Boşanma sebebi olarak kabul edilen ve diğer eşin kişilik haklarına saldırı teşkil eden maddi olay sebebiyle kişilik hakları zedelenen taraf, manevi tazminatı boşanma davasıyla isteyebileceği gibi, boşanmadan sonra da isteyebilir. Ya da boşanmaya bağlı olmaksızın "hakların yarışması" çerçevesinde genel hükümlere göre de talep edebilir. Bir kişinin sorumluluğu birden çok sebebe dayandırılabiliyorsa hakim, zarar gören aksini istemiş olmadıkça veya kanunda aksi öngörülmedikçe zarar görene en iyi giderim imkanı sağlayan sorumluluk sebebine göre karar verebilir. (6098 Sayılı TBK.m.60) Davacı Türk Medeni Kanununun 166/1 e dayanan boşanma davasıyla birlikte manevi tazminat istemiştir. Daha önceki davada verilen boşanma kararının kesinleşmiş olması karşısında davacının aynı zamanda boşanma sebebi oluşturan eyleme dayanan manevi tazminat isteği artık boşanma sebebine bağlı olmaktan çıkmış, bağımsız bir talep haline dönüşmüştür....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Karşılıklı Boşanma Taraflar arasındaki "boşanma" ve "karşı boşanma" davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: İncelenmesi gerekli görülen; bu davadan önce kadın tarafından, koca aleyhine açılıp bilahare geri çekilen boşanma dava dosyasının esas ve karar numarasının taraflardan tespit edildikten sonra, bu dava dosyasının içine alınıp birlikte gönderilmek üzere dosyanın mahalli mahkemesine İADESİNE, oybirliğiyle karar verildi. 13.11.2013 (Çrş.)...

Bu davada delilleri değerlendiren mahkemece, diğer boşanma davasında verilen boşanma kararı kesinleştiğinden boşanma davasının ve velâyet talebinin konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar vermiştir. Boşanma hükmünün kesinleşmesiyle evlilik birliği sona erer. Diğer dava sonucunda boşanmaya karar verilmekle, artık bu davada boşanma talebinin konusu kalmamıştır. Daire ile mahkeme arasındaki uyuşmazlık, kesinleşen boşanma davasında belirlenen kusurun o dava derdestken ve o dava tarihinden sonra gerçekleştiği iddia edilen başka nedene bağlı olarak açılan bu davada kusur değerlendirmesi yapılmasını önleyip önlemeyeceği ve davacı yararına tazminata hükmedilip hükmedilemeyeceği noktasında toplanmaktadır....

Davalı vekili, istinaf dilekçesinde özetle; somut dosya kapsamında boşanma şartlarının oluşmadığını, boşanma kararı verilmesinin hatalı olduğunu, ayrıca davalı lehine hükme bağlanan tazminat miktarlarının az olduğunu beyanla, boşanma yönünden kararın kaldırılmasına, boşanma hükmünün hukuka uygun kabul edilmesi halinde tazminatların arttırılarak yasal faizi ile birlikte 30.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminata hükmedilmesi istemi ile istinaf kanun yoluna başvurmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : HMK'nın 355. maddesi uyarınca resen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmıştır. Dava, TMK'nın 166/son maddesinde düzenlenen fiili ayrılık hukuki sebebine dayalı boşanma ve boşanmanın fer'i niteliğindeki taleplere ilişkindir....

Diğer yandan davacının doğmamış haktan feragat edemeyeceği ileri sürülebilirse de; boşanma nedeniyle eşler arasındaki mal rejimi boşanma davasının dava tarihi itibarıyla sona ermekte olup mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak hakkı boşanma dava tarihi itibarıyla doğacağı ancak bu hakkın dava yolu ile kullanılabilmesi, tasfiyeye karar verilebilmesi için boşanma davasının olumlu sonuçlanarak kesinleşmesi gerektiği,boşanma kararının kesinleştiği, bu durumda davacı kadının beyanlarının boşanma davasının yargılaması devam ederken yapıldığı anlaşıldığına göre doğmamış haktan söz etmekte mümkün değildir. TMK'nın 2. maddesinde "Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır....

Somut olayda davacı boşanma davası açmış ve boşanmanın fer’i nitelikli manevi tazminat talebinde bulunmuştur. Yargılama aşamasında taraflara ait başka bir boşanma dava dosyasında verilen boşanma kararının kesinleşmiş olması ve bu itibarla davacının boşanma talebinin konusuz kalması süresinde ve usulüne uygun olarak ve yasa gereği harçsız bir şekilde talep ettiği boşanmanın fer’i niteliğindeki talepleri aile mahkemesinin görevi dışına çıkaramaz....

Medeni Kanunu’muzda boşanma sebepleri özel ve genel boşanma sebepleri olmak üzere iki grupta düzenleme altına alınmıştır. Boşanma hukukuna yön veren temel ilkeler; irade ilkesi, kusur ilkesi, evlilik birliğinin sarsılması ilkesi, elverişsizlik ilkesi ve eylemli ayrılık ilkesi olarak beş grupta toplanmaktadır. Kanun’un 166. maddesinde yazılı boşanma sebebi esasen evlilik birliğinin sarsılması ilkesine dayalıdır. Söz konusu hüküm uyarınca evlilik birliği, eşler arasında ortak hayatı çekilmez duruma sokacak derecede temelinden sarsılmış olduğu takdirde, eşlerden her biri kural olarak boşanma davası açabilir ise de, Yargıtay bu hükmü tam kusurlu eşin dava açamayacağı şeklinde yorumlamaktadır. Çünkü tam kusurlu eşin boşanma davası açması tek taraflı irade ile sistemimize aykırı bir boşanma olgusunu ortaya çıkarır....

HAYSİYETSİZ YAŞAM SÜRME SEBEBİNE DAYALI BOŞANMA DAVASI 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 163 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki boşanma davalarının birleştirilerek yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı-davacı(kadın) tarafından; her iki dava yönünden temyiz edilmekle evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre davalı-davacı(kadın)'ın kendi açtığı birleştirilen boşanma davası hakkında kurulan hükme yönelik temyiz itirazları yersizdir. 2- Kocanın boşanma davasına ilişkin temyiz itirazlarına gelince; Davacı-davalı kocanın boşanma davası münhasıran "haysiyetsiz hayat sürme" sebebine (TMK md. 163) dayanmaktadır....

Yabancı mahkeme kararının tanınmasına dair hükmün kesinleşmesiyle tarafların evlilik birliğinin sona erdiği ve boşanma davasının konusuz kaldığı göz önünde bulundurularak boşanma konusunda karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde boşanma hükmü kurulması doğru olmamıştır. Ancak bu yön yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 438/7.maddesi gereğince hükmün bu bölümünün düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir....

Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı erkek tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Türk Medeni Kanunu’nun 161. maddesine dayalı olarak açılan boşanma davasında ilk derece mahkemesince, davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve ferilerine karar verilmiş olup, anılan karara karşı davalı erkek tarafından boşanma hükmü de dahil olmak üzere istinaf kanun yoluna başvurulduğu halde, istinaf incelemesi yapan bölge adliye mahkemesince, davalı erkeğin boşanma hükmünü istinaf etmediğinden bahisle boşanma kararının kesinleştiği değerlendirmesi yapılarak davalı erkeğin boşanma kararına yönelik istinaf talebinin incelenmediği anlaşılmaktadır....