Dava evvel yerel mahkemece davanın tümden reddi üzerine hükmü davacı yan istinaf etmiş, Dairemizin 10.01.2023 tarih ve 2022/3123 esas 2023/68 karar sayılı ilamıyla; "Dava harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde ödenen satış bedelinin tahsili isteminden ibarettir. Davacı yanca tutunulan harici satış senedi resmi nitelikte olmadığından ve taşınmaz mülkiyetini nakil borcu doğuran sözleşmelerin geçerliliği için resmi şekilde yapılmış olmaları şart olduğundan tapu iptali ve tescil isteğinin reddedilmesinde yasaya aykırılık yoktur. Davaya konu 1339 (yenileme kadastrosu ile 188 ada 119 parsel) parsel sayılı taşınmazın 1/4 payı davalı adına kayıtlı olup davacı tarafından örneği sunulan ve davalı yanın da kabulünde olan 09.09.2008 tarihli harici satış sözleşmesi ile bu taşınmazdaki 1/4 davalı payının davacıya 6.000,00 TL bedel karşılığında satıldığı ve bedelinin alındığı kararlaştırılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil ... ile ... ve müşterekleri aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair ... 8....
Bilindiği üzere ve kamu düzeni gereğince tapulu taşınmazların harici satışı geçersizdir. Somut olaya gelince; davacı ile davalılar murisi Mediha arasında hukuken geçerli bir satış sözleşmesi bulunmadığından mahkemece tapu iptal ve tescil talebinin reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi doğru değildir. Öte yandan, davacının tapu iptal ve tescil talebi yanında ikinci kademede tazminat isteği de bulunmaktadır. Mahkemece ortada geçerli bir satış sözleşmesi bulunmadığından davacının ikinci kademedeki tazminat talebi yönünden bir değerlendirme yapılması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle bir kısım davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01.03.2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Bu nedenle davacı tarafın resmi memur önünde yapılmayan harici satış senedine değer verilemez ve buna dayalı olarak iptal ve tescil isteğinde bulunulamaz. Davacılar vekilinin, tapu iptali ve tescile yönelik temyiz itirazları yerinde bulunmadığından reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan buna ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA, Ne var ki, davacılar tapu iptali ve tescil olmadığı taktirde bedelin uyarlanması suretiyle hüküm altına alınması isteğinde bulunmuşlardır. Terditli açılan bu davada tapu iptali ve tescil isteği açıklanan nedenlerle yerinde bulunmadığına göre bedelin uyarlanması yoluyla hüküm altına alınması gerekmektedir. Mahkemenin bu yöndeki ret gerekçesine katılma olanağı bulunmamaktadır....
Mahkemece, "davacının tapu iptali ve tescil isteğinin reddine, terditli talebi olan alacak bakımından 195 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine" karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, tapulu taşınmazın haricen satın alınması nedeniyle istenen tapu iptal ve olmadığı taktirde geçersiz sözleşmeden kaynaklanan bedelin tahsili isteğine ilişkindir. Davacı ... Acar (Köten) 05.09.1997 tarihli, " Sözleşme Taahhüt Senedi" başlıklı harici satış senediyle 114 ada 1 sayılı parselde kardeşi Mehmet Köten'le birlikte tapulu taşınmazı aldığı anlaşıldığından TMK'nun 706/1, 6098 sayılı TBK'nun 237, 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26, Noterlik Kanunu'nun 60 ve 89.maddeleri gereğince resmi şekilde satış işlemi yapılmadığından, yapılan satış işlemi geçersiz olup, hukuken geçerli bir sonuç doğurmaz ve alıcısına herhangi bir hak bahşetmez....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi KARAR Dava, davacı ile davalı arasında haricen imzalanan konut satış sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davanın açıklanan niteliğine göre hükmü temyizen inceleme görevi, yürürlükte bulunan işbölümü uyarınca Yargıtay 14. Hukuk Dairesinindir. SONUÇ: Dosyanın görevli Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 01/07/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyuşmazlık, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal tescil ve yapılan masrafların tahsili istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ : Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 14. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, .../02/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Mahkemece, davacının tapu iptali ve tescil talebi yönünden ve tazminat talepleri yönünden davanın reddine, karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili istinaf etmiş, istinaf dilekçesinde özetle; Afşin 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/562 esas 2018/788 karar sayılı karar ilamının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini talep etmiştir. Dava harici satışa dayalı tapu iptal ve tescil veya tazminat isteğinden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. Kural olarak taşınmazların harici satışı resmi şekilde yapılmadığından geçersiz ise de, kadastro öncesi taşınmazların satışları menkul hükmünde olup harici satışlara değer verilmektedir....
Mahallesi, 7909 ada, 11 parseldeki tapu kaydı maliklerinin iptali ile Hüseyin ve Fatma'dan olma 16.07.1954 doğumlu ... adına tesciline karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir. Kaynağını Türk Borçlar Kanununun 29. maddesinden alan taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, Türk Borçlar Kanununun 237. maddesi ile Türk Medeni Kanununun 706. ve Noterlik Kanununun 89. maddesi hükümleri uyarınca noter önünde re’sen düzenlenmesi gereken, bir başka anlatımla geçerliliği resmi şekil şartına bağlı kılınan, tam iki tarafa borç yükleyen ve kişisel hak sağlayan sözleşme türüdür. Vaat alacaklısı, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile mülkiyet devir borcu yüklenen satıcıdan edim yerine getirilmediğinde Türk Medeni Kanununun 716. maddesi uyarınca açacağı tapu iptali ve tescil davasında borcun hükmen yerine getirilmesini isteyebilir. Satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil davalarının kabulü için aranacak ilk husus, sözleşmenin ifa olanağının bulunup bulunmadığıdır....
Mahkemece, “...davalıların harici satış sözleşmesinde yer almadıklarını, sözleşmenin düzenlendiği tarihte taşınmazın maliki durumunda da bulunmadıklarını, sözleşmenin davalıların miras bırakanı ve dava dışı ... tarafından imzalandığını ve taahhütte bulunduğunu, sözleşme gereğinin mirasçılar tarafından yerine getirecekleri yönünde vaatlerini içeren satış vaadi sözleşmesi niteliğinde de görülmediğinin, dava dışı ...’ın 16.11.2001 tarihinde öldüğünü, her ne kadar davalıların imzalarının da sözleşmede yer aldığı görülmekte ise de, bu taahhüdün tapuda intikali sağlayacak nitelikle bulunmadığını, buna dayanılarak iptal ve tescil de istenemeyeceğini, hukuken geçersiz ve davalılar yönünden harici satış sözleşmesi niteliğinde dahi olmayan sözleşmeye dayanılarak müspet zararın istenemeyeceğini gerekçe göstermek suretiyle davanın reddine…” karar verilmesi üzerine, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
