ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 21/01/2021 NUMARASI : None DAVA KONUSU : Kadastro Öncesi Nedene Dayalı Muhtesat Tespiti ve Beyanlar Hanesinde Gösterimi KARAR : Torbalı 1....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama sonunda; 3402 sayılı yasanın geçici 8. maddesi uyarınca yapılan kadastro çalışmalarında kullanıcı tespiti yapılmasının mümkün olmadığı, bu tür kadastro çalışmalarında ancak muhtesat tespiti yapılabileceği, kaldı ki dava konusu taşınmaz hakkında düzenlenen kadastro tutanağının beyanlar hanesinde kullanıcı ve muhtesat şerhi verilmediği, kadastro tutanağının edinme sebebindeki açıklamanın ilgilisine bir hak bahşetmeyeceği, dolaysıyla edinme sebebindeki açıklamanın düzeltimi istemi ile açılan davada davacının hukuki yararının olmadığı gerekçesiyle; Davacının davasının 6100 sayılı HMK’nın 114/1- h ve 115/2 maddesi uyarınca HUKUKİ YARAR YOKLUĞU NEDENİYLE USULDEN REDDİNE, Muğla İli, Ula İlçesi, Karabörtlen Mahallesi, 217 ada 72 parsel sayılı taşınmazın kadastro tutanağındaki (tespit gibi) gibi TAPUYA KAYIT ve TESCİLİNE karar verilmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SEBEPLER: 1- Dava, davacının paydaşı olmadığı ancak mülkiyet iddiasında bulunarak muris muvazasına dayalı tapu iptali ve tescil davası açtığı, ayrıca muhtesat iddiasında bulunduğu, tapu malikleri arasında derdest ortaklığın giderilmesi davası bulunan taşınmaz hakkında görülen ortaklığın giderilmesi davasına müdahale; eldeki davanın ortaklığın giderilmesi dosyası ile birleştirilmesi; muhtesat tespiti ve muhtesatların tapunun beyanlar hanesinde gösterimi ve ortaklığın giderilmesi dosyasında satış kararı verilecek olması halinde muhtesata denk gelen payın davacıya ödenmesi taleplerine ilişkindir. 2- Dosya kapsamından, çekişmeli Manisa İli, Akhisar İlçesi, Dereköy Mahallesi, 53.980 m2 yüzölçümlü, zeytinli tarla vasıflı taşınmazın davalılar adına payları oranında müştereken kayıtlı olduğu; taşınmazda davacının payının olmadığı, mahkemenin 2019/2353 esas sayılı dosyasında anılan taşınmaza ilişkin olarak davalılar arasında görülmekte olan ortaklığın giderilmesi...
Benzer hükümler yürürlükten kaldırılan 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nde de mevcuttur. 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19. maddesinin birinci fıkrasında:tapuda kayıtlı taşınmaz malın zilyet lehine tespitinde, mevcut ve her türlü takyid ile sınırlı ayni hakların saklı tutulacağı, eski tapu kayıtlarındaki bu tür hak ve mükellefiyetlerin, kadastro tutanağında belirtilerek yeni kütüklere aynen geçirileceği, ikinci fıkrasında da taşınmaz üzerinde malikinden başka bir kimseye veya paydaşlarından birine ait muhdesat mevcut ise bunun sahibi, cinsi, ihdas tarihi ve iktisap sebebi belirtilerek tutanağın ve kütüğün beyanlar hanesinde gösterileceği belirtilmiştir. Bu madde gereğince taşınmaz üzerinde bulunan muhtesatın kadastro tutanağının ve tapu kütüğünün beyanlar hanesinde gösterilebilmesi için muhtesatın kadastro tespit gününden önce meydana getirilmiş olması zorunludur....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine ve çekişmeli 214 ada 66 parselin tespit gibi 2.derece arkeolojik sit olarak Hazine adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemece, toplanan ve doğru olarak değerlendirilen delillere göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak taşınmaz üzerinde kadastro tespitinden önce oluşturulan muhtesat bulunduğu dosya kapsamı ile sabit olduğu halde, mahkemece muhtesat hususunda hüküm kurulmamıştır. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 19/2. maddesinde taşınmaz üzerinde maliklerden başka bir kimseye veya paydaşlardan birine ait muhtesat mevcut ise; bunun sahibi, cinsi, ihdas tarihi, ve iktisap sebebi belirtilerek tutanağın veya kütüğün beyanlar hanesinde gösterileceği hükme bağlanmıştır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Kadastro Mahkemesi Düzeltme isteminde bulunan : Hazine Karşı taraf : ... Yargıtay ilamı Tarih ve Nosu : 15.9.2005 gün ve 2005/9442-7121 Taraflar arasında kadastro tesbitinden doğan, dava sonucunda verilen kararın onanmasına ilişkin yukarda belirtilen ilamın karar düzeltme yolu ile incelenmesi Hazine tarafından süresinde istenilmekle; inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ: Dosya içeriğine, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre Hazine vekilinin diğer karar düzeltme talepleri yerinde değildir. Ancak, tutanağın beyanlar hanesinde muhtesat gösterilmediği halde Dairemizin onama kararında tutanakta muhtesat gösterilmiş gibi gerekçe yazılması doğru bulunmamaktadır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ: Mahkemece yapılan yargılama sonunda; Davanın KISMEN KABUL, KISMEN REDDİ ile; Davanın, beyanlar hanesinde yer alan kullanıcı şerhi ve muhtesat beyanının sicilden terkini talebi yönünden REDDİNE, Davanın muhtesatın ayrıntılı olarak beyanlar hanesinde gösterilmesi talebi yönünden KABULÜNE, Dava konusu Muğla İli, Bodrum İlçesi, Kumköy Mahallesi, Köyiçi Mevki, 137 ada 11 parsel sayılı taşınmazın beyanlar hanesindeki "Bu parsel üzerindeki tek katlı ev Feyzullah kızı T4 (TCKN:)'e aittir" ŞERHİNİN İPTALİNE ve bu taşınmazın beyanlar hanesine "Taşınmaz üzerinde bulunan ve 01/05/2021 tarihli bilirkişi raporuna ekli krokide gösterilen bir adet ev Feyzullah kızı T4 (TCKN:)'e aittir." şerhinin yazılması suretiyle 21/02/2020 tarihli kadastro tespiti gibi T1 adına TAPUYA KAYIT VE TESCİLİNE, 01/05/2021 tarihli bilirkişi raporunun kararın eki sayılmasına karar verilmiştir....
Dava, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 19. maddesine göre, kadastro tespiti öncesi dikilen çam ağaçları ile çeşmenin tespiti ve beyanlar hanesine şerh edilmesi istemine ilişkin olup, aynı Kanunun 12/3. maddesi gereğince 10 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmıştır. Kural olarak, muhdesatın tespiti davaları, tapulu taşınmazlarda kamulaştırma ve ortaklığın giderilmesi davalarına hasren verilen süre içinde yada muhdesat sahibinin talebi nedeni ile açılır, istisnai olarak; 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 19. maddesi gereğince, kadastro sırasında, öncesi tapulu yada tapusuz bir taşınmaz üzerinde kalıcı nitelikte muhdesat var ise ve tespit malikinden başka kişiye ait ise bu takdirde tutanağın beyanlar hanesinde gösterilmek üzere muhdesatın kime ait olduğu şerh edilir. Kadastro tespit öncesi nedene dayanılan davalarda, davacının tapuda paydaş olması zorunlu değildir....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne ve çekişmeli 125 ada 1 sayılı parselin arsa niteliği ile Hazine adına tesciline, taşınmaz üzerinde bulunan tek katlı bir bölümü samanlık, bir bölümü ahır olmak üzere iki bölümden oluşan bir adet ahşap yapının Zihni oğlu Süreyya Temiz’e ait olduğunun kütüğün beyanlar hanesinde gösterilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine vekili tarafından taşınmaz üzerinde verilen muhtesat şerhi yönünden temyiz edilmiştir. Mahkemece, taşınmazın köy boşluğu niteliğinde olduğu ve Hazine adına tescili gerektiği, üzerinde tespit tarihinden önce yapılmış olan tek katlı ahşap yapının Süreyya Temiz’e ait olduğunun 3402 sayılı Kadastro Yasası'nın 19. maddesi gereğince tutanağın beyanlar hanesinde gösterilmesi suretiyle hüküm kurulmuş ise de; Mahkemenin kabulü dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Dava konusu taşınmaz kadastro tespiti sırasında ahşap samanlık ve arsa vasfı ile davalı Köy Tüzel Kişiliği adına tespit edilmiştir....
Dava, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 19. maddesine dayalı, kadastro tespiti öncesi yapılan muhdesatın tespiti istemine ilişkindir. Tapu kütüğünün beyanlar hanesine “beyan” imkanı veren 3402 sayılı Kadastro Kanununun 19/II. maddesi "sahibi lehine muhdesatın tespitine ve bunun kütüğün beyanlar hanesine yazılmasına" imkan sağlamaktadır. Anılan hüküm uyarınca “Taşınmaz mal üzerinde malikinden başka bir kimseye veya paydaşlardan birine ait muhdesat mevcut ise bunun sahibi, cinsi, ihdas tarihi ve iktisap sebebi belirtilerek tutanağın ve kütüğün beyanlar hanesinde gösterilir”. Bu şekilde bir belirtmenin yenilik doğurucu bir sonucu olmadığı, esasen var olan şahsi hakka aleniyet kazandıracağı ve muhdesat sahibi lehine kanıt oluşturacağı kuşkusuzdur. 3402 sayılı Kadastro Kanunu kural olarak kadastro bölge ve çalışma alanlarında üzerinde çalışma yapılan taşınmazlara uygulanır....
