Taraflar arasındaki hizmet tespiti ve prime esas ücretin tespiti davasından yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince hizmet tespiti yönünden davanın hukuki menfaat yokluğundan reddine, prime esas kazanç tespiti yönünden ise kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı şirket ve Kurum vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı şirketin başvurusunun ek kararla süreden reddine, davalı Kurumun başvurusunun esastan reddine, karar verilmiştir....
Prime esas kazanç tespiti yönünden yapılan incelemede ise, 506 sayılı Yasa'nın 77. maddesinin birinci fıkrasının a alt bendinde “ücretler” kavramı içine asıl ücretle birlikte, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri gibi ücretlerinde girdiği kabul olunmaktadır. Bu ücretlerin sigortalıya fiilen ödenmesi şart olmayıp, onun adına o ay için tahakkuk ettirilmiş olması prime esas kazanca dâhil edilmesi için yeterlidir. Asıl ücretin eki niteliğinde bulunan prim ve ikramiyeler, prime esas kazançlar olarak brüt tutarları üzerinden ödendikleri aylar itibariyle prime esas tutulur. Bunların tahakkuk etmiş olması prime esas tutulmaları için yeterli olmamakta “ödenmiş olması da” aranmaktadır. (m.77/I-b). İdare veya kaza mercileri tarafından verilen karar uyarınca sigortalılara yapılan ödemeler (a) ve (b) bentlerinde öngörülen ücret türlerinden ayrımsızdır....
Oysa burada karar altına alınan ücret olduğuna göre son aya değil, tüm hizmet süresine mal edilmesi ve ödenip ödenmemesine bakılmaması gerekecektir. 9. Sonuç itibari ile prime esas kazanç kuvvetli delillerle belirlenmiştir. Ücretler, ilgili aya mal edileceğine göre kararın bu yönden bozulması isabetsizdir. Çoğunluğun prime esas kazanç tespiti ile ilgili resen araştırma ilkesine, 4857, 5510 ve 6098 sayılı Kanunların emredici hükümlerine ve son aya mal etme konusunda da 5510 sayılı Kanunun 80. maddesine aykırı şekilde olan bozma görüşüne katılınmamıştır....
Hukuk Dairesi Dava, hizmet tespiti ve prime esas kazanç tespiti istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılardan Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir. ... Bölge Adliye Mahkemesi 10....
İş Mahkemesi’nin 2016/164 Esas sayılı dosyasında hizmet tespiti ve prime esas kazanç tespiti davası olduğu belirlenmiştir. Hizmet tespiti ve prime esas kazanç tespiti davasının sonucu bu davayı doğrudan etkileyeceğinden söz konusu davanın HMK.nın 165. maddesi gereğince bekletici mesele (önsorun) yapılıp hizmet tespiti ve prime esas kazanç tespiti davasının sonucuna göre iş bu dosyada karar verilmesi gerekmektedir. F) SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalının sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 16.10.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili: müvekkilinin deneyimli petrol ve doğalgaz mühendisi olduğunu, asgari ücret ile çalışmasının mümkün olmadığını, işçilik alacağı davasında ücretinin 7.000,00 TL olduğuna karar verilerek bu hususun kesinleştiğini, iş hukukunda yazılı delil arama şartının hukuki olmadığını, resen araştırma ilkesinin geçerli olduğu hizmet tespiti davalarında mahkemece hatalı karar verildiğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir. GEREKÇE: Dava prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Bilindiği üzere, belli bir dönemdeki çalışmaların tespiti istemini içeren hizmet tespiti davası, dava dilekçesinde açıkça belirtilmiş olmasa da, 55510 sayılı Kanun’un 86. maddesinin dokuzuncu fıkrasında da düzenlendiği üzere, özünde prime esas kazançlarının ve prim ödeme gün sayılarının tespiti talebini de içermektedir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince; "Davacının davalılara ait iş yerinde; -2008 yılı Nisan ayı prime esas kazanç miktarının aylık 1.110,33 TL -2008 yılı Mayıs ayı prime esas kazanç miktarının aylık 950,25 TL -2008 yılı Haziran ayı prime esas kazanç miktarının aylık 1.349,03 TL -2008 yılı Temmuz ayı prime esas kazanç miktarının aylık 1.377,52 TL -2008 yılı Ağustos ayı prime esas kazanç miktarının aylık 910,02 TL -2011 yılı Ağustos ayı prime esas kazanç miktarının aylık 1.395,67 TL -2011 yılı Ekim ayı prime esas kazanç miktarının aylık 1.774,27 TL -2012 yılı Kasım ayı prime esas kazanç miktarının aylık 1.497,29 TL olduğunun tespitine" şeklinde karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ Davalı kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; eksik inceleme ve araştırma sonucu hüküm kurulduğunu, bilirkişi raporunun hükme esas alınamayacağını, davanın reddi gerektiğini, kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kaldırılmasını talep etmiştir....
Şti' ye ait işyerinde yasal asgari ücretle çalıştığının tespitine, askerlik süresinin ve kuruma bildirilen sürelerin dışlanmasına,davacının prime esas kazancının asgari ücretin 2,63 katı olduğuna yönelik talebinin reddine karar verilmiştir. IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ: Davacı vekili, davacının 30 yıllık tecrübesi olan kuyumcu olduğunu, net 1100 TL ücret ödendiğine dair 12/05/2007 tarihli belge olduğunu,işçilik alacağı dosyasının bu şekilde kesinleştiğini belirterek reddedilen prime esas kazanç tespiti istemi yönünden temyiz yoluna başvurmuştur. SGK vekili, hizmet tespiti davalarında çalışma olgusunun şüpheye yer vermeyecek şekilde ispatlanması gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir....
İşçilik alacakları davasında ücrete ilişkin tespitin, prime esas kazanç tespiti davasında dikkate alınması sorunu; Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez. Ancak bu işçi ile işveren arasında kesinleşmiş ve tahsil edildiğinde anılan ücret, fazla mesai, tatil ücret alacakları gibi alacaklarda sigorta primi kesintisi yapılarak kuruma ödeneceğinden, bir anlamda prime esas kazanç dolaylı olarak belirlenmiş olacaktır. Dolayısı ile unsur etkisi yaratarak kuvvetli(ciddi) delil niteliğinde kabul edilmesi kaçınılmazdır. İşçilik alacakları davasında tespit edilen ücretin, prime esas kazanç tutarı olarak kabulünde bir yanlışlık bulunmamaktadır(Y. HGK. 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar). 17....
"İçtihat Metni"Mahkemesi : İş Mahkemesi Dava, çalışma süresi ve prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir....
