İhtiyati hacizde amaç, ihtiyati tedbire benzer şekilde, Anayasa’nın 2. maddesinde yer alan “hukuk devleti” ilkesinin bir gereği olarak, bireylere etkin hukuki himaye sağlamaktır. İhtiyati haciz yargılamasında etkin hukuki himaye sağlamak, bunu sağlarken mümkün olduğunca çabuk ve seri hareket etme gerekliliği, usul kurallarına göre maddi hukuka dayanan hakkın araştırılmasından önce gelir. Kaldı ki, ihtiyati haciz koyduran alacaklının bu ihtiyati haczi haksız olarak koydurduğu anlaşılırsa, borçlu ya da üçüncü kişinin haksız ihtiyati haciz nedeniyle uğranılan zararı açılacak bir tazminat davasıyla gidermeleri olanağı da bulunmaktadır (İİK m.259,I; m.260/5). İhtiyati haciz kararı verilebilmesi için kesin bir ispat aranmamakta ise de, özellikle hukuki bir işlem söz konusu olduğunda, alacağın varlığının ve muaccel olduğunun yazılı bir belgeye veya belgeler zincirine dayanması tercih edilmesi gereken bir seçenektir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ihtiyati hacze itirazın incelenmesi sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı itirazın reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde ihtiyati hacze itiraz eden tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -KARAR- İhtiyati haciz isteyen vekili, kredi kartı sözleşmesi uyarınca kullandırılan kredinin ödenmemesi üzerine alacağın kat edildiğini belirterek asıl borçlu hakkında ihtiyati haciz isteminde bulunmuş, talep uygun görülerek mahkemece ihtiyati haciz kararı verilmiştir. İhtiyati hacze itiraz eden ..., teminatsız ihtiyati haciz kararı verilemeyeceğini, hesabın kat'ına dair ihtarnameye itiraz edildiğini belirterek ihtiyati haczin kaldırılmasını talep etmiştir....
Buna ilişkin mahkemenin 28.07.2022 günlü kararı incelendiğinde davalı adına kayıtlı olan ... plaka sayılı araç üzerine ihtiyati haciz konulmasına karar verilmiş olmakla birlikte ne kadar miktar alacak için ihtiyati haciz konulduğuna dair herhangi bir ibare bulunmamaktadır. Yine, ihtiyati haciz kabul kararında mahkemesince "3. Kişilere devir ve temlikin önlenmesi için." şeklinde ihtiyati haciz kabul kararı verildiği anlaşılmıştır. Ne var ki, Yargıtay'ın yerleşik uygulamalarına göre üzerinde haciz ya da ihtiyati haciz bulunan bir mal varlığının 3.kişilere devrine engel bir durum söz konusu değildir. Zira, alacaklı olan şahıs satın almak istediği mal varlığının üzerinde haciz ya da ihtiyati haciz olduğunu bildiği halde bunu bilerek ve sonuçlarına katlanarak almak istemesi durumunda bu durumun mülkiyetin devrine engel teşkil etmediği kabul edilmektedir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı-ihtiyati haciz isteyen vekili İstinaf dilekçesinde özetle; davacının kamu kurumu olduğu ve ihtiyati haciz kararı istemekte kamu yararı bulunduğu, kanun geriği kovid-19 nedeni ile süreler durduğundan ihtiyati haciz kararı verilebileceği ancak uygulamasının 15 hazirandan sonra olacağı, ayrıca ihtiyati haciz kararının uygulanmasına yönelik bir yasak bulunmadığı,benzer nitelikteki davada Konya 4. İş Mahkemesi tarafından ihtiyati haciz talebinin kabulü yönünde hüküm kurulduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davalı üzerine kayıtlı bulunan araç, taşınmaz, banka hesapları ve üçüncü kişilerdeki hak ve alacaklarına teminatsız olarak ihtiyati haciz konulmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava, kurum sigortalısı Süleyman Çakmak’ın 19.06.2017 tarihinde geçirdiği iş kazası sonucunda yaralanmasından kaynaklanan kurum zararının tazmini istemine ilişkindir....
TALEP: Menkul teslimi- alacak-dava içinde ihtiyati tedbir- ihtiyati haciz. Taraflar arasında görülen davanın ilk derece mahkemesinde yapılan yargılaması sırasında ihtiyati haciz talebinin reddine dair ara kararına karşı, davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ...'...
Esas sayılı dosyasının haricen tahsil nedeniyle 04/01/2023 tarihinde kapatıldığı anlaşıldığından ihtiyati haciz kararına itiraz talebi konusuz kalmış olup itiraz hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına,ihtiyati haciz talep edenin haklı görüldüğünden ihtiyati haciz talep eden lehine vekalet ücreti takdirine ve itiraz eden tarafından yapılan masrafların itiraz eden üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : İhtiyati tedbir isteyen vekili istinaf başvuru dilekçesinde; ihtiyati tedbir için aranılan yaklaşık ispat koşulunun sağlandığını, davalının sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirmediğini, ihtarname çekilerek davalının temerrüde de düşürüldüğünü ileri sürerek, yerel mahkemenin kararının istinaf incelemesi yapılarak kaldırılmasını ve davalının mal varlığı üzerine ihtiyati tedbir mahiyetinde, ihtiyati haciz konulmasını istemiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Talep, ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. Davacı taşeron davalı isi yüklenicidir. Davacı vekili taraflar arasındaki sözleşme uyarınca alacak talep etmiş ve davalının mal varlığı üzerine ihtiyati tedbir mahiyetinde ihtiyati haciz konulmasını istemiş, mahkemece talebin reddine karar verilmiş, karar davacı tarafından istinaf edilmiştir....
HUKUKİ DEĞERLENDİRME: 6183 sayılı Kanun'un "Amme Alacaklarının Korunması" başlıklı ikinci bölümünde yer alan teminat isteme, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk işlemleri, icrai muamelelere başlamadan önce tahsile konu kamu alacağının tehlikeye girmesini engellemeye yönelik işlemlerdir. Kamu alacağının cebren tahsil ve takibiyle ilgili olmayıp korunmasına yönelik bu işlemlerin asıl muhatabı ise kamu alacağının gerçek borçlusu, diğer bir ifade ile verginin mükellefi veya sorumlularıdır. Bu nedenle, esas kamu borçlusu olmayan tüzel kişiliğin kanuni temsilcileri adına teminat isteme, ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz gibi kamu alacağının korunmasına yönelik tedbirlerin uygulanması söz konusu olmayacaktır....
HUKUKİ DEĞERLENDİRME: 6183 sayılı Kanun'un "Amme Alacaklarının Korunması" başlıklı ikinci bölümünde yer alan teminat isteme, ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk işlemleri, icrai muamelelere başlamadan önce tahsile konu kamu alacağının tehlikeye girmesini engellemeye yönelik işlemlerdir. Kamu alacağının cebren tahsil ve takibiyle ilgili olmayıp korunmasına yönelik bu işlemlerin asıl muhatabı ise kamu alacağının gerçek borçlusu, diğer bir ifade ile verginin mükellefi veya sorumlularıdır. Bu nedenle, esas kamu borçlusu olmayan tüzel kişiliğin kanuni temsilcileri adına teminat isteme, ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz gibi kamu alacağının korunmasına yönelik tedbirlerin uygulanması söz konusu olmayacaktır....
Dolayısıyla ihtiyati tahakkuk ve ihtiyati haciz kararı, henüz tahakkuk etmediği için ödenmesi gereken safhaya gelmemiş vergi ve cezaları için alınabilen, nedeni yeterli teminat gösterilmemesi olduğu takdirde, yeterli teminat gösterilmesi halinde, 6183 sayılı Yasa'nın 16. maddesi uyarınca kaldırılması gereken geçici önlemlerdendir. Kesin haciz uygulanabilmesi için kamu alacağının tahakkuk etmiş ve ödeme emri ile istenilmiş olması gerekmesine karşın, ihtiyati haciz henüz tahakkuk etmemiş veya tahakkuk ettiği halde ödeme vadesi gelmemiş veya vadesi geldiği halde henüz cebren tahsil ve takibata başlanmamış, ödeme emri düzenlenmemiş kamu alacakları için öngörülen, geçici nitelikte bir koruma önlemidir....
