HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/1800 KARAR NO : 2022/2830 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ASLİYE TARİHİ : 23/06/2020 NUMARASI : 2018/681 ESAS 2020/281 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat) KARAR : Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesi' nin 2018/681 esas 2020/281 karar sayılı dosyasının yapılan istinaf incelemesinde; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Bursa ili Osmangazi ilçesi Küçükbalıklı Mahallesi 6 pafta 5181 parsel sayılı taşınmazda hissedar olduğunu , davalı idareler tarafından fiilen el atılarak kamu hizmetine tahsis amaçlı ve kalıcı nitelikte el atılmasından dolayı fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere, yasal faiziyle birlikte 100,00.-TL kamulaştırmasız el atma tazminatı talebinde bulunduğu, yargılama sırasında davayı ıslah ederek tazminat talebini 75.745,46.-TL ' ye çıkarmıştır....
Ancak; 1) Dava konusu 550 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda A ile gösterilen 8166 m2'lik bölümü nedeniyle davacı tarafından ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1988/258 esas, 1991/37 karar ve ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1993/166 esas-1998/1324 karar sayılı dosyalarında davalı ... Genel Müdürlüğü aleyhine kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açıldığı ve 5300 m2 ve 2866 m2 olmak üzere toplam 8166 m2'lik hüküm altına alındığı ve kararların kesinleştiği anlaşılmakla, bu parsel yönünden davalı ......
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava;kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat ve ecrimisil istemine ilişkindir. Sulh Hukuk Mahkemesi; 3194 Sayılı İmar Yasasının 17/son ve 2942 Sayılı Kamulaştırma Yasasının 37. maddesi uyarınca davaya Asliye Hukuk Mahkemesinde bakılacağı gerekçesiyle, Asliye Hukuk Mahkemesi ise; davanın kamulaştırmasız el atmadan kaynaklandığını, bu nedenle dava edilen miktara göre görevli mahkemenin belirleneceğini gerekçe göstererek görevsizlik kararı vermişlerdir. Dosya kapsamından; 1516 ada 1 parselin 31/2400 hissesinin davacı adına tapuda kayıtlı olduğu, taşınmaza belediye tarafından kamulaştırmasız el konulduğu, davanın 02.08.2007 tarihinde 2.100.00.- YTL değer gösterilerek açıldığı anlaşılmaktadır....
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava;kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat ve ecrimisil istemine ilişkindir. Sulh Hukuk Mahkemesi; 3194 Sayılı İmar Yasasının 17/ son ve 2942 Sayılı Kamulaştırma Yasasının 37. maddesi uyarınca davaya Asliye Hukuk Mahkemesinde bakılacağı gerekçesiyle, Asliye Hukuk Mahkemesi ise;davanın kamulaştırmasız el atmadan kaynaklandığını, bu nedenle dava edilen miktara göre görevli mahkemenin belirleneceğini gerekçe göstererek görevsizlik kararı vermişlerdir. Dosya kapsamından; 1516 ada 1 parselin 46/2400 hissesinin davacı adına tapuda kayıtlı olduğu, taşınmaza belediye tarafından kamulaştırmasız el konulduğu, davanın 02.08.2007 tarihinde 2.800.00.- YTL değer gösterilerek açıldığı anlaşılmaktadır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 30/06/2022 NUMARASI : 2021/129 ESAS 2022/192 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat KARAR : Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti: Davacılar vekili dava dilekçesinden özetle; Antalya İli Alanya İlçesi Saray Mahallesi 507 ada 5 parsel sayılı taşınmaz içerisinde bulunan 36.072,00 m2 yüzölçümlü taşınmazın hissedarları olduklarını, iş bu taşınmaz üzerine davalı idare tarafından tenis kortları, voleybol sahaları, basketbol sahaları, turizm tesisi, otel, tuvalet, kafe, restoran, teleferik, çocuk parkı, ücretli otopark yapılmak suretiyle fiilen el atıldığını, uzlaşma başvurusunun sonuçsuz kaldığını, davacılara kamulaştırmasız el atma nedeniyle herhangi bir ücret ödenmediği, davacının taşınmazın konumu da dikkate alınarak kamulaştırmasız el atma nedeniyle dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tazminat talep etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, davaya konu taşınmaza, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Kamulaştırmasız el atma talebinde bulunabilmek için idarenin taşınmaza hukuken veya fiilen el atması ve sahibinin tasarrufunu engellemesi gerekir. Öte yandan irtifak geçen alan için belirlenecek irtifak hakkı bedeli, bu alanın (irtifak geçen bölümün) tamamı kamulaştırılmış olsaydı bulunacak bedelin, arazilerde %35'inden, arsalarda ise %50'sinden fazla olamaz. Somut davada dava konusu taşınmazdan kamulaştırmasız olarak ENH geçirilmek suretiyle taşınmaza el atıldığı anlaşılmıştır....
Dava, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi ve tazminat isteğine ilişkindir. Hakimler Savcılar Kurulu'nun iş bölümüne dair kararı uyarınca, "Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi, taşınmaz ve muhtesat bedellerinin tahsili davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar" ilişkin istinaf kanun yolu başvurularını inceleme görevi Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine ait olduğu anlaşıldığından, Dairemizin görevsizliğine karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur. HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle; İş bölümü yönünden Dairemizin GÖREVSİZLİĞİNE, dosyanın görevli Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 6100 sayılı HMK'nın 352. maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan ön inceleme sonunda oybirliği ile karar verildi....
Ancak; 1) Taşınmazın bilirkişi raporunda yazılı özellikleri, konumu ve yerleşim yerine mesafesi gözetilerek gelir metoduna göre tespit edilen m² birim bedeline % 20 yerine, % 45 oranında objektif değer artışı uygulanarak fazlaya hükmedilmesi, 2) Dava konusu taşınmazın el atmadan arta kalan 6.274.42 m²'lik kısmının yüzölçümü ve geometrik durumu nazara alındığında, bu bölümde değer azalışı olamayacağının gözetilmemesi, 3)Dava konusu taşınmazın el atmadan arta kalan ve bedeline hükmedilen 140,53 m2'lik bölümün, davalı idare adına tescili yerine, yol olarak terkinine karar verilmesi, Doğru olmadığı gibi; 4) 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun geçici 6. maddesinde değişiklik yapan ve 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasanın 21.maddesi ile "kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında mahkeme ve icra harçları ile her türlü vekalet ücretleri bedel tespit davalarında öngörülen şekilde maktu olarak belirlenir. ... açılan ve kesinleşmeyen davalarda da uygulanır." hükmünün...
Ancak; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun geçici 6. maddesinde değişiklik yapan ve 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasanın 21.maddesi ile "kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında mahkeme ve icra harçları ile her türlü vekalet ücretleri bedel tespit davalarında öngörülen şekilde maktu olarak belirlenir. ... açılan ve kesinleşmeyen davalarda da uygulanır." hükmünün getirilmiş olduğu gözetildiğinde, harç ve vekalet ücretinin maktu olarak hüküm altına alınması gerektiğinden, Davalı ... Genel Müdürlüğü vekilinin, karar düzeltme talebinin kabulüne Dairemizin 11.10.2012 gün ve 2012/14616- 2012/19371 sayılı bozma ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede; Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davalı ... Genel Müdürlüğü hakkında açılan davanın husumetten reddine, davalı ... yönünden kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir....
İlk Derece Mahkemesince, "Net 2.873.367,00 TL kamulaştırmasız el atmadan kaynaklı tazminat alacağının 10.000,00 TL'sine dava tarihi olan 02/03/2021 tarihinden, mütebakisine ise ıslah tarihi olan 20/01/2023 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan dosyada bulunan 07/11/2022 tarihli EK RAPOR'da belirtilen sorumluluk oranlarında müştereken ve müteselsilen tahsili ile birlikte davacıya verilmesine, Davalı T4'nın herhangi bir sorumluluğu bulunmadığından işbu davalı yönünden davanın husumetten reddine " karar verilmiş, bu karara karşı davalı T6 ve davalı İBB vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İddianın ileri sürülüş biçimine ve dosya kapsamına göre, dava, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Buna göre, somut uyuşmazlığa ilişkin istinaf başvurusunu değerlendirme görevinin HSK'nın 564 ve 586 sayılı işbölümü kararları gereğince İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. veya 39....
