Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 2-Davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanun'un “Prime Esas Ücretler” başlığını taşıyan 77 nci maddesinin 1 inci fıkrası ile 5510 sayılı Kanun'un “Prime Esas Kazançlar” başlıklı 80 inci maddesinin birinci fıkrasında, sigortalıların prime esas kazançlarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır....
gereken prime esas kazancın 2.717,34 XX 408.12.2012 – 1.07.2012 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 2.882,34 XX 244.06.2013 – 1.01.2013 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 2.999,34 XX 884.12.2013 – 1.07.2013 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 3.130,34 XX 501.06.2014 – 1.01.2014 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 3.282,34 XX 827.11.2014 – 1.07.2014 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 3.475,71 TL olarak tespitine....." şeklinde karar verildiği görülmüştür....
Mahkemece, prime esas kazancın tespiti yönünde, davacının muhasebe ve personel müdürü olduğu nazara alındığında, bu ücretle çalışmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, 01.12.2011 tarihli davalı şirket tarafından "ilgili makama" başlıklı yazıda, davacının muhasebe müdürü olarak 2.750, 00 TL aylık net ücretle çalıştığının belirtildiği ve davacı tanıklarınca da davacı tarafın ücretinin 2.750,00 TL olduğununun belirtildiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile davacının davalı iş yerinde çalıştığı süre içinde prime esas ücretinin brüt 3.487,50 TL olduğunun tespitine karar verilmiştir. Hizmet tespitine yönelik davalarda, davacı işçinin çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı Sosyal Güvenlik Kurumuna (Devredilen SSK), davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, davacının prime esas kazanç tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77 ve 5510 sayılı Kanunun 80. maddesidir....
Yerel mahkemece davacı sigortalı tarafından açılan hizmet ve prime esas kazanç tespiti yönünden açılan davada, şehirlerarası yolcu taşımacılığında şoför olarak çalışan davacının emsal ücret araştırmasına göre asgari ücret üzerinde ücret aldığı,” gerekçesi ile hizmet tespiti yanında prime esas kazancın tespitine karar verilmiş, kararın davalı işveren ve kurum tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine karar verilmiştir. 2. Kararın temyizi üzerine ise çoğunluk görüşü ile prime esas kazancın tespitinde gerçek ücretin alınmasının koşul olduğu kabul edilmekle birlikte “yazılı delil başlangıcı ve senetle ispat sınırının altında kalma dışında tanık deliline dayanılamayacağı ve emsal ücretin esas alınamayacağı, bu kapsamda araştırma yapılması” gerektiği gerekçesi ile bozulmasına kararı verilmiştir. 3. Sosyal Güvenlik Hakkının niteliği: Anayasa’nın 60. Maddesi uyarınca “Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet ve sigorta primine esas kazanç tutarının tespiti istemlerine ilişkindir. Mahkemece, uyulan bozma ilâmı sonrasında davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
Bu kapsamda hizmet tespitine yönelik davalarda davacı işçinin çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı ... Güvenlik Kurumu’na (....davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Gerçek ücret; sigortalının kıdemi, yaptığı işin özelliği ve niteliğine göre ödenmesi gereken ücrettir. Hizmet akdinin tarafları görünüşte bir ücret belirlemiş olabilirler, ancak bu ücret tarafların aralarında kararlaştırdıkları gerçek ücret olmayabilir. Uygulamada bazen taraflar arasında kararlaştırılmış olan gerçek ücret (örneğin ....primlerini daha az ödemek amacıyla) bordroya yansıtılmamakta, daha düşük (örneğin asgari ücret) gösterilmektedir. Bu gibi durumlarda yargıç tarafından gerçek ücretin saptanması yoluna gidilmelidir (Prof. Dr. S. Süzek, İş Hukuku, 2. Bası, Beta Yayınları, Sy:287)....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet tespiti ve sigorta primine esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, uyulan bozma sonrası ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
ın muhalefetine karşı; Başkan ... ile Üyeler ..., ... ve ...'ün oyları ve oyçokluğuyla, 09.02.2022 gününde karar verildi. KARŞI OY 1.Çoğunluk ile aradaki temel uyuşmazlık prime esas kazancın (ücretin) tespitinde, aylık ücret tutarının 6100 sayılı HMK.’un 200 ve 202....
Bu davanın yanı sıra aynı gün (14.03.2013 tarihinde) prime esas aylık kazancın tespiti davasını da açmıştır. Prime esas aylık kazancın tespiti davası; işçinin gerçek ücret ve ssk primlerinin tespit ile prime esas aylık kazancın tespiti talebine dayalı dava türü olduğundan, davacının gerçekten aldığı ücretin bu dava yolu ile ispat edileceği görülmüştür. Mahkemece ücret konusu ihtilaflı olması ve prime esas aylık kazancın tespiti davası olmasına rağmen yargılamaya devam edilerek hüküm kurulması hatalıdır. Prime esas aylık kazancın tespiti davasının 6100 sayılı HMK’nın 166/4 maddesi gereğince bekletici mesele yapılması suretiyle yargılamaya devam olunması gerekirken, bu dava beklenmeden sonuca gidilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir....
