Maddenin yürürlük tarihi olan 30.06.2010 tarihinden önce hüküm altına alınmış kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat alacakları ise anılan madde kapsamında bulunmadığından, böyle bir alacağın tahsili amacıyla yapılan icra takipleri nedeniyle bu maddenin son fıkrasında yer alan haczedilmezliğe ilişkin hükmün uygulanması mümkün değildir. Ayrıca bu maddedeki haczedilmezlik düzenlenmesinin uygulanabilmesinin ön koşulu ise kamulaştırmasız el atmanın 4.11.1983 tarihinden öncesine ilişkin olması zorunludur.(HGK. nun 29.05.2013 tarih, 2012/12-1842 esas sayılı kararı) Öte yandan 6111 Sayılı Kanunun Geçici 2.maddesinde bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren onbeş yıl süreyle geçerli olmak üzere; 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun geçici 6.maddesi hükmünün, 04.11.1983 tarihinden sonraki kamulaştırmasız el koyma işlemlerine de uygulanacağı kabul edilmiş olup, bu madde ise 25.02.2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 30/11/2021 NUMARASI : 2021/235 2021/458 DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat) KARAR : GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkilinin İstanbul İli Üsküdar İlçesi Bulgurlu Mahallesi76 pafta 1110 ada 27 ve 29 parsel sayılı taşınmazların tamamının maliki olduğunu, davalı idare tarafından dava konusu parsellerin yaklaşık 160 m2'sine, fiilen kamulaştırmasız el atılmış olduğunu, davalı idareye 23.06.2014 tarihinde verilen dilekçe ile söz konusu yerin kamulaştırılması ve bedellerinin ödenmesinin talep edildiği halde bugüne kadar herhangi bir işlem ve ödeme yapılmamış olduğunu, dava konusu taşınmazın arsa vasfında olup, değerli bir mevkıîde olduğunu,kamulaştırmasız el atması devam eden 160 m2 alan için tazminat talepleri olduğunu belirterek,dava konusu taşınmaza kamulaştırmamız el atma nedeniyle belirsiz olan alacakları için şimdilik 720.000 TL bedelin/tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek...

Mahkemece imar uygulamasında fazla kesilen düzenleme ortaklık payı karşılığı istemi iddiası ile dava açıldığından idari yargının görevli olması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; 18.06.2013 havale tarihli bilirkişi raporlarında, kamulaştırmaya ayrılan 101 m²lik bölümün tamamının imar yolunda kaldığı, taşınmaza fiilen el konulduğu, arayol (sokak) ve kaldırım olarak kullanıldığı tespit edilmiş, ekindeki resimden ise sokağın asfalt kaplı olup araç ve yaya kullanımına açık olduğu ve fiili el atma olgusunun gerçekleştiği anlaşıldığından, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat ve ecrimisil davasında adli yargı görevlidir, bu durumda mahkemece husumetin hangi idareye ait olacağı da gözönünde tutularak işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken, yerinde bulunmayan gerekçeyle davanın usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....

Anayasa Mahkemesinin 28.07.2022 tarihli ve 04.10.2022 tarihili Resmi Gazetede yayımlanan 2018/32734 başvuru sayılı kararına göre; Kamulaştırmasız el atma sebebiyle açılan tazminat davasının amacı ve işlevi dikkate alınarak bu hükmün (2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun yargılama giderlerini düzenleyen 29.maddesi) kamulaştırmasız el atma sebebiyle açılan tazminat davalarında uygulanmasının önünde bir engel bulunmamaktadır. Gerçekten kamulaştırmasız el atma sebebiyle açılan tazminat davalarının amacı kamulaştırma bedelinin belirlenmesidir. Üstelik bu davalarda da kamulaştırma bedelinin tespiti davalarındaki yöntemle tazminatın miktarı belirlenmektedir....

Zira, taşınmaza elatma tarihinin 09.10.1956- 04.11.1983 tarihleri arasında olduğunun belirlenmesi halinde el atma tarihi itibarıyla, 04.11.1983 tarihinden sonra elatıldığının anlaşılması halinde ise, dava tarihi itibarıyla taşınmazın vasfının yani arsa mı, yoksa arazi mi olduğu belirlenerek, dava tarihi itibarıyla değerinin belirlenmesi gerekmektedir. Kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılacak tazminat davalarında taşınmazın değerinin tespitinde Kamulaştırma Kanunu'nun değer biçmeye ilişin hükümleri kıyasen uygulanacaktır....

DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ : Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkil payına isabet eden kısmının kamulaştırmasız el koyma karşılığı olan 250,00 TL belirsiz nitelikteki kısmi bedelinin el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı yandan tahsiline, taşınmazın davalı yanca haksız olarak kullanılmasından kaynaklanan şimdilik 250,00 TL belirsiz nitelikteki kısmi ecrimisil tazminatının, el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalı yandan tahsiline, taşınmazın haksız el atma sonucunda ortaya çıkan fiili durumuna bağlı, kamulaştırılmayacak kısmında oluşacak değer düşüklüğünden kaynaklanan şimdilik 250,00 TL belirsiz nitelikteki değer düşüklüğü bedelinin, el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı yandan tahsiline, su boruları dolayısıyla davalı lehine daimi irtifak hakkı kurulması nedeniyle buna ilişkin 100,00 TL belirsiz nitelikteki...

tazminat davasının mahkeme ve esas bilgilerini Adıyaman Tapu Müdürlüğüne gönderdiği şerh talep yazısına ekleyerek bu davayı kendi açtığı kamulaştırma davası gibi göstererek hatalı şekilde tapu kaydına 31/b şerhi tesis ettiğini, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davalarında 2942 sayılı KK'nın sadece değer biçmeye ilişkin hükümlerinin kıyas yoluyla uygulandığını, bu davanın haksız fiilden kaynaklanan bir tazminat davası olduğunu, iki davanın sebep ve sonuçları bakımından hukuki statüde farklı davalar olduklarını, idarenin yaptığı işlemin yasaya aykırı olduğunu, kamulaştırma yapma yetkisine sahip kamu kurumu olarak davalının mahkeme eli ile yaptıramadığı ihtiyati tedbir işlemini 31/b ile kendisinin yaptığını, şerh işleminin yasal temelinin bulunmadığını, hak kısıtlamaları getiren şerhin kaldırılması gerektiğini, öte yandan somut olayda taşınmazın satışının 31/b ile engellenmesine gerek olmadığını, zira kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasında istenenin irtifak bedeli...

Kamulaştırma benzeri ya da "fiili kamulaştırma" olarak tanımlanabilen, kamulaştırmasız el atma davalarında, ....1956 gün ve 1956/...-... sayılı İçtihatları Birleştirme Kararı ile ... uygulamalarına göre; malikin taşınmazını el atan İdareye bırakması karşılığında alacağı tazminat (bedel), taşınmaza ilk el atıldığı tarihteki nitelikleri dikkate alınarak, dava tarihindeki değerine göre hesaplanmaktadır. Somut olayda, dava konusu taşınmaza el atılması nedeniyle 07.02.2007 tarihinde ................................... ....Asliye ... Mahkemesinde 2007/52 sayılı dosya ile kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat istemli dava açılmış, mahkemece, dava tarihi itibariyle saptanan tazminata hükmedilmiş ve bu hüküm, ... incelemesinden geçmek suretiyle kesinleşmiştir....

kaynaklanan şimdilik 250,00 TL belirsiz nitelikteki kısmi ecrimisil tazminatının, el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalı yandan tahsiline; taşınmazın haksız el atma sonucunda ortaya çıkan fiili durumuna bağlı, kamulaştırılmayacak kısmında oluşacak değer düşüklüğünden kaynaklanan şimdilik 250,00 TL belirsiz nitelikteki değer düşüklüğü bedelinin, el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı yandan tahsiline; su boruları dolayısıyla davalı lehine daimi irtifak hakkı kurulması nedeniyle buna ilişkin 100,00 TL belirsiz nitelikteki daimi irtifak bedelinin el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı yana yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği anlaşıldı....

Tüm dosya kapsamına göre dava konusu taşınmaza fiilen el atma tarihinin 04.11.1983 tarihinden sonra olduğu hususu sabit olmakla uzlaşma yoluna başvurulmaksızın doğrudan dava açılmış olmasında da herhangi bir usulsüzlük yoktur. c-Kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat ve tescil davalarında; 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasa ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun değiştirilen geçici 6. Maddesi uyarınca 09.10.1956 tarihi ile 04.11.1983 tarihleri arasında fiilen el atılan taşınmazlara ilişkin olarak açılan bu davalarda taşınmazın el atma tarihindeki nitelikleri esas alınarak dava tarihindeki değerinin tespit edilmesi gerekir. El atma tarihinin 04.11.1983 tarihinden sonra olması halinde ise dava tarihindeki niteliklerine göre dava konusu taşınmazın değerinin tespiti gerekmektedir....