GEREKÇE: Uyuşmazlık, Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibinde icra dairesinin yetkisine, borca, ferilerine ve imzaya itiraza ilişkindir. Adana 6.İcra Dairesinin 2018/13392 esas sayılı dosyası incelendiğinde, 1.081.000,00 TL miktarlı çeke dayanılarak kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi yapıldığı, alacaklının ciranta olduğu, takipte çek bedeli, faiz, komisyon ve çek tazminatı talep edildiği, örnek 10 ödeme emrinin davacılardan Recep Ercan'a 10.01.2019 tarihinde, davacı şirkete 11.01.2019 tarihinde, dava dışı diğer borçlu Kulak AŞ'ye 18.12.2018 tarihinde tebliğ edildiği, tebliğ mazbataları üzerinde "ödeme emri ve çek sureti vardır" yazılı olduğu anlaşılmıştır. Dava dilekçesinin 15/01/2010 tarihinde mahkemeye tevzi edildiği görülmüştür....
İİK' nun 45. maddesinde rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusunun iflasa tabi şahıslardan olsa bile alacaklının yalnız rehinin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapabileceği, poliçe ve emre muharrer senetlerle çekler hakkındaki 167 nci madde hükmü mahfuz olduğu, aynı kanunun 167. maddesinde ise alacağı çek, poliçe veya emre muharrer senede müstenit olan alacaklının, alacak rehinle temin edilmiş olsa bile kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takipte bulunabileceği düzenlenmiştir. Alacaklı, rehinle temin edilmiş bir alacağı için, rehinin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibini ve kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takibini birlikte yapamaz. Alacaklı, bu iki takip türünden birisini tercih etmelidir. Aksi takdirde, ikinci yapılan takip mükerrer takip olur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : 1-İşin niteliği bakımından temyiz tetkikatının duruşmalı olarak yapılmasına HUMK'nun 438. ve İİK'nun 366. maddeleri hükümleri müsait bulunmadığından bu yoldaki isteğin oybirliğiyle reddi kararlaştırıldıktan sonra işin esası incelendi; 2-Muteriz borçlu şirketlerin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Alacaklı tarafından kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan takipte, borçluların icra mahkemesine başvurularında; borca itiraz ederek takibin iptalini talep ettikleri, mahkemece işin esasının incelenerek istemin reddine karar verildiği görülmektedir....
Somut olayda; davanın kambiyo senetlerine özgü takipte imzaya veya borca itiraza yönelik olduğu kambiyo senetlerine özgü takipte takip konusu senetteki imzanın borçluya ait olduğunun ispat külfeti alacaklıda olup imza incelemesi için aldırılan raporda açıkça imzanın borçlunun eli ürünü olup olmadığı yönünde bir tespit yapılamadığına ilişkin olup, rapora karşı 09/05/2022 tarihli cevap ve itirazında alacaklı vekilinin yeniden rapor istenmesini talep ettiği buna rağmen mahkemece davanın kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu mahkemece talep doğrultusunda başka bir bilirkişi veya heyetten imzanın borçluya ait olup olmadığı konusunda kesin rapor aldırılarak oluşacak sonuca göre ve HMK'nun 297. Maddesi gereğince her talep hakkında hüküm kurulması gerekirken eksik ve hatalı karar verildiği ve davalı istinafının yerinde olduğu anlaşılmakla aşağıdaki hüküm kuruldu....
A.Ş. ile aval veren T3 ve Mustafa Bayraktar hakkında bonolara dayalı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takipte bulunulduğu, kambiyo takibine ilişkin takip talebinde "İstanbul 35. İcra Müdürlüğünün 2019/25814 E. sayılı dosyasından tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla tahsili talebidir” ibaresinin yazılı olduğu, alacaklı vekilinin cevap dilekçesinde takiplerin aynı borç ilişkisinden kaynaklandığına ilişkin beyanda bulunduğu, her iki takip dosyasına konu borcun aynı borç olduğu, bu hususta uyuşmazlık bulunmadığı anlaşılmıştır. Her ne kadar yukarıda anılan kanun hükümleri uyarınca borç menkul rehni ile temin edilmiş olsa bile elinde kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilir ise de, öncelikle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçildiğinden alacaklı tercih hakkını bu takip türünden yana kullanmış olup, aynı borca ilişkin olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapamaz....
Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takipte ödeme emrine itiraz icra mahkemesine yapılır. Borçlunun icra mahkemesine yaptığı itiraz, borçlunun borcu olup olmadığının ilamsız icra prosedürü içinde tespit edilmesine yarayan bir yoldur. İmzaya itiraz dışındaki bütün itirazlara borca itiraz denir; borcun mevcut olmadığı, ödendiği, ertelendiği, zamanaşımına uğradığı, takas, faiz oranına itiraz, yetki itirazı gibi (Kuru B.: İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2. Baskı, Ankara 2013, s. 778, 883). 15. Hem 6762 sayılı TTK’da hem de 6102 sayılı TTK’da kambiyo senetlerine ilişkin hükümler poliçe esası üzerine kurulmuştur....
Başvuru; kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takipte teminat iddiasına dayalı borca itiraza ilişkindir. Kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takipte, İİK.nun 168/5. maddesi hükmüne göre, borçlunun, borçlu olmadığını veya borcun itfa edildiğini, mehil verildiğini, alacağın zamanaşımına uğradığını ve yetki itirazını ödeme emrinin tebliğinden itibaren beş günlük sürede icra mahkemesine yapması zorunludur....
Aynı Kanun'un 23. maddesine göre ise icra takibinden vazgeçilmesi halinde vazgeçilen miktara ait tahsil harcının yarısı alınır.İİK'nun 264. maddesinin son fıkrasında, genel haciz yoluyla yapılan takipte, ihtiyati haczin icrai hacze dönüşeceği zaman düzenlenmiş olup, kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takipte itiraz icrayıdurdurmayacağından, ödeme emrinin tebliğinden sonra İİK nun 168/2. maddesinde öngörülen on günlük ödeme süresinin geçmesi üzerine ihtiyati haciz, kendiliğinden icrai hacze dönüşür. Somut olayda, borçluya örnek 10 numaralı ödeme emrinin 15.08.2014 tarihinde tebliğ edildiği dikkate alındığında, alacaklının takipten vazgeçtiği 19.08.2014 tarihinde, İİK.nun 168/2.maddesinde öngörülen on günlük süre geçmediğinden, ihtiyati haczin icrai hacze dönüşmediği görülmektedir....
İİK'nun 264. maddesinin son fıkrasında, genel haciz yoluyla yapılan takipte, ihtiyati haczin icrai hacze dönüşeceği zaman düzenlenmiş olup, kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takipte itiraz icrayı durdurmayacağından, ödeme emrinin tebliğinden sonra İİK. nun 168/2. maddesinde öngörülen on günlük ödeme süresinin geçmesi üzerine ihtiyati haciz, kendiliğinden icrai hacze dönüşür. Somut olayda, borçluya örnek 10 numaralı ödeme emrinin 10.04.2015 tarihinde tebliğ edildiği dikkate alındığında, tahsilatın yapıldığı 14.04.2015 tarihinde, İİK.nun 168/2. maddesinde öngörülen on günlük süre geçmediğinden, ihtiyati haczin icrai hacze dönüşmediği görülmektedir. Bu durumda yapılan tahsilattan % 4,55 oranında harç alınması gerektiğinden mahkemece şikayetin kabulü yerine, yazılı gerekçeyle reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü : Alacaklı tarafından borçlu aleyhine çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip başlatılmış, borçlu vekili tarafından yetkiye ve borca itiraz edilmiştir. Mahkeme, usulsüz tebligat ve yetki itirazının süresinden sonra yapıldığını, takibin kesinleşmesinden sonraki zamanaşımının da yerinde olmadığını belirterek istemlerin reddine karar vermiştir....
