İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 16/06/2020 NUMARASI : 2018/41 2020/89 DAVA KONUSU : Sigorta Başlangıç Tarihinin Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki sigorta başlangıç tarihinin tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü....
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Davacı; dava dilekçesinde 16/05/1997 tarihinde ....şçi olarak çalışmaya başladığını, bu çalışma 1,5 yıl kadar devam ettiğini, 16/05/1997 tarihinin sigorta başlangıç tarihi olarak tespitiyle eksik hizmet süresinin belirlenmesini talep etmiş olup mahkemece, Davanın Kabulü ile davacının 16/05/1997 - 10/06/1998 tarihleri arasında davalı 462135-0 sicil numaralı....'nde çalıştığının ve sigorta başlangıç tarihinin 16/05/1997 olduğunun tespitine karar verilmiştir. Mahkemece verilen karar eksik incelemeye ve yanılgılı değerlendirmeye dayalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, yurt dışı hizmet belgesinde yazılı olan 01/10/1996 tarihinin Türkiye'de sigorta başlangıç tarihi olduğunun ve talep tarihi olan 03/03/2014 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almaya hak kazandığının tespiti ile birikmiş aylıkların tahsiline karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir. Hükmün, taraf vekileri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. K A R A R Dava, davacının yurt dışı hizmet belgesinde yazılı olan 01/10/1996 tarihinin Türkiye'de sigorta başlangıç tarihi olduğunun ve talep tarihi olan 03/03/2014 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almaya hak kazandığının tespiti ile birikmiş aylıkların tahsili istemine ilişkindir....
"Hizmet", emeklilik keseneği veya malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödenmiş veya Kurumca yapılan tespit ya da mahkemece kurulan hüküm doğrultusunda ... sigorta hukukuna özgü haklardan yararlanma koşullarının belirlenmesinde dikkate alınan ve hukuken geçerli olduğu kabul edilen süredir.(2829 SK m.3/1-(b) bendi) Hizmet 4/1-(a) bendi kapsamındaki sigortalılar yönünden "sigortalılık süresi", "prim ödeme gün sayısı" ile "sigorta primine esas kazancın" bütününü ifade eder. Uygulamada; hizmet, sigortalı hizmet, hizmet süresi kavramları aynı anlamda kullanılmaktadır. "Tasfiye" ise kelime anlamı itibariyle ayıklanmış, temizlenmiş anlamına gelmekle birlikte ... sigorta hukukunda uzun vadeli sigorta kolları priminin sigortalıya iadesi anlamında kullanımaktadır....
Davacı, çırak olarak başladığı iş yerinde uzun süre çalışmış olup, 18 yaşını doldurduğu tarih sigorta başlangıç tarihi olarak kabul edilmiş ve davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur" gerekçesiyle "1- Davanın kabulüyle davacının sigorta başlangıç tarihinin 01/01/1990 tarihi olduğunun tespitine" karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı Kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE : Dava, sigorta başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir....
Taraflar arasındaki hizmet tespiti ve sigorta başlangıç tarihinin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle 04.02.2010-09.01.2018 tarihleri arasındaki döneme yönelik olarak konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 28.11.2008-03.02.2010 tarihleri arasındaki döneme yönelik davanın reddine karar verilmiştir. Kararın davalı ... tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir....
III) Çalışma Olgusunun Tespiti: Somut olayda, davacının çalışmasının işe giriş bildirgesine uygun biçimde ancak malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olmayanlar için düzenlenen (kısa vadeli sigorta kolları kapsamında çalışanlara mahsus) dönem bordrosu ile Kuruma bildirildiği, dinlenen tanık beyanlarından davacının sigorta başlangıç tarihindeki çalışmasının bordro tanıklarının beyanları ve kısa vadeli sigorta kolları bordroları ile kanıtlandığı, başvuru koşulunun yerine getirildiği, davacının çalışmasının çırak olarak geçmediği, işin işverene ait atölye ve fabrika benzeri bir işyerinde, işverenin denetim ve gözetimi altında ve ona bağımlı olarak geçmesi nedeniyle yapılan işin hizmet akdi niteliğinde olduğu ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi olacağı, ... ilinde halı dokuma işinde çalışanlar tarafından açılan sigorta başlangıç tarihinin tespiti davalarının kabulüne dair kararlarının Yargıtay tarafından onandığı, Yargıtay 10.Hukuk Dairesinin 21.04.2016 gün ve 2016/5478 - 2016/6136...
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "...Dava, hizmet tespiti talebine ilişkindir, dosyadaki SGK inceleme raporu ve sonrasında alınan hizmet cetveline göre dava konusu yapılan sürelere ilişkin çalışmaların Kurum tarafından tespit edilerek davacının hizmeti olarak kabul edildiği, hizmet cetveline işlendiği, hizmet tespiti talebi açısından davanın konusuz kaldığı, bu sebeple sigorta başlangıcı açısından karar verilmesinin, kabule göre gerekçe kısmında hizmet tespiti talebi açısından davanın kabulüne karar verildiği bildirildiği halde hüküm fıkrasında bu talep açısından karar verilmemesinin hatalı olduğu, davanın kısmen reddine karar verildiği bildirildiği halde reddedilen kısmın olmadığı, Yargıtay 10....
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 506 sayılı Kanunun 108. maddesi gereğince sigortalılık başlangıç tarihinin belirlenmesine ilişkin açılan her dava, sigortalılığın saptanması istemini de içerdiğinden, bu Kanunun 79/10. maddesine dayalı olan ve hizmet tespiti davası olarak nitelendirilen bir görünüm arz etmekte olup bunun doğal sonucu olarak da söz konusu 1 günlük çalışmanın belirlenmesi talepli davada, hizmet tespiti davalarındaki kanıtlama yöntem ve ilkeleri benimsenip uygulanmalı, başka bir anlatımla, sigortalılıktan söz edilebilmesi için, çalışmanın varlığı, hizmet tespiti davaları yönünden kabul edilen yöntem ve ilkelere uygun biçimde saptanmalıdır....
Temyiz Sebepleri 1.Davalı ... ve Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği vekili, temyiz dilekçesinde; istinaf gerekçelerini tekrarla kararın bozulmasını istemiştir. 2.Davalı Kurum vekili, temyiz dilekçesinde; istinaf gerekçelerini tekrarla kararın bozulmasını istemiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, sigorta başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri hükümleridir. 3. Değerlendirme Eldeki davada, Mahkemece yapılan araştırma ve inceleme, hüküm kurmaya elverişli değildir....