Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “Mutlak geçit ihtiyacı” veya “Geçit yoksunluğu”, ikincisine de “Nispi geçit ihtiyacı” ya da “Geçit yetersizliği” denilmektedir (Yargıtay 14.HD.'nin 20.10.2020 tarih 2016/18026 Esas 2020/6461 Karar sayılı ilamı)....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SEBEP : Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Bilindiği gibi bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Öte yandan, zorunlu geçit hakkı, mülkiyet hakkının kanundan doğan dolaylı bir sınırlaması olduğundan bu tür sınırlamalar ancak mülkiyet hakkına konu taşınmazlar için söz konusu olabilir. Taşınmaz mallarda mülkiyet hakkı, kural olarak o taşınmazın tapu siciline tescil edilmesi ile doğar....
Geçit davalarında uyuşmazlık konusu geçit irtifakı olduğundan dava değeri geçit irtifak bedeli dikkate alınarak belirlenir. Dosya içeriğine göre, dava değeri 800,00- TL üzerinden harçlandırılmış, mahkemece geçit hakkı bedeli olarak 4.767,43- TL üzerinden karar verilmiştir. Dava değeri ve hükme esas alınan miktarın karar tarihi 2021 yılı ilk derece mahkemesi kararları için kesinlik sınırı olan 5.880,00- TL'nin altında kaldığı anlaşılmakla HMK'nın 341/2, 346/1maddeleri gereğince davalılar vekilinin istinaf dilekçesinin reddine ilişkin ek karar yerindedir. . (Yargıtay 14. HD., 2019/1873 E., 2019/4241 K.; 2020/2833 E., 2020/5223 K.; 2012/3814 E., 2012/5973 K.; 2016/10461 E., 2019/7708 K.)...
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/3200 KARAR NO : 2023/698 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : MAHKEMESİ TARİHİ : 31/05/2022 NUMARASI : 2021/120 ESAS, 2022/144 KARAR DAVA KONUSU : Geçit Hakkı Kurulması KARAR : K A R A R TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:Davacı T1 dava dilekçesinde özetle; maliki olduğu Tekirdağ İli Çorlu İlçesi Türkgücü Mah. 2306 parsel sayılı taşınmazın genel yola ulaşımı olmadığını, maliki olduğu taşınmaza komşu 2304 ve 2307 parseller üzerinden geçit geçit kurulmasının mümkün olduğunu beyan ederek en kısa ve ekonomik olarak en uygun güzergah üzerinden, maliki olduğu taşınmaz lehine geçit hakkı kurulmasını talep ve dava etmiştir....
Geçit davaları ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit irtifakı kurulurken aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğü bozulmamalıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Somut olaya gelince; davacı taraf dava konusu taşınmazlarının yola çıkışının bulunmadığını belirterek davalılara ait taşınmazlar aleyhine geçit irtifakı kurulmasını talep etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GEÇİT HAKKI-TERKİN ELATMANIN ÖNLENMESİ-KAL Taraflar arasındaki davadan dolayı ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 16.01.2014 gün ve 2017/740 Esas 2014/ 2 Karar sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi dahili davalı ... vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. -KARAR- Temyiz incelemesine esas olmak üzere; 1-Bilindiği üzere, kişiye önce bilinen en son adresi esas alınarak (bilinen bir adresi yok ise adres kayıt sistemindeki adresi esas alınarak) Tebligat Kanunu'nun 21/1. maddesine göre tebligat çıkartılmalı, adres tebligata elverişli değilse ya da tebligat yapılamazsa adres kayıt sistemindeki adresine buna ilişkin şerh de düşülerek 21/2. madde uyarınca tebligat çıkartılmalıdır....
Dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; geçit hakkı davalarına esas olan geçit hakkı ihtiyacı mutlak geçit hakkı ve nispi geçit hakkı ihtiyacı olarak ikiye ayrılmaktadır. Mutlak geçit hakkı ihtiyacı taşınmazın yola hiç bir sınır ve bağlantısı olmadığında, nispi sınır ihtiyacı ise taşınmazın yola bağlantısının bulunduğu ancak yolun ihtiyacı karşılamadığı durumlarda söz konusu olmaktadır. Geçit hakkı davalarında esas olan kriter mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya ve geçit hakkında en az zarar görecek olandan yol geçirilmesidir. yine geçit hakkı hükmü kurulurken yükümlü taşınmazın Kullanım Bütünlüğünün bozulmaması da önem taşımaktadır. Geçit hakkı tesis ederken en uygun geçit; davacı lehine en uygun olan ya da bedel olarak daha düşük olan geçit olmayıp en uygun geçitten anlaşılması gereken, yükümlü taşınmaz yani üzerinde geçit hakkı kurulacak taşınmaz ya da taşınmazlara en zarar veren geçittir....
Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir....
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2.maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
