HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/1311 KARAR NO : 2020/1442 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ERMENEK ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/07/2020 NUMARASI : 2020/32 ESAS - 2020/298 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Bedel Tespiti Ve Tescil) KARAR : Dava, 4650 sayılı kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. Maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Karaman İli Ermenek İlçesi Yaylapazarı - İkizçınar köylerinde koruma amaçlı imar planı kapsamında Günübirlik Turizm Tesisleri ve Mesire alanları 2....
Bu nedenle dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihi olan 2020 yılına ait İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü resmi verileri dosyaya getirtilerek bu veriler esas alınarak hesaplama yapılması gerekirken, rapor denetlenmeden bedel tespit edilmesi, 2- Kamulaştırma Kanununun 15. maddesi gereğince; bedel tespiti ve tescil davalarında değerlendirme dava tarihine göre yapılır....
GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME: Dosya kapsamı, mevcut delil durumu, ileri sürülen istinaf sebepleri, istinaf sebepleriyle bağlılık ve kamu düzeni ilkesi de dikkate alındığında; Arazi niteliğindeki taşınmaza olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net geliri esas alınarak değer biçilmesi yöntem olarak doğrudur.Ancak; 1- Kamulaştırma Kanununun 15. maddesi gereğince; bedel tespiti ve tescil davalarında değerlendirme dava tarihine göre yapılır. Bu nedenle dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihi olan 2020 yılına ait İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü resmi verileri dosyaya getirtilerek bu veriler esas alınarak hesaplama yapılması gerekirken, rapor denetlenmeden bedel tespit edilmesi, 2- Kamulaştırma Kanununun 15. maddesi gereğince; bedel tespiti ve tescil davalarında değerlendirme dava tarihine göre yapılır....
Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (...) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle:9/6/2021- 7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır. Geçici 15. maddesi ile “Mülga 6830 sayılı Kanunun 16'ncı ve 17'nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16'ncı ve 17'nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılmış ve devam eden davalar, Ek-3'üncü madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.”...
Her ne kadar mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de; dava konusu taşınmaza ilişkin olarak Şirvan Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/540 esas sayılı dosyasına kayden kamulaştırma bedel tespiti ve tescil istemiyle dava açıldığı ve 07/04/2021 tarihinde 2021/803 karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır. Kamulaştırmasız el atma davası devam ederken kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davası açılması halinde, asıl olan kamulaştırma davası olup, bedel tespit ve tescil yönünden inceleme yapılıp davaya devam edilmesi, kamulaştırmasız el atma davasında ise bedel tespit tescil davasının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 165.maddesi uyarınca bekletici mesele yapılarak, kesinleşmesi beklenip ( Kamulaştırma Kanunu 21. madde kapsamında İdarenin kamulaştırmadan vazgeçme hakkının bulunduğu da nazara alınarak) dosya sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir....
Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir.” hükmü getirilmiş ise de; Bu maddenin usulune uygun verilmiş Kamulaştırma Kanununun 17. maddesine göre kesinleşmiş tescil kararı bulunması halinde eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak davalara uygulanacağı gözetildiğinde, eldeki davada usulüne uygun olarak verilmiş Kamulaştırma Kanunu 17. maddesine dayanan tescil kararı bulunmadığından, bu hükmün eldeki davaya uygulanması mümkün değildir....
Ancak; 1-Birleşen bedel tespit- tescil dosyasının değerlendirme tarihi olan 06/06/2014 yerine, kamulaştırmasız el atma ve tazminat davasının değerlendirme tarihi olan 07/05/2013 tarihi itibariyle değer belirleyen rapor esas alınarak eksik inceleme ile karar verilmesi, 2-Bedel tespit-tescil davasında karar verilince birleşen tazminat davası hakkında konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, Doğru görülmemiştir. Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle H.U.M.K.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 27/10/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak; 1)Aynı bölgeden Dairemize intikal eden kamulaştırma dosyalarında ve özellikle BEDAŞ tarafından açılan kamulaştırma bedel tesbiti ve tescil dava dosyalarındaki bilirkişi raporlarında münavebe ürünü olarak değerlendirmeye esas alınan kavunun dekara verim miktarının 3700 kg alındığı, bu hususun Dairemizce kabul gördüğü ve dosyaların denetimden geçerek kesinleştiği anlaşılmıştır. Bu yönüyle bilirkişi raporunda münavebe ürünü olarak alınan kavunun dekara verim miktarının 3700 kg olarak alınması gerektiği gözetilerek bilirkişi kurulundan bu hususta ek rapor alınmadan eksik inceleme ile az bedel tesbiti, 2)Dava konusu taşınmaz yargılama sırasında ifraz görerek 6471 ve 6472 parsel olarak tapuya tescil edilmiştir....
Hukuk Dairesi'nin denetiminden geçen aynı kamulaştırma kapsamında açılan bedel tespit ve tescil davası dosyasında mevcut Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü verilerine göre zeytinin veriminin 500 kg., ortalama toptan satış fiyatının 2,00 TL/kg. kabul edilerek hesaplama yapılıp, bedel tespit edilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi, 2-Dava konusu taşınmaz kuru arazi niteliğinde olduğundan, kapitalizasyon faizinin % 5 oranında uygulanması gerekirken, bu oranın % 6 kabulü suretiyle bedel tespiti, 3-Dava konusu taşınmazların konumu, bilirkişi raporlarında yazılı özellikleri gözönünde bulundurulduğunda, objektif değer arttırıcı unsur oranının % 100 olacağı gözetilmeden, yazılı şekilde eksik bedel tespiti, Doğru görülmemiştir....
istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir....