Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında tazminat bedelinin belirlenmesinde 2942 sayılı kamulaştırma kanununun hükümleri kıyasen uygulanır....
Davalı ... vekili,dava konusu taşınmaza ilişkin uzlaşma yapılmadığını, taşınmaza 04.11.1983 tarihinden önce el atılmış ise, davanın 2014 yılında açıldığı dikkate alındığında davacının uzlaşmaya başvurmadan dava açması nedeniyle davanın görev nedeniyle reddinin gerektiğini,el atma tarihi belirlenmeden ecrimisile hükmedilemeyeceğini, dosya kapsamına göre de el atma tarihinin belli olmadığını, ecrimisil davalarının 5 yıllık zamanaşımına tabi olup zamanaşımı definde bulunduklarını beyan ederek davanın reddini savunmuştur....
DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ : Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili payına isabet eden kısmının kamulaştırmasız el koyma karşılığı olan 250,00 TL belirsiz nitelikteki kısmi bedelinin el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı yandan tahsiline, taşınmazların davalı yanca haksız olarak kullanılmasından kaynaklanan şimdilik 250,00 TL belirsiz nitelikteki kısmi ecrimisil tazminatının, el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalı yandan tahsiline, taşınmazların haksız el atma sonucunda ortaya çıkan fiili durumuna bağlı, kamulaştırılmayacak kısmında oluşacak değer düşüklüğünden kaynaklanan şimdilik 250,00 TL belirsiz nitelikteki değer düşüklüğü bedelinin, el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı yandan tahsiline, su boruları dolayısıyla davalı lehine daimi irtifak hakkı kurulması nedeniyle buna ilişkin 100,00 TL belirsiz...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Haksız İşgal Tazminatı ...K A R A R Temyiz incelemesine esas olmak üzere; ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/216 Esas sayılı (kamulaştırmasız el atma sebebine dayalı ) dava dosyasının aslının veya okunaklı onaylı örneğinin tüm belgeleri ile noksansız ve sıralı olarak ilgili Mahkemeden getirilerek dosya arasına alınması, yeni bir yazışmaya neden olunmaması için getirtilen kayıtlar ile dosyanın mahkeme hakiminin denetiminden geçtikten sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın Yerel Mahkemeye GERİ ÇEVRİLMESİNE, 25/03/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Dosya içindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinde, dava konusu taşınmaz belediye imar planlarında semt spor sahası alanı olarak ayrılmış ise de; davacı, dere ıslah çalışmaları nedeniyle taşınmaza fiilen el atılmış olması nedeniyle kamulaştırmasız el atma bedelinin tahsilini istemiştir. Buna göre mahkemece dava konusu taşınmaza fiilen el atılıp atılmadığı, el atma varsa ne şekilde ve ne miktarına el atıldığı mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle belirlenip buna göre husumetin hangi idareye ait olacağı da göz önünde tutulup gerekirse taraf teşkili de sağlanarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yetersiz araştırma ve eksik inceleme ile davanın 1/1000 ölçekli uygulama imar planında kamu hizmetine tahsis edildiği nedeniyle kullanım hakkının kısıtlanmasına dayalı tazminat istemi olarak nitelendirilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Yukarıdaki bu açıklamaya göre; eldeki dosyanın konusunun kamulaştırmasız el koymadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkin bir dava olmadığı, bu dosyada sadece emrimisil istemi yönünden bir davanın bulunduğu ve hüküm kurulduğu, münhasıran ecrimisil istemi olması nedeniyle Dairemizin görevli olmadığı kanaatine varılmıştır. İlk derece mahkemesinde karara bağlanan uyuşmazlık, münhasıran ecrimisil istemine ilişkindir. Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulu'nun 03.05.2016 gün ve 2016/1 sayılı kararı uyarınca "Taşınmaz mallara ilişkin, tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı tapu iptal, tescil, el atmanın önlenmesi, yıkım (kal) istemli davalar ile haksız işgal tazminatı (ecrimisil) istemli davalar sonucu verilen hüküm ve kararlara" ilişkin istinaf incelemesi yapma görevi Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'ne ait olup, somut uyuşmazlığı inceleme konusu Dairemizin görev alanı dışındadır....
Ecrimisil, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, hak sahibinin, hak sahibi olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarihli ve 22/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; fuzuli işgalin tarafların karşılıklı birbirine uygun iradeleri ile kurduğu kira sözleşmesine benzetilemeyeceği, niteliği itibarı ile haksız bir eylem sayılması gerektiği, haksız işgal nedeniyle oluşan zararın tazmin edilmesi gerekeceği vurgulanmıştır. Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle tazminat olarak nitelendirilen özel bir zarar giderim biçimi olması nedeniyle, en azı kira geliri karşılığı zarardır. Bu nedenle, haksız işgalden doğan normal kullanma sonucu eskime şeklinde oluşan ve kullanmadan kaynaklanan olumlu zarar ile malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler....
HMK 355. maddedeki düzenleme gereğince istinaf sebepleri ile bağlı kalınarak ilk derece mahkemesine ait dava dosyası esas bakımından incelendiğinde; İstinaf incelemesine konu dava kamulaştırmasız el koymadan kaynaklanan tazminat ve ecrimisil istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesi kararınında değerlendirme hataları yapılmıştır. Şöyle ki; 1- )Öğretide ve yargısal uygulamalarda ifade edildiği üzere ecrimisil, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, zilyet olmayan malikin, malik olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarih 22/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; "fuzuli işgalin tarafların karşılıklı birbirine uygun iradeleri ile kurduğu kira sözleşmesine benzetilemeyeceği, niteliği itibarı ile haksız bir eylem sayılması ve haksız işgal nedeniyle oluşan zararın tazmin edilmesi gerekeceği" vurgulanmıştır....
Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle tazminat olarak nitelendirilen özel bir zarar giderim biçimi olması nedeniyle, en azı kira geliri karşılığı zarardır. Bu nedenle, haksız işgalden doğan normal kullanma ve eskime şeklinde oluşan olumlu zarar ile malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler. Haksız işgal, haksız eylem niteliğindedir. (YHGK'nun 25.02.2004 gün ve 2004/1- 120- 96 sayılı kararı) Ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık olmalı ve değerlendirmenin gerekçelerinin bilimsel verilere uygun şekilde HMK'nin 266 vd. maddelerine uygun olarak açıklanması gereklidir....
Kamulaştırma konusunu düzenleyen 6830 Sayılı İstimlak Kanunu 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu ve onu değiştiren 4650 sayılı kanunlarda kamulaştırmasız el atma ile ilgili düzenleme yoktur. Kamulaştırmasız el atma idarenin bir kişiye ait taşınmazı bilerek veya bilmeyerek kamulaştırmaya ilişkin usul ve kurallarına uymaksızın ve bir bedel ödemeksizin işgal ederek kamu hizmetine tahsis etmesi şeklinde tanımlanmaktadır. Kamulaştırmasız el koymadan bahsedebilmek için idarenin taşınmaza eylemli olarak el koyup malikin kullanımını yasaya aykırı şekilde tamamen ortadan kaldırması gerekir....
