Kanunun lafzı ve ruhu gözönüne alındığında ana ilke, taşınmazın ve üzerinde bulunan muhtesatın gerçek değerinin tespit edilmesidir. 16.5.1956 gün ve 1/6 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararına göre taşınmazına el konulan kimse mülkiyet hakkının kamu tüzel kişiliğine devrine razı olarak, taşınmaz malın bedelini dava ettiği takdirde ödenecek bedel, taşınmazın el koyma tarihindeki özelliklerine göre, dava tarihindeki değeri olacaktır. Dolayısıyla kamulaştırmasız el koyma nedeniyle tazminat davalarında da amaç taşınmazın gerçek değerinin tespiti olup, kamulaştırma ile denklik sağlanabilmesi için Kamulaştırma Kanunu’nun değer tespitine ilişkin hükümleri kısmen uygulanmaktadır....
Kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazın tescili davalarında Kamulaştırma Kanunu'nun 31/b maddesi gereğince tapu kaydına tedbir niteliğinde şerh konulmakta olup, bu durumda bedel tespiti ve tescil isteyen idarenin hukuki yararı bulunmaktadır. Kamulaştırmasız el atma davalarında ise; her ne kadar bu tür davalarda da sonuçta bedel tespiti ve tahsili ile idare adına tescile karar verilmekte ise de, idare usulünce kamulaştırma işlemi olmaksızın hak sahiplerinin taşınmazlarına haksız bir şekilde el attığı, dolayısıyla taşınmazda mütecaviz olarak bir haksız eylemde bulunduğu için, ileride telafisi güç zarar da olmayacağından, yargılama aşamasında ihtiyati tedbir isteminde bir hukuki yarar bulunmamaktadır. Buna göre; ilk derece mahkemesi tarafından verilen "ihtiyati tedbir talebinin reddi" yönündeki karar usul ve yasaya uygun olup, istinaf başvurusu yerinde olmadığından esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
Kamulaştırmasız el koymada kaynaklı tazminat davası sonunda davanın kabulü ve kurum lehine irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin hükmün özeti hükmün tefhimi ile beraber Mahkemece tapu sicil müdürlüğüne gönderildiğinde tapu kaydına işlenecektir. Kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası haksız fiilden kaynaklanan bir dava olup, bu davada davacıya verilen tazminat kamulaştırma bedeli değil, haksız el atmanın karşılığı olan tazminattır. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin yerleşmiş uygulamalarına göre Kamulaştırma Kanununun yalnızca taşınmazlara değer biçilmesine ilişkin hükümleri kıyas yoluyla uygulanır. Ancak usulüne uygun bir kamulaştırma işlemi yapılması halinde uygulama olanağı olan yasanın 31/b maddesi bu tür davalarda kıyas yoluyla uygulanamaz....
- K A R A R - Dava, el atmanın önlenmesi, kal ve ecrimisil, birleştirilen dava 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idare adına tescili istemine ilişkindir Mahkemece, uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş; karar, davalılar vekilince temyiz edilmiştir. Davalılar vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin olduğundan yerinde değildir....
TEDAŞ Göksu Bölge Müdürlüğünün cevabi yazılarıyla "kurum tarafından açılmış bedel tespiti ve tescil davası bulunmadığı, taşınmaz sahiplerince kurum aleyhine kamulaştırmasız el atma davası açıldığı, Mahkemelerce taşınmazın tapu kaydı üzerine -davalıdır- şerhi koyulmadığı, açılan dava kesinleşmeden taşınmazın satılma ihtimali veya mükerrer dava açılması ihtimali bulunduğu, taşınmazın satılması durumunda malik değiştiği için mahkeme kararının tapu müdürlüğünce tescil edilemediği ve bunun sonucunda kurum zararı oluştuğu tespit edildiği" gerekçesiyle Adıyaman Tapu Sicil Müdürlüğüne başvurularak tapu kaydı üzerine 31/b şerhi tesis edildiği bildirilmiştir. Kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası haksız fiilden kaynaklanan bir dava olup, bu davada davacıya verilen tazminat kamulaştırma bedeli değil, haksız el atmanın karşılığı olan tazminattır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Dava, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat ve ecrimisil istemlerine ilişkindir. Kamulaştırmasız el atma davalarında tazminatın belirlenmesinde 2942 sayılı Kanunun bedel tespitine ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Dava konusu Konya ili Selçuklu ilçesi Hacı Kaymak mahallesi 28834 ada 15 parsel sayılı taşınmaz, dava tarihinde 1/1000 ölçekli uygulama imar planında kalmakla arsa niteliğindedir. Asıl ve birleşen dosyalarda davacıların taşınmazda paydaş oldukları, tamamının üzerinde Konevi Engelliler İlkokulu bulunduğu, usulüne uygun bir kamulaştırma işleminin yapılarak bedelinin maliklerine ödenmediği dolayısıyla kamulaştırmasız el atmanın gerçekleştiği anlaşılmıştır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/12/2021 NUMARASI : 2016/85 ESAS 2021/438 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, dava konusu Kocaeli İli, Dilovası İlçesi, Muallim köyü hudutları dahilinde kain 2510 parsel sayılı taşınmazın tapuda müvekkili adına kayıtlı iken davalı idarece önce 2942 sayılı kamulaştırma yasasının 27. md. ne göre acele el koyma yoluna gittiğini, bilahare aynı yasanın değişik 10. md. ne göre bedel tesbiti ve tescil davası açtığını, Gebze 5....
, sair kayıtlar, mahkeme kararı ve el koyma kararı müvvekile tebliğ edilmediğini, yapılan kamulaştırma işlemi taraflara tebliğ edilmediği gibi davalı tarafın açması gereken bedel tespiti ve tescil davası yaklaşık üç yıldır açılmadığını, Yargıtay 5 HD'si " Acele el koyma kararından sonra 6 aylık makul süre içinde bedel tespiti ve tescil davası açılmaz ise, taşınmaz malikinin kamulaştırmasız el atma davası açma hakkı vardır " şeklinde hüküm kurarak cevap verdiğini, açıklanan nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100 TL'lik tazminatın dava tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte müvekkile ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davalarında el atma tarihinin tespiti, 1983 öncesi ve sonrası el atmalarda uygulanacak yargılama şartlarının farklı olması nedeniyle önem arz etmektedir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. maddesine göre; "Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 9/10/1956 tarihi ile 4/11/1983 tarihi arasında fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması sebebiyle,, bedel talep edilmesi hâlinde bedel tespiti ve diğer işlemler bu madde hükümlerine göre yapılır. Bu maddeye göre yapılacak işlemlerde öncelikle uzlaşma usulünün uygulanması dava şartıdır ....
Dava ; "Kamulaştırma (Bedel Tespiti Ve Tescil)" istemine ilişkindir. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesinin iş bölümü, Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi'nin 01/07/2022 tarih ve 1047 sayılı kararı ile belirlenmiştir. Ancak 01/09/2022 tarihinden itibaren Hukuk Daireleri arasındaki iş bölümü kriterleri yeniden düzenlenmiştir. Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'ne ilişkin iş bölümü kurallarının 1. maddesinde" 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunundan kaynaklanan davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar " ile 2. Maddesinde "Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi, taşınmaz ve muhtesat bedellerinin tahsili davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar" düzenlenmiş olduğundan, istinaf incelemesi görevinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'ne ait olduğu, dairemizin görev alanı dışında kaldığı sonuç ve kanaatine varılmış, 6100 sayılı HMK’nın 352. maddesi uyarınca; Dairemizin görevsizliği ile dosyanın Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1....
