Noterliği'nde düzenlenen 5 Şubat 1999 tarih ve 8011 yevmiye nolu düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi, Küçükçekmece 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2000/244 Esas 2001/223 Karar sayılı kararıyla geriye etkili olarak feshedilmiş ve verilen karar derecaattan geçmek suretiyle 08.01.2002 tarihinde kesinleşmiştir. Doktrin ve Dairemizin uygulamalarına göre sözleşmede aksi kararlaştırılmamış ise fesih halinde müspet zararların istenmesi mümkün olmayıp ancak menfi zarar talep edilebilir. Menfi zarar tarafların sözleşme yapılmamış olsa idi uğramayacakları zarar ve kayıplar olarak tanımlanmaktadır. Dairemizce de sözleşmenin feshi halinde arsada bulunan ve yıkılan yapının değeri, bu yapının kullanılmaması nedeniyle uğranılan kira kaybı ve ödenen cezalar menfi zarar kapsamında kabul edilmektedir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Hukuk Dairesi'nce onanması üzerine davaya bakan mahkemece, iddia ve dosya kapsamına göre, davacı ... ile davalılar ... ve ... hisselerini devrettiklerinden, bu kişiler hakkında hüküm tesisine yer olmadığına; inşaatın zamanında tamamlanmaması nedeniyle sözleşmenin feshi gerektiği, kat irtifakının feshine kat maliklerinin oyu ile karar verilebileceğinden bu konudaki istemin reddi gerektiği belirtilerek, davanın kısmen kabulü 09.08.1995 tarihli sözleşmenin feshine, kat irtifakının feshi davasının ise reddine karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili ile dahili davalı ... vekili temyiz etmiştir. ...-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, kat irtifakının sona erdirilmesi istemine ilişkindir....
İDDİA VE İSTEK: Davacı vekili dava dilekçesiyle özetle; "Taraflar arasındaki Didim 2.noterliğinin 29/06/2007 tarih ve 01744 yevmiye nolu gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözlemesi gereğince Aydın İli, Didim İlçesi, Köycivarı Mevkiinde bulunan 1341 ada 17 parsel sayılı taşınmaz üzerine yüklenicinin %81,80 oranında inşaat yaptığını, ancak sözleşmenin mahkeme kararı ile geriye etkili olarak feshedildiğini, buna göre imalat bedelinin yükleniciye ödenmesi gerektiğini" iddia ederek, bu bedelin tespit ve tahsiline karar verilmesini istemiştir. SAVUNMA: Davalılar vekilleri cevap dilekçelerinde özetle, "Taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin mahkeme kararı ile geriye etkili olarak feshedildiğini, yüklenicinin yarım bıraktığı inşaatın başka yüklenicilere tamamlattırıldığını, açılan davanın haksız olduğunu" savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir....
Noterliğinin Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ve Üsküdar ... Noterliğinin 15.01.2001 Tarih ve ... yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, 15.01.2001 tarihli ek sözleşmeden 6 yıl 3 ay sonra projeye aykırı ruhsatın iptal edildiğini, kaçak çekme kat dahil ... blokun tamamını, davalı ...'den, davacı ... İnş. Oto. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. ... ve ...'...
DEĞERLENDİRME: İlk derece mahkemesince verilen "ihtiyati tedbire itirazın reddi" kararının davalı T4 tarafından istinaf edilmesi üzerine dairemizce yapılan incelemede aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır: Davacılar "Aydın İli, Merkez İlçesi, Orta Mahallesi, 2770 ada, 7 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davalı yüklenicinin edimini yerine getirmediğini" iddia ederek, sözleşmenin geriye etkili olarak feshine, tapu iptali ve tescile ve ihtiyati tedbir olarak da yüklenici tarafından üçüncü kişilere devredilen bağımsız bölümler üzerindeki inşaatların durdurulmasına karar verilmesini istemiştir. Esasa ilişkin uyuşmazlık; davacı arsa sahipleri ile davalı yüklenici şirket arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklenici ediminin ne oranda yerine getirildiği, buna göre geriye etkili olarak sözleşmenin feshi koşullarının oluşup oluşmadığı hakkındadır....
ile arsa sahibi ... arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesinin davalılar tarafından muvazaalı olarak müvekkilinin alacağının tahsiline engel olmak amacı fesih edildiğini, davalılar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin halen geçerli olduğunu bu nedenle sözleşme gereği müteahhitin hak ettiği payın İİK'nın 94/2. maddesi gereğince müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiş, davalı ... sözleşmenin müteahhit tarafından gereği yerine getirilmediğinden feshin geçerli bir fesih olduğu, inşaatı kendi imkânları ile tamamladığını, diğer davalı şirketler ise sözleşmenin fesih edildiğini ve inşaata kendilerince başlanamadığını savunmuşlardır. Arsa sahibi davalı ... ile davalılardan yüklenici ... İnşaat Sanayi Ticaret Ltd. Şti arasında ... 25....
"İçtihat Metni"Mahkemesi:Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... , ... ve ... vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl ve birleşen davalar, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin geriye etkili feshi sonucu yüklenici tarafından devedilen tapu paylarının iptâl ve tescili istemine ilişkindir. Mahkemece davaların birleştirilerek yapılan yargılaması sonucunda asıl ve birleşen davalarda ... İnş. San. ve Tic. Ltd....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece, davanın kat karşılığı inşaat satış sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ile birlikte bu sözleşmeye istinaden tapuda kat irtifaki tesis edilen bağımsız bölümlerin tapusunun iptal ve tescili istemine ilişkin olduğu, davacılar murisi T7 ( arsa sahibi - vekaleten T4 ) ile davalılardan T13 ( müteahhit ) arasında Silifke 2....
Mahkemece, tapu iptali ve tescil isteminin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi geriye etkili feshedildiğinden ve taşınmaz için harcanan giderlerden de davalı arsa sahipleri sorumlu olmayacağından bahisle dava reddedilmiştir. Hükmü, davacı temyiz etmiştir. Dosya arasında yer alan bilgi ve belgelerden, 09.10.1995 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahipleri tarafından açılan dava sonunda geriye etkili olarak feshedildiği, kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır. Geriye etkili feshedilen sözleşmeye dayanarak davacı davalılardan ifa talebinde bulunamayacağından tescil isteminin reddi doğrudur. Ancak; Yüklenici ile yapıldığı iddia edilen 23.03.1996 tarihli adi yazılı sözleşme sebebiyle davacı tarafından yapılan giderlerden sözleşmenin ademi ifasından ötürü sorumlu olması gereken 23.03.1996 tarihli temlik sözleşmesinin diğer tarafı, yani yüklenicidir....
