ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 07/09/2021 NUMARASI : 2019/51 ESAS- 2021/458 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesinin kararına karşı davalı idare vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve istinaf incelemesi yapılmak üzere Dairemize tevzi edilmiş olmakla dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN TALEP VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Şanlıurfa İli, Haliliye İlçesi, Süleymaniye Mahallesi, 103 ada, 30 parsel nolu 5.635,98 m2 yüz ölçümlü taşınmazın maliki olduğunu, davaya konu taşınmazın kent imar planı içerisinde olup arsa niteliğinde ve mücavir alan olduğunu, bu ada ve parsel içerisinden geçirilen yolun taşınmazın neredeyse tamamını kapsadığını, tamamı yola dahil edilmemiş ise de kalacak kısmın parselin el atılmayan kısımlarının değersizleştireceğini, kamulaştırmasız el atılan kısmın mülkiyet bedelinin kalan kısmın ise kısmi el atmadan kaynaklanan değer kaybının tazmini için davanın...
Şöyle ki; Dava konusu 376 parsel sayılı taşınmaza yol yapılmak suretiyle kamulaştırmasız el konulduğu anlaşılmıştır. Yerleşik uygulama ve içtihatlara göre bir taşınmaza kamulaştırmasız el konulması halinde, müdahalenin önlenmesi talebi yanında kâl veya eski hale getirme talebi de varsa, taşınmazın niteliğine göre Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin hükümleri dikkate alınarak el konulan yerin zemin bedeli ile kâl ve eski hale getirme bedelleri ayrı ayrı tespit ettirilerek el konulan bölüm bedeli, kâl ile oluşacak zarardan veya eski hale getirme masraflarından fazla ise müdahalenin önlenmesi ve kâl kararı ile birlikte taşınmazın eski hale getirilmesine; şayet kâl ve eski hale getirme masrafları zemin bedelinden fazla ise el konulan taşınmazın zemin bedelinin davalı idareden tahsili ile el konulan bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptali ile davalı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi gerekir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, davaya konu taşınmaza davalı kurumca 1985 yılında yol yapmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığı anlaşılmıştır. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Kamulaştırmasız el atma talebinde bulunabilmek için idarenin taşınmaza hukuken veya fiilen el atması ve sahibinin tasarrufunu engellemesi gerekir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Davacının davası, Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. İstinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan incelemede; Dosya kapsamında davaya konu taşınmazın bir kısmının dere yatağında kaldığı anlaşılmıştır. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Kamulaştırmasız el atma talebinde bulunabilmek için idarenin taşınmaza fiilen el atması ve sahibinin tasarrufunu engellemesi gerekir. Dava konusu taşınmaza der yatağının değişmesi nedeniyle kamulaştırmasız el atıldığı anlaşılmıştır.Dere yataklarının bakım ve ıslah sorumluluğu DSİ Genel Müdürlüğüne aittir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılarak kullanılamaz hale getirilen taşınmazın eski hale getirilmesi ve ecrimisil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı ... vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atılarak kullanılamaz hale getirilen taşınmazın eski hale getirilmesi ve ecrimisil istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekilince temyiz edilmiştir. Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Kamulaştırmasız el atılarak kil alınmak suretiyle ziraate elverişsiz hale getirilen taşınmazın eski hale getirilmesi için bedel tespitinde ve ecrimisil bedelinin hesaplanmasında bir isabetsizlik görülmemiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonunda "Davanın kabulü ile, Kamulaştırmasız el atma bedelinin yolun fiili olarak geçtiği alan yönünden 182.097,37 (113.271,17TL taşınmaz bedeli, 68.826,20 ecrimisil bedeli) olarak belirlenmesine; Kamulaştırmasız el atma bedelinin hafriyat dökülen alan yönünden eski hale getirme bedeli olarak 236.505,50 TL bedelin belirlenmesine, Şırnak ili, Uludere ilçesi, Ortabağ köyü, Nevakadargah mevkii 273 ada 2 nolu parselde bulunan T1 adına kayıtlı taşınmazın 20/09/2017 tarihli fen bilirkişi raporunda B harfi ile belirtilen 1.716,75 m2'lik kısımın İPTALİ ile T3 lehine yol olarak terkinine, 20/09/2017 havale tarihli fen bilirkişisi Esat KARAOĞLAN'a ait raporun kararın eki sayılmasına" karar verilmiştir....
Dava konusu taşınmaza davalı idarenin kamulaştırmasız el attığı mahallinde yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporu ve dosya kapsamından anlaşıldığından, el atmanın önlenmesi ve taşınmazın eski hale getirilmesi davasının kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak; Taşınmazın eski hale getirme bedelinin, kararın infazı sırasında belirleneceği düşünülmeksizin infazda tereddüt yaratacak şekilde eski hale getirme bedelinin hüküm altına alınması, Doğru görülmemiştir. Davalı idare vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 06/12/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bir taşınmaza kamulaştırmasız el atılması halinde, müdahalenin önlenmesi talebi yanında eski hale getirme istemi de varsa, arazi niteliğindeki taşınmaz bedeli; yukarıda belirtildiği üzere oluşturulacak bilirkişi kurulu eşliğinde yapılacak keşif sonucu gelir metodu esas alınarak belirlenmeli, ayrıca taşınmazın eski hale getirme bedeli de tespit edildikten sonra; el konulan bölüm bedeli, eski hale getirme bedelinden az ise müdahalenin önlenmesi ile birlikte taşınmazın eski hale getirilmesine karar verilmeli; şayet eski hale getirme masrafları zemin bedelinden fazla ise bu durumda el konulan zemin bedelinin davalı idareden tahsili ve el konulan bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptali ile yol olarak terkinine karar verilmesi gerektiği düşünülmeden, yasaya uygun olmayan şekilde oluşturulan bilirkişi kurulu raporuna göre eksik inceleme ile hüküm kurulması, 2-Dava dilekçesinde .....kişiliği davalı olarak gösterildiği halde, gerekçeli karar başlığında davalı olarak köy muhtarının...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Davacının davası davaya konu taşınmaza kamulaştırmasız olarak el atılmasından kaynaklanan tazminat, ecri misil ve değer düşüklüğü bedelinin tazmini davasıdır. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Kamulaştırmasız el atma talebinde bulunabilmek için idarenin taşınmaza hukuken veya fiilen el atması ve sahibinin tasarrufunu engellemesi gerekir. Dosya kapsamından dava konusu taşınmazlara sulama kanalı, kurutma kanalı, dere yatağı ve yol olarak taşınmazlara kamulaştırmasız olarak el atıldığı anlaşılmıştır....
Bu itibarla; 1-a) Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince eldeki asıl davada taşınmazın el atmadan arta kalan ve kullanılamaz hale gelen 171,52 m2'lik kısmın bedeli olan 48.540,16-.TL'ye hükmedilerek taşınmazın bu bölümünün tapu kaydının iptali ile idare adına tesciline karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, mükerrer olacak şekilde fiilen el atılan 167,48 m2'lik kısmın bedeli olan 47.396,84-TL'nin de davalı idareden tahsiline ve taşınmazın tamamının tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine ilişkin hüküm kurulması, 1-b) Birleştirilen dava yönünden ise; kamulaştırmasız el atmadan arta kalan ve eldeki asıl dava ile konusu aynı olduğundan derdestlik nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi, 2)Dava konusu taşınmazın ada numarası (26756) olduğu halde hüküm fıkrasına olarak (25756) yazılmak suretiyle infazda tereddüte yol açılması, Doğru görülmemiştir....
