"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Dava, hizmet süreleri ile sigorta primine esas kazanç (ücret) tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozma kararından sonra ilâmında belirtilen gerekçelerle sigorta primine esas kazanç yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum vekilince temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalı Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Sigorta primine esas kazanç (ücret) tutarının tespiti konusunda verilen karar bakımından yapılan temyiz incelemesinde ise; davanın yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77. maddesidir....
İşçilik alacakları davasında ücrete ilişkin tespitin, prime esas kazanç tespiti davasında dikkate alınması sorunu; Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez. Ancak bu işçi ile işveren arasında kesinleşmiş ve tahsil edildiğinde anılan ücret, fazla mesai, tatil ücret alacakları gibi alacaklarda sigorta primi kesintisi yapılarak kuruma ödeneceğinden, bir anlamda prime esas kazanç dolaylı olarak belirlenmiş olacaktır. Dolayısı ile unsur etkisi yaratarak kuvvetli (ciddi) delil niteliğinde kabul edilmesi kaçınılmazdır. İşçilik alacakları davasında tespit edilen ücretin, prime esas kazanç tutarı olarak kabulünde bir yanlışlık bulunmamaktadır(Y. HGK. 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar). 16....
Prime esas kazanç gerçek olarak düzenlendiği sürece, maaş bordrosunda belirtilen brüt kazanç tutarıdır. Ayrıntılı hizmet dökümü incelendiğinde prime esas kazanç olarak listelenen tutarın ücret bordrosunda yer alan brüt maaş ile aynı olmadığı görülebilir. Bunun nedeni, prime esas kazanç kavramının çıplak ücretin yanında ikramiye, fazla mesai, para yardımı gibi ek kalemleri de kapsıyor olmasıdır....
Yukarıdaki yasal düzenlemeler ve açıklamalar ışığında dava değerlendirildiğinde; mahkemece hizmet tespitine ilişkin olarak verilen tespit kararı isabetli olmakla birlikte, sigorta primine esas gerçek kazancın tespiti bakımından yukarıdaki yönteme uygun olarak dava konusu dönemi kapsayan, davacıya ait maaş hesabına ilişkin banka hesap hareketleri ekstreleri, ücret bordroları, ödeme belgeleri ve sair yazılı belgeler celbedilerek irdelenmeli, yazılı deliller bağlamında sigorta primine esas kazanç iddiası araştırılmalı ve toplanan kanıtlardan elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu, prime esas kazanç yönünden davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Davalı belediye tarafından muhasebe hesap fişleri ibraz edilmiş ise de işçilik alacakları davasında hüküm altına alınan alacak kalemlerinin türü ve miktarı ile ne kadarının ne zaman ödendiği belirlenememektedir. Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında dava değerlendirildiğinde, sigorta primine esas kazanç tutarının tespiti yönünden, işçilik alacakları davasında kesinleşen karar gereği davacıya davalı işverence ödeme yapılıp yapılmadığı açıkça belirlenmeli, ödeme gerçekleşmiş ise hizmet akdi daha önceki bir tarihte sona erdiği takdirde yapılan ödemelerin çalışmanın geçtiği son ay yönünden bağlayıcı olduğu gözetilmek suretiyle yapılacak araştırma ve değerlendirme sonucuna göre karar verilmelidir. Bunun yanı sıra, davacının güncel bir hizmet cetvelinin getirtilmediği anlaşıldığından bu hali ile prime esas kazanç tavan miktarının denetlenebilmesi de mümkün olamamaktadır....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 22/09/2022 NUMARASI : 2021/265- 2022/274 DAVA KONUSU : Hizmet ve Prime Esas Kazanç Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki hizmet ve prime esas kazanç tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı feri müdahil Kurum vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı işveren nezdinde satış pazarlama elemanı olarak 29.04.2014 tarihinden 14.03.2015 tarihine kadar 2.500,00 TL ücretle çalıştığını, ücretinin 478,00 TL kısmının banka üzerinden kalanının elden verildiğini hizmetinin ve prime esas kazancının eksik bildirildiğini beyanla 29.04.2014- 14.03.2015 tarihleri arasındaki çalışmaların tespitine, düşük ödenen sigorta primlerinin gerçek maaş üzerinden tespiti ile Kurum kayıtlarının düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. K A R A R 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine, 2-Dava, davacının 10.02.2006 – 30.11.2007 ve 15.02.2008 – 01.03.2011 tarihleri arasında davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmaları ile sigorta primine esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de gerek hizmet tespiti gerekse de prime esas kazanç tespiti yönünden bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 06/09/2022 NUMARASI : 2020/220- 2022/185 DAVA KONUSU : Prime Esas Kazanç Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki prime esas kazanç tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davacı vekili, davalı T3 vekili ve davalı Kurum vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü....
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda kesinleşen yargı kararıyla hak kazanılan ücret, yıpranma primi, ikramiye ve ilave tediye fark tutarları dikkate alınarak bu tutarların SGK primine yansıtıldığı, ihtilaf konusu dönem sigortalılık primine esas kazanç tutarlarının Kurum tarafından belirlenen prime esas kazanç tavan miktarı da gözetilerek yeniden hesaplama yapıldığı ve buna göre Kuruma eksik olarak bildirilen ihtilaf konusu dönem toplam prime esas kazancı ve aylara göre prime esas kazancı iki farklı hesaplama yaparak yazılı şekilde tespit edildiği anlaşılmaktadır....
Dava, hizmet ve prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak ilamında belirtildiği şekilde, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Mahkemece hizmet tespiti yönünden davacının 18.12.2009-06.11.2012 tarihleri arasında davalı iş yerinde çalıştığının tespitine dair verilen karar yerinde ise de; davalı iş yerinde son aylık 1.862,70 TL brüt ücretle çalıştığının tespitine dair vermiş olduğu prime esas kazancın tespitine yönelik karar eksik araştırma ve yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup hatalıdır....
