Kat karşılığı inşaat sözleşmesi nedeniyle yükleniciye devredilen veya yüklenici tarafından da üçüncü kişilere devredilen tapu paylarının iptâli davası açılması durumunda kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi açıkça dava konusu yapılmasa dahi, arsa sahibi tarafından devredilen tapu payının iptâli ve adına tescili isteminin sözleşmenin feshini de içerdiği Dairemizce kural olarak kabul edilmektedir. Somut olayda, davacı arsa sahibi tarafından yüklenici aleyhine açılan sözleşmenin feshi ve tapu iptâli tescil davası bulunmakta olup, davacı arsa sahibi tarafından bu dava üç defa takipsiz bırakıldığından HUMK’nın 409. maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmiş, bu karara karşı davacı arsa sahibi tarafından temyiz yoluna başvurulmamıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Davanın kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ve tapu iptali tescil davası olduğu, talebin ihtiyati tedbirin kaldırılması kararının kaldırılması ve teminatla kaldırılan ihtiyati tedbirin teminatsız olarak kaldırılması talebidir. Dosyanın incelenmesinde; Davacı ile davalı şirket arasında Mersin İli, Yenişehir İlçesi, Menteş Köyü, 2633 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerine inşaat yapılması hususunda Mersin 9....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca ifaya izin ile tapu iptâli ve tescil, birleşen karşı dava ise kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemine ilişkindir. Mahkemece asıl davanın reddine, birleşen karşı davanın kabulüne dair verilen karar davacı-k.davalı yüklenici vekilince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre davacı birleşen karşı davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Davacı ve birleşen dosya davacısı yüklenici, mahkemenin ifaya izin verilmesine ilişkin ilk kararından sonra inşaata devam ederek %99 seviyesinde tamamladığını ileri sürerek ileriye etkili fesih ve tasfiye isteminde bulunmuş, davalı yanca bu konuda açıkça bir beyanda bulunulmamıştır....
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK.nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda, Dava, gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi olmadığı takdirde tazminat talebine ilişkindir....
Somut olayda davacı yanın talebinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ve yüklenicinin imalat bedeli alacağı istemine ilişkin olduğu ve mahkemenin gerekçesinde inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshini kabul ettiği anlaşılmakta ise de, hüküm kısmının 1-a bendinde "....geçersizliğinin/feshinin tespitine," sözcüklerinin yazılarak; diğer yandan hüküm kısımının 1-b bendinde ise "... geçersizliği/feshi tespit olunmakla" sözcüklerinin yazılarak sözleşmenin geriye mi yoksa ileriye mi etkili olarak feshedildiği, yada geçersizliğinin tespitiyle mi yetinildiği hususunda hükmün infazında tereddüt oluşturulması doğru olmamış, mahkeme kararının bu nedenle davalılar yararına bozulması gerekmiş ise de, dosya kapsamı ve gerekçe kısmı nazara alındığında sözleşmenin geriye etkili olarak feshedildiği anlaşılmış olup, yapılan yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamaya gereksinim göstermediğinden, HUMK'nın 438/7. madde uyarınca kararın, aşağıda yazılı olduğu şekilde...
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI; Mahkemece yapılan yargılama neticesinde,"yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporları doğrultusunda, taraflarca imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında davacılar tarafından davalı şirkete avans niteliğinde tapuların devrinin yapıldığı, davalı şirket tarafından bir kısım taşınmazların temlikinin yapıldığı ancak bir kısım taşınmazların temlikinin ise yapılmadığı görülmüştür. Yine inşaatın tamamlanma oranına göre davalı şirketin kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında hak etmiş olduğu arsa payı hususunda da bilirkişilerden rapor alınmıştır. Bu kapsamda en son alınan bilirkişi raporuna göre kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında davalının davacılara temlik etmesi gereken taşınmazların ve inşaat tamamlanma oranına göre hak etmemiş olduğu halde davalı adına tapuda kayıtlı bulunan ve davacılara temlik edilmesi gereken taşınmazların 1....
Davacıların miras bırakanı ve arsa sahibi olan ... ile davalılardan ... ve ... arasında; Saray Noterliği'nce, doğrudan düzenlenen 15.06.2005 tarih ve 03862 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmıştır. Yükleniciler ... ve ..., arsa sahibi ...'nun kayden maliki olduğu 86 ada ve 74 parsel numaralı tapulu taşınmaza sözleşmede öngörülen koşullarla, inşaat yapımını ve 13.12.2006 tarihinde “anahtar teslimi” şeklinde işin teslimini yüklenmişlerdir. Yüklenicilerin, yüklendikleri edimlerin ifasında “borçlu temerrüdüne” düşmüş oldukları mahkemece kabul edilerek 15.06.2005 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olacak şekilde feshine ilişkin verilen karar, taraflarca, temyiz edilmediğinden, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmenin, feshi hakkındaki mahkeme kararı kesinleşmiştir....
Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tasfiyesi, tasfiye kapsamında dairelerin davacı adına tescili, eksik ve ayıplı ... bedeli ile kira tazminatının tasfiye de nazara alınması, olmazsa tahsili istemine ilişkindir. Davacı tarafça sözleşmenin feshi talep edildiğinden öncelikle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ayakta olup olmadığı değerlendirilmelidir.Ahde vefa ilkesi gereği kural olarak eser sözleşmesi, sözleşmedeki hak ve borçların karşılıklı olarak ve bütünüyle yerine getirilmesi sonucu sona erer. 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 355. vd. ( 6098 sayılı TBK'nın 470. Vd) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, ... sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir....
Diğer davalılar vekili, kat irtifakı kurulu yerde 17 Ağustos 1999 depreminden önce yükleniciden daire satın aldıklarını, iyi niyetli olduklarını, zamanaşımının bulunduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, davacılar ile dava dışı yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/582 esas-2009/326 karar sayılı ilamı ile feshine ve yüklenici adına kayıtlı 2,3,4,5,7,8,9,11,21,22,23 no’lu bağımsız bölümlerin tapusunun iptali ile davacılar adına tesciline karar verildiği, dava dışı yüklenicinin edimlerinin yerine getirmediğinin sabit olduğu ve akdin geriye etkili feshi nedeniyle davalı 3. kişilere yüklenicinin yaptığı devirlerin de geçerli olmadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile davalılar üzerindeki bağımsız bölüm tapularının iptaliyle davacılar adına tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı asil ... ve diğer davalılar vekili temyiz etmiştir....
