DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava, Kamulaştırmasız el atma sebebiyle tazminat davasıdır. Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere yapılan inceleme neticesinde; İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Görülen dava kamulaştırmasız el atma davasıdır. Kamulaştırmasız el atmadan söz edilebilmesi için kişiye ait gayrimenkulün idarece (kamu hizmetinde kullanılmak amacıyla) işgal edilmiş olması (fiili el atılmış olması) ve bu işgalin kanunda öngörülen usul ve esaslara uyularak tesis edilmiş bir kamulaştırma işlemine dayanmadan gerçekleştirmiş olması gerekmektedir. İdarenin taşınmaza müdahalesi hangi sebeple olursa olsun Hukuk dışı haksız bir eylemdir. Kamulaştırmasız el atma davalarında 09/10/1956- 04/11/1983 tarihi arasındaki el atmalarla 04/11/1983 tarihinden sonraki el atmalara farklı hükümler uygulanır....
Maddesinden kaynaklanan kamulaştırmasız el atma tazminatı (irtifak) istemine ilişkindir. Dava konusu taşınmaz Mersin ili Silifke ilçesi Kapızlı Mahallesi 2109 parsel sayılı taşınmazdır. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kamulaştırmasız el atmadan söz edilebilmesi için kişiye ait gayrimenkulün idarece (kamu hizmetinde kullanılmak amacıyla) işgal edilmiş olması (fiili el atılmış olması) ve bu işgalin kanunda öngörülen usul ve esaslara uyularak tesis edilmiş bir kamulaştırma işlemine dayanmadan gerçekleştirmiş olması gerekmektedir. İdarenin taşınmaza müdahalesi hangi sebeple olursa olsun Hukuk dışı haksız bir eylemdir. Kamulaştırmasız el atma davaları idarenin 09/10/1956 tarihinden sonra el koyduğu taşınmazlarla ilgili olarak açılabilir. 09/10/1956- 04/11/1983 tarihi arasındaki el atmalarla 04/11/1983 tarihinden sonraki el atmalara farklı hükümler uygulanır....
DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ : Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; Tokat ili merkez ilçesi gümenek köyünde kain 159 ada 42 parsel sayılı taşınmaz davacı adına kayıtlı olduğu, DSİ tarafından gerçekleştirilen dere ıslah çalışması neticesinde taşınmaz işgal edildiği, davalı idare dere ıslah çalışması işlemi sırasında veya sonrasında kamulaştırma işlemi yapamadığı, davacının herhangi bir bedel ödenmediğini, Kamulaştırması el atma sebebi ile kamulaştırma kanunu kapsamında anlaşma için idareye başvuru yapılmış olmasına karşın anlaşma sağlanamadığını, idarenin haksız işgali sebebi ile taşınmaz üzerinde davacının yararlanma imkanı bulamadığını, bu sebeple gelir kaybına uğradığını, tüm bu sebeplerle davalı idarenin haksız işgali sebebi ile uğradığı zararın tazmini için iş bu davanın açılması zarureti hasıl olduğunu, Davalı idarenin kamulaştırmasız el...
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda;davanın kabulü ile; Dava konusu şanlıurfa ili, harran ilçesi, bükdere mah.,115 parsel sayılı taşınmaza davalı idarece geçerli bir kamulaştırma yapılmadan el atılmış olduğundan, davacıların hisse oranında hesaplanan kamulaştırmasız el atma bedeli olan 347.140,02tl; şanlıurfa ili, harran ilçesi, bükdere mah.,116 parsel sayılı taşınmaza davalı idarece geçerli bir kamulaştırma yapılmadan el atılmış olduğundan, davacıların hisse oranında hesaplanan kamulaştırmasız el atma bedeli olan 765.202,23tl'; şanlıurfa ili, harran ilçesi, bükdere mah.,118 parsel sayılı taşınmaza davalı idarece geçerli bir kamulaştırma yapılmadan el atılmış olduğundan, davacıların hisse oranında hesaplanan kamulaştırmasız el atma bedeli olan 459.122,19tl'; şanlıurfa ili, harran ilçesi, bükdere mah.,119 parsel sayılı taşınmaza davalı idarece geçerli bir kamulaştırma yapılmadan el atılmış olduğundan, davacıların hisse oranında hesaplanan...
(Dairemizin 31/03/2021 tarih 2021/59- 550 E-K sayılı kararının onanmasına dair Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin 26/01/2022 tarih 2021/8598 E-2022/859 K sayılı emsal içtihadı) f-Yine kamulaştırmasız el atma nedeni ile açılan tazminat ve tescil davalarında; el atma tarihinin 09.10.1956 ile 04.11.1983 tarihleri arasında olması halinde maktu, el atma tarihinin 04.11.1983 tarihinden sonra olması halinde ise nispi vekalet ücreti ve nispi harca hükmedilmesi gerekir....
el atma tazminatı miktarına yönelik tüm istinaf taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir....
Bu durumda; bu konuda taraflara delillerini ibraz etmek üzere süre verildikten ve hava fotoğrafları da getirtilmek suretiyle, dava konusu taşınmazın el atma tarihi ve el atma tarihindeki niteliği tam olarak tespit edildikten sonra eğer el atma 1956 ve 1983 arası olduğu tespit edilirse uzlaşma başvurusu olup olmadığı yine el atma tarihindeki vasfına göre değerlendirme yapılması gerekirken, eksik incelemeyle el atma tarihi ve taşınmazın fiili el atma tarihindeki vasfı tam olarak tespit edilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. El atma tarihinin belirlenmesi, gerek uzlaşma prosedürünün dava şartı olup olmayacağı yönünden ve gerekse tazminat bedeline hükmedilmesi düşünülür ise alınması gereken harç ve vekalet ücretinin maktu yada nisbi takdir edilmesi bakımından önemlidir....
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; dava konusu edilen taşınmaza davalı kurum tarafından tecavüz edilmiş, haksız işgal edilmiş ve hukuka aykırı olarak bir el atma yapılmış, fiilen el atılmış ve müdahale edilmiş olması sebebiyle, haksız işgal ile el atma devam ettiğinden, meni müdahale ve ecrimisil ve "ihtiyati tedbir" talebinde bulunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından yapılan 18/11/2020 tarihli Tensip Tutanağının 7....
Bu nedenle davalı vekilinin hükmolunan kamulaştırmasız el atma tazminatı bedeline yönelik istinaf taleplerinin de reddi gerekmiştir. d-Kamulaştırmasız elkoyma eylemi, yasal nitelikte bir kamulaştırma işlemi olmayıp hukuken haksız fiil niteliğinde olduğundan, el koyma davalarında belirlenen bedelde kamulaştırma bedeli olmayıp hukuken bir tazminattır. Haksız fiillerde belirlenecek tazminata haksız fiil tarihinden itibaren faiz uygulanır. Ancak bu davalarda, tazminat olarak hükmedilecek olan taşınmazın değeri, dava tarihi itibarıyla belirlendiğinden bedelin tamamına da dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekir....
Bu nedenle davalı vekilinin hükmolunan kamulaştırmasız el atma tazminatı bedeline yönelik istinaf taleplerinin de reddi gerekmiştir. d-Kamulaştırmasız elkoyma eylemi, yasal nitelikte bir kamulaştırma işlemi olmayıp hukuken haksız fiil niteliğinde olduğundan, el koyma davalarında belirlenen bedelde kamulaştırma bedeli olmayıp hukuken bir tazminattır. Haksız fiillerde belirlenecek tazminata haksız fiil tarihinden itibaren faiz uygulanır. Ancak bu davalarda, tazminat olarak hükmedilecek olan taşınmazın değeri, dava tarihi itibarıyla belirlendiğinden bedelin tamamına da dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekir....
