1....
kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapıp, bu sözleşme saikıyla (sözleşmeyi tapuya şerh ve sözleşmenin tatbiki yerine, sözleşmeyi sır gibi saklayarak) zikredilen arsaların mülkiyetini bu şirkete devrettiklerini, bu şirketin sözleşmede yüklenici olduğu halde tapuda malik olduğu ve sözleşmenin tapuya şerh edilmediğini, bu şekilde sözleşme ile tapu kaydı arasındaki bağın koptuğu ve tapu kaydına göre sözleşme de yüklenici müteahhit firma (nispi hak sahibi) tapuda mülkiyet hakkı sahibi olduğunu, kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre yüklenici müteahhit olsa da bu firma tapu kayıtlarına göre ve gerçekte de arsanın maliki olduğunu, müteahhit firmanın tapuda takyidatsız mülkünü sattığnı, davalıların tapudaki aleni mülkiyet kaydına itimat ederek arsa paylı bağımsız bölümü, malikinden mülkiyet hakkı olarak satın aldıklarını, bu şekilde devredilen bağımsız bölümleri alacağın temliki şeklinde mütaala etmenin mümkün olmayıp, bunun, mülkiyetin devri olduğu, bu veçhile sözleşmenin verdiği nispi hakka...
Öte yandan, somut olayda, davalı arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında resmi şekle uygun olarak noterde düzenlenen 03.07.2002 günlü kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile 281 ada 12 parsel sayılı taşınmaz üzerinde toplam 55 adet villa niteliğindeki bağımsız bölümden oluşan inşaat yapımının kararlaştırıldığı anlaşılmıştır. Ancak davalı arsa malikleri, ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/537 Esas sayılı dosyası ile anılan kat karşılığı inşaat sözleşmenin yerine getirilmediğini ileri sürerek sözleşmenin feshini istemişlerdir. Burada sözleşmenin feshinin ileriye veya geriye etkili olması ayırımı önem kazanmaktadır. Bu ayrım, yüklenicinin yapımını üstlendiği inşaatı kısmen tamamlaması, fakat temerrüdü yüzünden teslim edememesi halinde tasfiyenin nasıl yapılacağı sorunu ile ilgilidir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Davanın kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ve tapu iptali tescil davası olduğu, talebin ihtiyati tedbirin kaldırılması kararının kaldırılması ve teminatla kaldırılan ihtiyati tedbirin teminatsız olarak kaldırılması talebidir. Dosyanın incelenmesinde; Davacı ile davalı şirket arasında Mersin İli, Yenişehir İlçesi, Menteş Köyü, 2633 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerine inşaat yapılması hususunda Mersin 9....
Davalı vekili, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden sonra davacılar ile ek sözleşme yapıldığını ve 48 aylık ek süre verildiğini, sözleşmenin feshi koşullarının oluşmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece tespit davasında akdin feshi uyuşmazlığının incelenemeyeceği gerekçesiyle dava reddedilmiş ve verilen karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Yanlar arasında yapıldığı ileri sürülen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin İzmir 16.Noterliğince “ “doğrudan" düzenlenmiş olduğu bildirilmiş ise de; dosya kapsamındaki sözleşme metni incelendiğinde anılan noterlikçe düzenlemeyi gösterir metin ya da metinlerin sözleşmeye ekli olmadığı anlaşılmıştır. Bilindiği üzere, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, Borçlar Yasasının 355.maddesi hükmünde tanımlanan eser sözleşmesinin bir türü olup, taraflara karşılıklı olarak haklar sağlayan ve borçlar yükleyen iki taraflı sözleşmelerdendir....
Sözleşmenin tarafları arasında uyuşmazlık konusu olmayan kat karşılığı inşaat sözleşmesi resmi şekil şartlarına haiz değilse de davacı tarafça hisse devrinin yapılmış olması nedeniyle geçerli hale geldiği, kat (arsa payı) karşılığı inşaat sözleşmelerine dayalı tapu iptal ve tescil isteminin, sözleşmenin feshi talebini de içerdiği kabul edildiğinden, tapu devrini ihtiva eden sözleşmelerin feshinin de karşılıklı iradelerin uyuşması veya mahkeme kararı ile mümkün olacağı anlaşılmakla mahkemece tapu iptali ve tescil istemine karar verilmiş olup davacılarla davalı yüklenici şirket arasında akdedilen adi yazılı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar verilmiş olması da yerinde görülmüştür....
TAPU İPTALİ VE TESCİL 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 428 ] "İçtihat Metni" Dava, tapu iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; taraflar ile dava dışı yapı kooperatifi arasında 11.9.1998 tarihinde yapılan gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile davacının maliki olduğu 8 parselden; davalının ise maliki olduğu 7 parselden kooperatife pay temlik ettikleri; her iki parselin tevhit edilerek 1.8.2000 tarihinde taraflar ile dava dışı yapı kooperatifinin 10 parsel sayılı taşınmazda paydaş duruma geldikleri kooperatifin sözleşme hükümlerini yerine getirmemesi nedeniyle Edirne 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/51 Esas sayılı dosyasında açılan dava sonunda sözleşmenin feshedildiği, kooperatif hisselerinin taraflar adına tescil edildiği ve tevhit edilen 10 parselde davacı ve davalının 1/2'şer pay halinde malik oldukları anlaşılmaktadır....
