Bütün mücerret alacaklarda olduğu gibi kambiyo senedi alacağı da kural olarak uygun bir asıl borç ilişkisine, bir illi ilişkiye dayanır. Bir kambiyo senedi düzenleyip veren ve bu senedi alan herkes, bütün hukuki işlemlerin yapılmasına temel teşkil eden bir gayeye ulaşmak istemektedir. İşte bu gaye bir kambiyo senedinde mündemiç hakkın doğumu ve devri açısından hukuki sebebi teşkil eder. Kambiyo senedi düzenlenmesi dolayısıyla ortaya çıkan ilişki "kambiyo ilişkisi" ismiyle anılmaktadır. Kambiyo senedi vermek suretiyle borç altına giren borçlu "kambiyo taahhüdü"nde bulunmuş olur. Kambiyo ilişkisinin altında esas itibariyle bir asıl/temel borç ilişkisi vardır. Kambiyo senedinden kaynaklanan talebin geçerliliği, temel ilişkiden kaynaklanan temel talebin ve bununla ilgili olarak taraflar arasında varılmış amaca ilişkin mutabakatın geçerliliğinden tamamen bağımsızdır....
İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 14/10/2021 NUMARASI : 2019/342 ESAS - 2021/1545 KARAR DAVA KONUSU : İcra Takibine İtiraz (Borca İtiraz) KARAR : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının istinaf yolu ile incelenmesi talep edilmiş olup, dosya yerel mahkemece Dairemize gönderilmiş olmakla, üye hakim tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosyadaki tüm belgeler okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp, düşünüldü. İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili aleyhine İstanbul 6.İcra Müdürlüğünden kambiyo takibi başlatıldığını, takibe dayanak belgenin kambiyo vasfında olmadığını, taraflarına herhangi bir ihtar ve protesto gönderilmediği için alacaklının takip hakkı bulunmadığını ileri sürerek, kambiyo vasfında olmayan belge ile usulsüz yapılan takibin iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati hacze itiraz eden vekili; kambiyo senetlerine dayalı olarak ihtiyati haciz kararı vermeye yetkili mahkemeler; Genel yetkili yer olan borçlunun yerleşim yeri mahkemesi ( HMK 6. md. ), Muhatap bankanın bulunduğu yer ödeme yeri sayıldığından buradaki yer mahkemesi (HMK 10. md. ), İİK’nun 50/1. maddesi uyarınca çekin keşide edildiği yerdeki mahkeme, borçlu birden fazla ise, borçlulardan birinin yerleşim yeri mahkemesin yetkili( HMK.nun 7/1.) olduğu, bu yasal düzenlemeler çerçevesinde yetkiye ilişkin bu seçimlik yerlerden hiçbirinin İstanbul adliyesi yargı sınırları içerisinde bulunmadığı, bu nedenle yetkili yer mahkemesi müvekkil şirketinin yerleşim yeri olan Konya Mahkemeleri olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. GEREKÇE: Alacaklının kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapabilmesi içi alacağının mutlaka bir kambiyo senedine bağlı olması gerekir (İİK m.167/1)....
nun 688/5. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan bu belgeye dayanılarak borçlu hakkında kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip yapılması da mümkün değildir. Öte yandan, İİK'nun 170/a-2 maddesine göre; “İcra mahkemesi müddetinde yapılan şikayet veya itiraz dolayısıyle, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı hususlarını re'sen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir.” Somut olayda, takibe dayanak senetlerden, 25.09.2011 vade tarihli bono dışındaki diğer 11 adet senette lehtar hanesinin boş olduğu görülmektedir. Bu durumda, sözü edilen 11 adet belgenin, kambiyo senedi niteliği bulunmamaktadır. O halde, mahkemece, İİK.'...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İncelenen tüm dosya kapsamına göre; davalı alacaklı tarafından davacı borçlu hakkında çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibinde bulunulduğu, davacı vekili tarafından ciranta olan NSM Giyim San. Ltd. Şti.'nin kaşesi üzerinde imzanın bulunmadığından borca ve kambiyo vasfına itirazda bulunulduğu, ilk derece mahkemesi tarafından takibe konu çekte ibraz tarihi bulunmadığından İİK'nın 170/a-2 maddesi uyarınca takibin iptaline karar verildiği, davalı alacaklı vekili tarafından istinaf talebinde bulunulduğu anlaşılmıştır. İİK.nun l70/a maddesi gereğince icra mahkemesi, müddetinde yapılan şikayet veya itiraz nedeniyle, usulü dairesince kendisine intikal eden işlerde, takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı hususlarını re'sen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından ,takip dayanağı senetlerde şikayetçi borçlu T1 lehtar olarak bulunduğu , TTK'nun 778 Maddesi yollaması ile 714 ve 730/1- b Maddeleri gereğince cirantalara başvurma hakkının düşmemesi için ödememe protestosunun çekilmesinin zaruri olduğu , İİK 170/a-2 Maddesinde icra mahkemesi süresinde yapılan şikayet ve itiraz dolayısıyla takip dayanağı kambiyo senedinin bu vasfa haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı hususlarını resen nazara alacağının hüküm altına alınmış olduğu , TTK 778, 714, 730/1- b Maddeleri gereğince icra takip dosyasında keşideciye çekilmiş herhangi bir ödemememe protestosu bulunmadığı anlaşıldığından alacaklının lehtar olan şikayetçi cirantaya kambiyo yollu icra takibi yapma hakkı bulunmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne, İstanbul Anadolu 12....
İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 30/12/2020 NUMARASI : 2020/724 ESAS, 2020/706 KARAR DAVA KONUSU : İcra Takibine İtiraz (Borca İtiraz) KARAR : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının yasal süresi içerisinde istinaf yolu ile incelenmesi talep edilmiş olup, dosya yerel mahkemece Dairemize gönderilmiş olmakla, üye hakim tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosyadaki tüm belgeler okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp, düşünüldü. İDDİA VE SAVUNMANIN ÖZETİ: Davacı dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından Bakırköy 15. İcra Mdnün 2020/6862 esas sayılı dosyasında takip başlatıldığını, 01/09/2020 tarihinde ödeme emrini tebliğ aldığını, takibe konu senet üzerinde tanzim tarihinin 13/08/2012 olarak yazdığını, ödeme tarihinin ise tanzim tarihinden evvelki tarih olan 18/07/2012 olduğunu, bu nedenle senedin kambiyo vasfında bulunmadığını , ayrıca borca itiraz ettiklerini söyleyerek takibin iptaline karar verilmesini istemiştir....
İTİRAZ: İhtiyati hacze itiraz eden borçlu vekili; Bakırköy ... İcra Dairesi ......
Diğer taraftan İİK'nın 170/a-2. maddesine göre; ''İcra mahkemesi müddetinde yapılan şikayet veya itiraz dolayısıyla, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı husularını re' sen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir.'', yargılamanın bu yönüyle de eksik olduğu .." gerekçesi ile davacının istinaf başvurusunun kabulüne HMK'nun 353/1- a.6 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verildiği; İlk Derece Mahkemesi tarafından yeniden yapılan yargılama sonucunda 25/10/2022 tarihli gerekçeli kararında özetle: "... Davacı aleyhine yapılan kambiyo yollu icra takibinde borca ve takibe itiraz etmiştir. Kambiyo yollu icra takiplerinde borca itirazın hangi delillerle ispat edileceği İİK 169/a Maddesinde belirtilmiştir....
İcra Müdürlüğü 2019/10580 E. sayılı icra takibinin iptaline karar verilmesi ve senet üzerinde tahrifat yaparak silinen kısımları doldurmak suretiyle de senede kambiyo vasfını kazandırmaya çalışan ve kötü niyetle hareketle müvekkilini borçlandırarak maddi manevi bir çok zarara uğratan davalı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Tüm dosya kapsamı uyarınca; uyuşmazlık, kambiyo takibinde tahrifat iddiası, teminat senedi nedeniyle iptal talebi, borca itiraz ve kambiyo vasfına itiraz istemine ilişkindir. Kambiyo senetlerine mahsus takiplerde borca ve imzaya itiraz ile takip dayanağı senedin kambiyo senedi niteliğinde olmamasına dair itirazların borçluya ödeme emrinin tebliğinden itibaren 5 günlük kanuni süre içinde icra mahkemesine itiraz edileceği, kanuni süre geçirildikten sonra yapılan itirazların süre yönünden reddi gerektiği açıktır....
