Bu durumda; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 16.05.1956 gün ve 1/6 sayılı kararı ile HGK’nun 15.12.2010 gün ve 2010/5-662/651 sayılı kararı da gözetildiğinde, uzun yıllar programa alınmayan imar planının hayata geçirilmemesi nedeniyle kamulaştırma ya da takas cihetine gitmeyen davalı İdarece, pasif ve suskun kalınmak ve işlem tesis edilmemek suretiyle taşınmaza müdahale edildiği; bu haliyle İdarenin eyleminin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliğe sahip olduğu bu şekilde kamulaştırmasız el koyma olgusunun gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığının doğal sonucu, İdarenin hukuka aykırı eylemiyle mülkiyet hakkı engellenen taşınmaz mal sahibi davacının, dava yoluyla kamulaştırmasız el koyma hükümleri doğrultusunda mülkiyetin bedele çevrilmesini, eş söyleyişle idareden değer karşılığının verilmesini isteyebileceği açıktır....
Asliye Hukuk Mahkemesi 2018/259 D.İş sırasına kayden 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 27. Maddesi gereğince acele el koyma davası açıldığını, mahkemece belirlenen acele el koyma bedelinin davalı adına açılan banka hesabına depo edildiğini, Menemen 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/259 D. İş karar numarası ile acele el koyma kararı verildiğini, acele el koyma kararından sonra Kamulaştırma Kanunun 10. Maddesi uyarınca bedel tespit ve tescil davası açılması için gerekli işlemlerin tamamlanarak dava konusu taşınmaz hakkında Menemen 1....
Kamulaştırmasız el koymada kaynaklı tazminat davası sonunda davanın kabulü ve kurum lehine irtifak hakkı tesis edilmesine ilişkin hükmün özeti hükmün tefhimi ile beraber Mahkemece tapu sicil müdürlüğüne gönderildiğinde tapu kaydına işlenecektir. Kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası haksız fiilden kaynaklanan bir dava olup, bu davada davacıya verilen tazminat kamulaştırma bedeli değil, haksız el atmanın karşılığı olan tazminattır. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin yerleşmiş uygulamalarına göre Kamulaştırma Kanununun yalnızca taşınmazlara değer biçilmesine ilişkin hükümleri kıyas yoluyla uygulanır. Ancak usulüne uygun bir kamulaştırma işlemi yapılması halinde uygulama olanağı olan yasanın 31/b maddesi bu tür davalarda kıyas yoluyla uygulanamaz....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 18/05/2023 NUMARASI : 2023/53 2023/332 DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat) KARAR : GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin taşınmaz hissesine bila bedel davalı tarafından hiçbir bedel ödenmeksizin fiilen ve hukuken el konulduğunu, Sultanbeyli İlçesi genelindeki mülkiyet sorununun çözümü için yasa koyucu tarafından yürürlüğe konulan 7143 sayılı yasanın Geçici 1....
Maddesi gereği bedel tespiti ve tescil davası açılmadığını, bu nedenle ecrimisil bedeli talep ettiklerini, davanın kabulünü, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutularak, 1.750,00 TL kamulaştırmasız El atma bedeli ile geçmişe yönelik 5 yıllık ecrimisil bedeli olan 250,00 TL tazminatını dava ve talep etmiştir. Davalı kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza kurumları tarafından el atılmadığını, parselin 1776 m2'lik kısmı için Bingöl 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde Acele El Koyma talep edilmiş ve 2013/601 Esas dosya ile belirlenen 18.683,83 TL bedelin davacılara ödendiğini, davanın 2013 yılında açıldığını el atmanın ise 2015 yılında gerçekleştiğini, dava açılması gereken makul sürenin aşılmadığını, davacılar tarafından talep edilen ecrimisil bedelinin haksız olduğunu, davanın reddini, beyan ve talep etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesince kamulaştırma sebebiyle bedel tespiti ve tescil davasında verilen hüküm kamulaştırmasız el atma davasının açılmasından evvel açılmış ise kamulaştırmasız el atmadan söz edilemeyeceğinden davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir. İlk derece mahkemesince bu yönde araştırma yapılmadan karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır....
Dava konusu taşınmaza kamulaştırma yapılmaksızın fiilen el konulduğu iddiasının bulunduğu ve ayrıca geri çevirme üzerine dosyaya gelen belgelerden dava konusu taşınmazla ilgili olarak davalı idare tarafından ... Asliye Hukuk Mahkemesinde 2014/206 Esas sayılı dosya ile kamulaştırma bedelinin tesbiti ve tescil davası açıldığı anlaşılmıştır. Bu durumda, davalı idarece açılan bedel tespiti ve tescil davasına ilişkin kararın kesinleşmesi beklenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken davacının fiilen el atıldığı yolundaki iddiası yönünden mahallinde keşif yapılarak bu husus bilirkişi raporuyla açıklığa kavuşturulmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti ve Kamulaştırma Kanununun 27. maddesi uyarınca taşınmaza Hazine adına el koyma kararı verilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekilleri yönünden verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Dava, kamulaştırma bedelinin tespiti ve Kamulaştırma Kanununun 27. maddesi uyarınca taşınmaza Hazine adına el koyma kararı verilmesi istemine ilişkindir. Dava dilekçesinde taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile Hazine adına el koyma kararı verilmesi talep edildiği halde, mahkemece geniş çaplı araştırma yapılarak alınan bilirkişi raporları doğrultusunda, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaza yönelik el atmanın önlenmesi ve kal davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili yönünden verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaza yönelik el atmanın önlenmesi ve kal istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma kararına uyularak, dava konusu taşınmaza 1953 tarihinde el atıldığı, bu nedenle 5999 sayılı yasa ile Kamulaştırma Kanununa eklenen geçici 6. maddenin bu davada uygulanamayacağı belirtildikten sonra, Kamulaştırma Kanununun 38. maddesinde öngörülen 20 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğinden bahisle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir....
Kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası haksız fiilden kaynaklanan bir dava olup, bu davada davacıya verilen tazminat kamulaştırma bedeli değil, haksız el atmanın karşılığı olan tazminattır. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin yerleşmiş uygulamalarına göre Kamulaştırma Kanununun yalnızca taşınmazlara değer biçilmesine ilişkin hükümleri kıyas yoluyla uygulanır. Ancak usulüne uygun bir kamulaştırma işlemi yapılması halinde uygulama olanağı olan yasanın 31/b maddesi bu tür davalarda kıyas yoluyla uygulanamaz....
