"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet ve prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Davacı, 14.04.2008-06.06.2008 tarihler arasında çalıştığının tespiti ile bu tarihler arasında ve 06.06.2008-08.09.2011 dönemindeki bildirimlerinin gerçek kazanç tutarı üzerinden tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Uyuşmazlık konusu husus, davacının çalıştığı dönemde prime esas kazancının gerçek ücretten tespiti konusunda yeterli araştırma yapılıp yapılmadığı noktasında toplanmaktadır....
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ: Dairemizce dosya üzerinde ileri sürülen istinaf nedenleri ve HMK'nın 355. Maddesi gereği re'sen kamu düzenine aykırılık yönünden yapılan inceleme neticesinde; Dava, hizmet tespiti ile prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Prime esas kazanç tutarı tespitinin 5510 Sayılı Kanunu'nun geçici 7. maddesi uyarınca yasal dayanağı 506 Sayılı Kanunu'nun 77 ve 5510 Sayılı Kanun'un 80. maddesidir. Bu kapsamda davacı işçinin, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı T3 davalı işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Gerçek ücret, sigortalının kıdemi, yaptığı işin özelliği ve niteliğine göre ödenmesi gereken ücrettir. Hizmet akdinin tarafları görünüşte bir ücret belirlemiş olabilirler, ancak bu ücret tarafların aralarında kararlaştırdıkları gerçek ücret olmayabilir....
Yazılı delille ispat sınırının altında kalan miktar için tanık dinlenebileceği gibi, tespiti istenen miktar sınırı aşsa dahi varlığı iddia edilen çalışmanın öncesine ve sonrasına ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinlenmesi mümkündür. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 20.10.2010 gün ve 2010/10-480 Esas - 2010/523 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-481 Esas - 2010/524 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-482 Esas - 2010/525 Karar, 19.10.2011 gün ve 2011/10-608 Esas - 2011/649 Karar, 19.06.2013 gün ve 2012/10-1617 Esas - 2013/850 Karar sayılı ilâmlarında da aynı görüş ve yaklaşım benimsenmiştir....
Görüldüğü gibi sigortalı olmak çalışma ve prim ödeme ilkesine bağlı olduğundan, “hizmet tespiti” ve “prime esas kazancın tespiti” davaları sosyal güvenlik hakkının özünü oluşturmaktadır. Bu nedenle prime esas kazancın tespiti davaları kamu düzeninden olmaları nedeniyle özel bir titizlik ve duyarlılıkla yürütülmelidir. 20. Kendiliğinden araştırma ilkesi; dava malzemesinin hazırlanmasında, tarafların yanı sıra hâkimin de görevli olması hâli olup bu ilke kamu yararı gerekçesine dayanır ve taraflarca hazırlama ilkesinin istisnasıdır. Öyle ki bu davalarda taraflardan birinin isticvabı ve bunun ikrarla sonuçlanması durumunda bile hâkim kendiliğinden araştırma yetkisine sahip bulunmaktadır. Bu davalarda iddianın ve savunmanın genişletilmesi yasağı uygulanmaz yine hâkim kesin delillerle de bağlı değildir. 21....
gereken prime esas kazancın 2.717,34 XX 408.12.2012 – 1.07.2012 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 2.882,34 XX 244.06.2013 – 1.01.2013 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 2.999,34 XX 884.12.2013 – 1.07.2013 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 3.130,34 XX 501.06.2014 – 1.01.2014 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 3.282,34 XX 827.11.2014 – 1.07.2014 dönem için SGK'ya bildirilmesi gereken prime esas kazancın 3.475,71 TL olarak tespitine....." şeklinde karar verildiği görülmüştür....
Mahkemece, prime esas kazancın tespiti yönünde, davacının muhasebe ve personel müdürü olduğu nazara alındığında, bu ücretle çalışmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, 01.12.2011 tarihli davalı şirket tarafından "ilgili makama" başlıklı yazıda, davacının muhasebe müdürü olarak 2.750, 00 TL aylık net ücretle çalıştığının belirtildiği ve davacı tanıklarınca da davacı tarafın ücretinin 2.750,00 TL olduğununun belirtildiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile davacının davalı iş yerinde çalıştığı süre içinde prime esas ücretinin brüt 3.487,50 TL olduğunun tespitine karar verilmiştir. Hizmet tespitine yönelik davalarda, davacı işçinin çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı Sosyal Güvenlik Kurumuna (Devredilen SSK), davalı işveren tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, davacının prime esas kazanç tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77 ve 5510 sayılı Kanunun 80. maddesidir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet ve sigorta primine esas kazanç tutarının tespiti istemlerine ilişkindir. Mahkemece, uyulan bozma ilâmı sonrasında davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
Bu davanın yanı sıra aynı gün (14.03.2013 tarihinde) prime esas aylık kazancın tespiti davasını da açmıştır. Prime esas aylık kazancın tespiti davası; işçinin gerçek ücret ve ssk primlerinin tespit ile prime esas aylık kazancın tespiti talebine dayalı dava türü olduğundan, davacının gerçekten aldığı ücretin bu dava yolu ile ispat edileceği görülmüştür. Mahkemece ücret konusu ihtilaflı olması ve prime esas aylık kazancın tespiti davası olmasına rağmen yargılamaya devam edilerek hüküm kurulması hatalıdır. Prime esas aylık kazancın tespiti davasının 6100 sayılı HMK’nın 166/4 maddesi gereğince bekletici mesele yapılması suretiyle yargılamaya devam olunması gerekirken, bu dava beklenmeden sonuca gidilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir....
Yerel mahkemece davacı sigortalı tarafından açılan hizmet ve prime esas kazanç tespiti yönünden açılan davada, şehirlerarası yolcu taşımacılığında şoför olarak çalışan davacının emsal ücret araştırmasına göre asgari ücret üzerinde ücret aldığı,” gerekçesi ile hizmet tespiti yanında prime esas kazancın tespitine karar verilmiş, kararın davalı işveren ve kurum tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine karar verilmiştir. 2. Kararın temyizi üzerine ise çoğunluk görüşü ile prime esas kazancın tespitinde gerçek ücretin alınmasının koşul olduğu kabul edilmekle birlikte “yazılı delil başlangıcı ve senetle ispat sınırının altında kalma dışında tanık deliline dayanılamayacağı ve emsal ücretin esas alınamayacağı, bu kapsamda araştırma yapılması” gerektiği gerekçesi ile bozulmasına kararı verilmiştir. 3. Sosyal Güvenlik Hakkının niteliği: Anayasa’nın 60. Maddesi uyarınca “Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir....
