Vefa (geri alım) hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davası B.K'nun 237 ve TMK'nın 716 maddesine dayanmakta olup bu hak ayrıntısıyla borçlar kanununda düzenlenmemiştir. Ancak, tıpkı ön alım ve alım davaları gibi taşınmazın aynına ilişkin olup şahsi hakka dayalı bir davadır. Yukarıdaki paragraflarda yapılan açıklamalar ışığında, TTK'nun 4. ve 5.maddesine göre davanın mutlak ticari davalardan olması veya her iki tarafın tacir ve açılan davanın tarafların ticari işletmeleri ile ilgili bulunması halinde açılan davaların Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevi içinde olacağı ancak, taraflar arasında imzalanan 01/11/2021 tarihli sözleşmeye göre açılan vefa hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasının ise TMK 'dan kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin kişisel hak doğuran davalardan olduğu, mutlak veya nispi ticari davalardan olmadığı, dolayısıyla davaya bakmakla görevli mahkemelerin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğu aşikardır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 29.05.2014 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 19.01.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: KA R A R Dava, önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacı dava dilekçesinde, paydaşı olduğu 8070 ada 2 parsel sayılı taşınmazda davalının, 577/1366 payı -85.000.00- TL, 57 payı -98.000.00.- TL bedelle satın aldığını, bir kısım hisseyi de takas yoluyla aldığını, gerçek satış yaptığı halde trampa yapmış gibi göstermek suretiyle bedelde ve işlemde muvazaa yaptığını ileri sürerek davalı adına olan tapu kayıtlarının iptali ile adına tescilini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı ... vekili tarafından, davalılar ...ve ... aleyhine 25.11.2010- 17.06.2011, birleştirilen davada ...vekili tarafından ... aleyhine 11.01.2011 gününde verilen dilekçeler ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın ... tarafından açılan davaların kabulüne, ...tarafından açılan davanın reddine dair verilen 24.01.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... ve ...vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava ve birleştirilen dava davacı ... tarafından ...ve ... aleyhine açılan önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil, birleştirilen diğer dava davacı ...tarafından davalı ...'e karşı açılan önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Kararı, davacılar vekili istinaf etmiş, istinaf dilekçesinde özetle; Suruç Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/533 esas 2020/418 karar sayılı ilamının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini talep etmiştir. Dava ön alım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil isteğinden ibarettir. HMK'nun 355.maddesi gereğince istinaf incelemesi; belirtilen istinaf sebepleri ve kamu düzeni ile ilgili konularla sınırlı olarak yapılmıştır. Davacılar vekili 26.06.2020 tarihli dilekçe ile; ön alım davasının takibinden müvekkilinin davalı ile aralarında anlaşması sebebiyle vazgeçtiklerini, vazgeçmenin kabulü ile dosyanın işlemden kaldırılmasını talep etmiş, dilekçenin sonuç kısmında da; "Yukarıda açıklanan nedenlerden, müvekkilin davalı ile aralarında anlaşmasından dolayı, şimdilik bu davalı hakkındaki davamızı geri alıyoruz. Vazgeçmenin kabulüne ve dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesini saygıyla arz ve talep ederim." şeklinde talepte bulunmuştur....
Dairemizin iş bölümünün 4. maddesinin (d) bendinde inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil davaları (05.02.1947 tarihli 20/65 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı), aynı maddenin hatırlatma kısmında : Mülkiyet hakkından kaynaklanan ve inanç sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararların istinaf inceleme görevi 1. Hukuk Dairesi'ne ait bulunmaktadır." düzenlemesi yer almaktadır. Dairemizin görev alanı HSK'nun 01.09.2020 tarihinden itibaren geçerli kararında belirtilen işlerle sınırlıdır. 01.09.2020 tarihli İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri ve Ceza Daireleri arasındaki iş bölümü kararı gereğince "Mülkiyet hakkına dayanılarak açılmış ve bu hakkın gerçek sahibine hükmen nakledilmesini amaçlayan tapu iptal davaları (TMK m. 705 ve 716) sonucu verilen hüküm ve kararlar" İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1.-2. Hukuk Dairesinin görev alanındadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil ikinci kademede önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemi kabul edilmiş, hüküm bu yönden temyiz edilmiştir 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince 01.03.2012 tarihinde yürürlüğe giren ve Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin iş bölümünü düzenleyen 09.02.2012 tarihli ve 2012/1 sayılı Kararı uyarınca, davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 19.11.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
KARAR : Davanın reddine Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 01/03/2022 NUMARASI : 2021/626 ESAS 2022/206 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilin, Antalya ili Aksu ilçesi Karaçalı mh 15590 ada 3 parselde arsa vasfı ile kayıtlı taşınmazda 39140/140125 oranında hissedar olduğunu, diğer paydaş İbrahim Utku'nun kendisine ait hissesinin tamamını 18.02.2020 tarihinde 20.000,00 TL bedel ile davalıya satıldığını, davacının önalım hakkı bulunmasına kendisine herhangi bir bildirimde bulunulmadığını, huzurda ki davanın da ön alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davası olduğunu belirterek; bahse konu taşınmazda davalı adına kayıtlı hissenin iptali ile davacı adına kayıt ve tescilini, harç ve yargılama giderinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki önalım hakkından kaynaklanan tapu iptali ve tescil davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen hüküm davacılar ve davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili; 20.05.2014 tarihli dava dilekçesiyle tasarrufun iptali mümkün olmadığı takdirde ikinci kademede şufa hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteminde bulunmuştur. Şufa hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkin dava mahkemenin 2014/280 dosyasından tefrik edilerek 2014/556 Esasına kaydedilmiş davaya bu esas üzerinden devam edilmiştir. Tasarrufun iptali davasının sonucu şufa davasını etkileyeceğinden Mahkemenin 2014/280 Esas sayılı dosyasının kesinleşme şerhli örneğinin Dairemize gönderilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 08.05.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
TAPU İPTALİ VE TESCİLVEFA HAKKI 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 660 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki "tapu iptali ve tescil" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda;Adana 2.Sulh Hukuk Mahkemesi'nce davanın reddine dair verilen 22.12.1999 gün ve 1999/194 E- 1777 K.sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 6.Hukuk Dairesi'nin 27.4.2000 gün ve 2000/3704-3887 sayılı ilamiyle; (...Dava, vefa hakkına dayanılarak tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafça temyiz olunmuştur. Davacı, vefa hakkıyla takyitli olarak davalıya tahsis edilen taşınmazda, imar durumuna, tasdikli projeye fenni esaslara uygun konuta sahip olma amacı ile imarlı yapı yerine imarsız çarpık yapı nizamı sağlamaya yönelik kamu zararına olan bu davranışı nedeniyle davalıya yapılan tahsis ve tescilin vefa hakkına istinaden iptali ve taşınmazın davacı adına tescilini talep etmiştir....
