DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : KARAR NO : HAKİM : KATİP : DAVACI : DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 07/10/2021 KARAR TARİHİ : 07/01/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı Mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde; (...) Şubesinden almış olduğu (...) Seri numaralı, 52.500,00 TL değerinde olan, keşidecisi (...) şirket yetkilisi olduğunu, 10/10/2020 tarihinde çekinin kaybolduğu, bu nedenle belirtmiş olduğu çek için çek iptal kararı verilmesini talep etmiştir....
TTK'nın 651. maddesine göre kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebileceği, kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebileceğinin düzenlendiği, çek keşidecisinin TTK'nın 818/s. maddesi gereğince, aynı yasanın 757. maddesi delaleti ile iptal davası açmaya hakkının olmadığı, iptal davası açma hakkının borçlu durumunda olan keşide edene değil ancak çek üzerinde hak sahibi olan hamile ait olacağı, davacının keşideci olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK 651/2. maddesi uyarınca çek hamiline aittir. Yine boş çek yaprakları kıymetli evrak niteliğinde olmadığından davacının boş çek yapraklarıyla ilgili kambiyo senetlerine özgü iptal davası açamayacağı açıktır. Bu itibarla, davacının murisine ait olan ve zayi edildiği bildirilen boş çek yapraklarının zayi nedeniyle iptali için davacının dava açamayacağı, davacının hamil kabul edilemeyeceği, boş çek yapraklarının çek niteliğinde olmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmakla, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir....
DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : KARAR NO : HAKİM : KATİP : DAVACI : DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 03/11/2022 KARAR TARİHİ : 04/11/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı Mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde; ...bank ... Sitesi Şubesinden almış olduğu ....seri numaralı, ... tarihli, 58.500 TL bedelli çekinin kaybolduğundan banka sistemin düşürmek için çek iptal kararı gerektiğini belirtmiş, bu nedenle belirtmiş olduğu çek için çek iptal kararı verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: Dava, çek iptali talebine ilişkindir....
DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : KARAR NO : HAKİM : KATİP : DAVACI : DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 19/04/2022 KARAR TARİHİ : 20/04/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı Mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde; ... ..... Bankasından almış olduğu ............................ numaralı 11 adet çekinin kaybolduğundan banka sistemin düşürmek için çek iptal kararı gerektiğini belirtmiş, bu nedenle belirtmiş olduğu çekler için çek iptal kararı verilmesini talep etmiştir....
TTK'nın yukarıda zikredilen kıymetli evrakın zayi nedeni ile iptaline yönelik genel ve özel düzenlemeleri nazara alındığında iptal davasının şartları; senedin zayi olması, senette yer alan hakkın varlığının devam etmekte olması, iptal talep edenin hak sahibi olması, senet zilyetliğinin yeniden iktisabının mümkün olmaması ve senedin kanunen iptali mümkün bir senet olmasıdır. Burada özellikle vurgulanması gereken husus, zayi olan kıymetli evrakın iptalinin senetteki mündemiç hakkın varlığı devam ettiği sürece mümkün olup senetteki hakkın ödeme gibi bir neden ile ortadan kalkmış olması halinde artık senedin iptaline gerek kalmayacaktır (...). 13. Diğer yandan kıymetli evrakın iptali, ancak kıymetli evrak olarak nitelendirilen senetler yönünden mümkündür. İptal isteminde, kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerindeki hak sahibi olan lehtar ya da yetkili hamil bulunabilir....
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında da uygulanır. Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir....
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında da uygulanır. Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir....
DAVACI : DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 21/10/2022 KARAR TARİHİ : 23/01/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 26/01/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ...'ı 7-8 aydır tanıdığı kişi olduğunu 15.10.2022 tarihinde Demetevlerde ... Dünyasına kendisini çağırdığını, 5 yaprak çeki kendisine teslim ettiğini, ürün alımı yapılacağını, bir gün adamların çeki görmek istediklerini, Findex alacakları olduğunu söylediğini, ... olduğunu öğrendiği kişiye çekleri teslim ettiğini ve akabinde kaybolduğunu, bu konuda çeklerin geçersizliğine karar verilmesini talep etmiştir. CEVAP: Dava niteliği gereği ...olarak açılmıştır. MAHKEMENİN GEREKÇESİ: Dava; "Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))" istemine ilişkindir....
Davacının verdiği beyan dilekçesi dikkate alındığında iptali istenilen çek yapraklarının boş olduğu, henüz doldurulmadığı bu hali ile de kıymetli evrak vasfını taşamadığı, dolayısıyla iptal hükümlerinin boş çek karnelerine uygulanamayacağı anlaşılmıştır. HMK'nın 114. maddesinde dava şartları düzenlenmiş ve dava açmakta hukuki yaranının bulunması dava şartı olarak belirtilmiştir. Eldeki davamız bakımından davacı tarafından zayi edildiğini bildirdiği çeklerde keşideci sıfatıyla yer aldığı, keşidecinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkının olmadığı, kaldı ki zayi edilen belgelerin T.T.Knun 780.madde hükümlerinde belirtilen unsurları içermediğinden kıymetli evrak niteliğinde bulunmadıkları anlaşıldığından davanın usulden reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
