Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “Mutlak geçit ihtiyacı” veya “Geçit yoksunluğu”, ikincisine de “Nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2. maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 22/07/2020 tarih 20120/97 esas sayılı ara kararının KALDIRILMASINA, Fen bilirkişi Fevzi Tumay'ın 20/07/2020 tarihli raporunda (B) harfi ile belirtilen güzergah üzerinden davacı lehine TEDBİREN GEÇİT HAKKI VERİLMESİNE, İstinaf eden tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde iadesine, İstinaf aşamasında yapılan yargılama giderleri toplam 283,60 TL'nin davalılardan alınarak istinaf eden davacıya verilmesine, Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, KESİN OLMAK ÜZERE oy birliği ile karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/62 esas, 2021/18 karar sayılı kararında: Davacı taşınmazın yola sınırının bulunmadığı ve zorunlu geçit tesisine ihtiyacının bulunduğu anlaşılmakla; geçit talep edilen taşınmazların tapu kayıtları dosyamız arasına alınmış, mahallinde keşif icra edilmiştir. Geçit hakkı verilecek yol belirlenirken, geçit hakkı talep edilen taşınmaza yetecek kadar yol belirlenmiş ve yolun en uygun yerden geçmesine dikkat edilmiştir. Geçit ihtiyacının, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının subjektif isteklerine göre değil, objektif esaslara göre belirlenmesi gerektiğinden fedakarlığın denkleştirilmesi prensibi uyarınca davalı taşınmazın mülkiyeti sınırlandırılmıştır....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: Vezirköprü 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/120 esas, 2021/238 karar sayılı kararında: Keşif yapılarak rapor aldırılmış, fen bilirkişisi tarafından düzenlenen 28/07/2021 tarihli raporda davacı adına kayıtlı 127 ada 53 parsel lehine en kısa mesafe ve komşu parsellere en az zarar verebilecek şekildeki geçit hakkının davalı adına kayıtlı 127 ada 64 parsel aleyhine kurulabileceği belirtilmiş, rapor geçit eninin 4 metre olarak belirlenmesi haricinde hüküm ve denetime elverişli bulunmuş, Yargıtay kararlarında belirtildiği üzere geçit eninin özellikle tarım alanlarında 2,5- 3 metre genişliğinde belirlenmesi gerektiği anlaşıldığından, somut olayda geçit eninin 4 metre olarak belirlenmesini gerektirir herhangi bir durum bulunmaması sebebiyle mahkememizce fen bilirkişi ve ziraat bilirkişiden ek rapor alınmış, fen bilirkişinin geçit eninin 3 metre belirlendiği 12/10/2021 tarihli raporunun geçit eni yönünden gerekçeli, denetime olanaklı ve hüküm kurmaya...
göre Çorum İli, Merkez ilçesi, Çanakçı Köyü, 145 ada, 56 parsel sayılı taşınmaz üzerinde "B" harfi ile ve PEMBE renk ile boyalı olarak gösterilen 0167.00 m²'lik kısmı üzerinde; davacının malik olduğu Çorum İli, Merkez ilçesi, Çanakçı Köyü, 145 ada, 57 parsel sayılı taşınmaz lehine 3 metre genişliğinde GEÇİT HAKKI TESİSİNE ve geçit hakkının TMK' nun 748/3 ve 1012 maddesi ile Tapu Sicil Tüzüğünün "irtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili" başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütuna TESCİLİNE, -Geçit hakkı bedeli olarak Vakıflar Bankası’na davacı tarafça depo edilen 6.835,31 TL’nin nemaları ile birlikte davalıya kararın kesinleşmesi ile ÖDENMESİNE," karar verilmiştir....
Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit irtifakı kurulurken aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğü bozulmamalıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Somut olaya gelince; davacı taraf dava konusu taşınmazının yola çıkışının bulunmadığını belirterek davalılara ait taşınmaz aleyhine geçit irtifakı kurulmasını talep etmiştir. Yapılan keşif sonucu davalılara ait taşınmazdan geçen geçit irtifakının daha uygun olduğu belirtilmiştir....
ekli krokide 1 nolu seçenekte, yeşil renk ile gösterilen, 3 metre genişliğinde, 122,50 m² 'lik alandan GEÇİT HAKKI TESİSİNE, karar verilmiştir....
11,54 m uzunluğunda toplam 163,59 m2 lik kısımın davacının parseli olan Samsun ili Kavak ilçesi Ağcakise Mahallesi 105 ada 87 parsel sayılı taşınmazı lehine GEÇİT HAKKI TESİSİNE, " karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ, ECRİMİSİL, GEÇİT HAKKI Taraflar arasında görülen asıl dava çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi ve ecrimisil; karşı dava geçit hakkı davası sonunda, yerel mahkemece elatmanın önlenmesi isteğinin kabulüne, ecrimisil isteğinin kısmen kabulüne, karşı davadaki geçit hakkı isteğinin kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacı (karşı davalı) vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Asıl dava, çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi ve ecrimisil; karşı dava geçit hakkı isteğine ilişkindir....
(80,26 m2) üzerinden GEÇİT HAKKI TESİSİNE ve geçit hakkı irtifakı olarak TAPUYA TESCİLİNE," karar verilmiştir....
