Kamulaştırmasız el atmadan söz edilebilmesi için kişiye ait gayrimenkulün idarece (kamu hizmetinde kullanılmak amacıyla) işgal edilmiş olması (fiili el atılmış olması) ve bu işgalin kanunda öngörülen usul ve esaslara uyularak tesis edilmiş bir kamulaştırma işlemine dayanmadan gerçekleştirmiş olması gerekmektedir. İdarenin taşınmaza müdahalesi hangi sebeple olursa olsun Hukuk dışı haksız bir eylemdir. Kamulaştırmasız el atma davalarında 09/10/1956- 04/11/1983 tarihi arasındaki el atmalarla 04/11/1983 tarihinden sonraki el atmalara farklı hükümler uygulanır. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerden dava konusu taşınmaza el atma tarihinin 1983 yılı sonrası 2007 yılı olduğu anlaşılmıştır....
Ancak; -Kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminata hükmedilebilmesi için el atmanın tereddüte mahal bırakmayacak şekilde ve sürekli olduğunun belirlenmesi gerekmektedir. Somut uyuşmazlıkta davacı, dava dilekçesinde ,dava konusu taşınmazın bir kısmının ,davalının taşkın koruma çalışması sırasında fiili müdahalesi sonucu dere yatağına katıldığı ve bir kısım ağaçların söküldüğünü belirtilerek, el atma tazminatı ve ecrimisil talebinde bulunduğu, ancak yapılan keşif ile alınan fen bilirkişisi raporunda ,dava konusu taşınmazın içerisinde davalı kurumca bir kısmın yol olarak kullanılması suretiyle el atıldığı belirlenerek bu kısmın bedeline hükmedilmiştir. Dosya içerisinde el atmaya ilişkin yeterli belirleme yapılıp ilgili bölümün fotoğrafları çekilmediğinden, davalı kurumun el atmasının ne şekilde olduğu ve süreklilik arz edip etmediği anlaşılamamıştır....
Bilindiği gibi, kamulaştırma kararı alınmadan veya kamulaştırma işlemleri tamamlanmadan taşınmaza el koyan idarenin haksız işgalci konumunda olacağı sabittir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 19.09.2019 tarihli ve 2017/1-1273 Esas, 2019/911 Karar sayılı kararında da değinildiği üzere, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmaz mal malikinin, idarenin bu fiili durumuna razı olup, bedeli mukabilinde taşınmazın mülkiyetini idareye devretme iradesini ortaya koyduğu, eş söyleyişle kamulaştırmasız el koyma karşılığının tahsili talebiyle dava açtığı tarihe kadar idarenin taşınmaza el atması haksız fiil niteliğindedir. Sonuç olarak kamulaştırmasız el atma nedeniyle mal sahibi, taşınmazın dava tarihindeki değerini isteyebileceği gibi, ecrimisil de isteyebilir. Ancak kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasından sonraki dönem için ecrimisil istenemeyeceği de kuşkusuzdur....
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti: Yerel Mahkeme yaptığı yargılama neticesinde; "1- Davacıların davalı T43'na karşı açtıkları kamulaştırmasız el atma davasının KABULÜNE, a)102.452,71 TL kamulaştırmasız el atma bedelinin dava tarihi olan 09.03.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı T43’ndan alınarak davacıların (taşınmaz hissedarı Saadet DARAN ve T21 mirasçıları dışında) tapu hisselerine göre ödenmesine, b)1.580,55 TL kamulaştırmasız el atma bedelinin dava tarihi olan 09.03.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı T43’ndan alınarak taşınmaz hissedarı Saadet DARAN mirasçıları davacılar T27 T22 T34 T38 Emel BEKAR, T7 ve T25 veraset ilamındaki hisseleri oranında ödenmesine, c)8.799,74 TL kamulaştırmasız el atma bedelinin dava tarihi olan 09.03.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı T43’ndan alınarak davacı müteveffa T21 mirasçısı dahili davacı T42 ödenmesine, 2- Davacının davalı T43'na karşı açtığı ecrimisil...
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Bursa ili, Nilüfer ilçesi, Karaman mahallesi, 123 ada, 32 parsel sayılı taşınmazda müvekkilinin hissedar olduğunu, taşınmazın imar planında yol ve park alanı olarak düzenlendiğini, müvekkilinin mülkiyet haklarının kısıtlandığını, kamulaştırma işlemi yapılmaksızın taşınmaza el atıldığını iddia ederek fazlaya ilişkin hakları kalmak kaydıyla 100 TL ecrimisil bedelini ve 10.000 TL tazminatın el atma tarihinde itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, 31/01/2022 tarihli e-imzalı dilekçesi ile kamulaştırmasız el atma sebebiyle oluşan zarar bedeli yönünden 267.254,00 TL arttırarak toplam 277.254,00 TL, ecrimisil bedeli yönünden 8.377,00 TL arttırarak toplam 8.437,00 TL'nin davacıların hisseleri nispetinde el atma tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, talebine göre eksik harcı yatırmıştır....
5.000,00 TL kamulaştırma bedeli, 2.000,00 TL ecrimisil bedeli ve 1.000,00 TL değer düşüklüğü bedeli olmak üzere toplam 8.000,00 TL'nin fiili el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava kamulaştırmasız el atma sebebiyle tazminat ve ecrimisil talebine ilişkindir. Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere yapılan inceleme neticesinde; Dava kamulaştırmasız el atma davasıdır. Kamulaştırmasız el atmadan söz edilebilmesi için kişiye ait gayrimenkulün idarece (kamu hizmetinde kullanılmak amacıyla) işgal edilmiş olması (fiili el atılmış olması) ve bu işgalin kanunda öngörülen usul ve esaslara uyularak tesis edilmiş bir kamulaştırma işlemine dayanmadan gerçekleştirmiş olması gerekmektedir. İdarenin taşınmaza müdahalesi hangi sebeple olursa olsun Hukuk dışı haksız bir eylemdir. Kamulaştırmasız el atma davalarında 09/10/1956- 04/11/1983 tarihi arasındaki el atmalarla 04/11/1983 tarihinden sonraki el atmalara farklı hükümler uygulanır. Dava konusu taşınmaza 1993 yılında el atıldığı tespit edilmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat ve ecrimisil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat ve ecrimisil istemine ilişkindir. Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davanın kabulüne karar verilmiş; karar davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyulmuşsa da bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atma nedeniyle muhdesat bedelinin tahsili ve ecrimisil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekilleri yönünden verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, kamulaştırmasız el atma nedeniyle muhdesat bedelinin tahsili ve ecrimisil istemlerine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm; taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Dava konusu muhdesat davalı idareye ait taşınmaz üzerinde izinsiz olarak yapılmış ve ... tarafından, muris ...'e tebligat yapılmak suretiyle, 775 sayılı Kanunun 18. maddesine dayanılarak yıktırılmıştır. Bu nedenle kamulaştırmasız el atmadan söz edilemez. Davanın görülme yeri idari yargıdır....
yasanın 11/1- f maddesi uyarınca el atma tarihinin 09/10/1956- 04/11/1983 tarihleri arasında olması halinde el atma tarihindeki münavebeye alınan ürünlerin neler olduğu, taşınmazın el atma tarihi olan 1976 yılında sulu arazi olup olmadığı sorularak, taşınmazın sulu arazi olup olmadığı ve münavebe ürünler el atma tarihi dikkate alınarak belirlendikten sonra bu ürünlere ilişkin sulu ise sulu arazi, kuru ise kuru arazi ürün gelir ve maliyet çizelgelerinin ilgili Ceyhan Tarım Müdürlüğünden sorularak tespit edilmesi, Taşınmazın el koyma tarihinde kuru tarım arazisi olması halinde sulama kanalı yapılması suretiyle sulu tarım arazisi haline gelmesi söz konusu olmuş ise el atılan taşınmazdan geriye kalan kısımda değer artışı olup olmayacağının bilirkişiler tarafından değerlendirilmesi gerektiği,belirtilerek kaldırılmıştır....
