HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1475 KARAR NO : 2023/828 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : VAN 1. SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 19/10/2022 NUMARASI : 2021/1250 ESAS, 2022/1360 KARAR DAVA KONUSU : Gaipliğe Karar VerilmesiKARAR : Van1.Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 19/10/2022 Tarih, 2021/1250 Esas, 2022/1360 Karar sayılı dava dosyasında verilen karara karşı davacı tarafça istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan incelemesi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI ÖZETİ : Davacı dava dilekçesinde özetle ; kardeşi T2 2015 yılında Van Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalıştığı sırada ortadan kaybolduğunu, o tarihten beri kendisine ulaşılamadığını ve haber alınamadığını ileri sürerek T2 hakkında gaiplik kararı verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ ; İlk derece mahkemesi ''-Davanın REDDİNE '' dair karar vermiştir....
kişisel malların gelirlerinin de aksi kararlaştırılmadıkça edinilmiş mal sayılacağının dikkate alınması, mal rejiminin sona erdiği tarih itibariyle mevcut kredi borcunun gözetilmesi, bundan sonra edinilmiş malda katılma alacağı isteğine ilişkin bu tür davalarda, eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere edinilmiş malın (TMK mad.219) toplam değerinden mala ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerinden (TMK mad.236/1) hüküm kurulması gerektiğine işaret edilerek bozulmuş, Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulü ile 24.491,00 TL katılma payı alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiş, Dairemizin 2018/1167 Esas, 2018/2569 Karar sayılı ilamı ile, dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden...
Mahkemece; mevcut taşınmazın davalı üzerine kayıtlı olmaması nedeni ile, davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerekçesi ile davanın usulden reddine karar verilmiştir. Kural olarak; mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad. 229) ve denkleştirmeden (TMK mad. 230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad. 219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad. 231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad. 236/1). Katılma alacağı Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur....
Şahıslara muhtaç olduğunu, 10 yıldır hiç bir şekilde kendisinden haber alınamayan, resmi olarak yaşadığına ilişkin hiç bir emare bulunmayan 70 yaşındaki bir kişinin gaipliğine karar verilmesi gerekirken davanın reddi açıkça yasaya aykırı olduğunu, bu nedenle kararın kaldırılması için istinaf talebinde bulunmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Niksar Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/102 Esas, 2021/106 Karar sayılı dava dosyasında verilen Gaipliğe Karar Verilmesi talebinin reddine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; Gaipliğe Karar Verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davanın REDDİNE, "karar verilmiştir....
Hal böyle olunca, çekişmesiz yargı işlerinden olan gaipliğe karar verilmesi isteği hakkında verilen karara karşı temyiz yoluna başvurulamayacağından, davacının temyiz isteğinin REDDİNE, 24/05/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Hakim, zina veya hayata kast nedeniyle boşanma hâlinde, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir (TMK mad. 236/2). Somut uyuşmazlık incelendiğinde; ... 3. Aile Mahkemesinin 2013/563 Esas-2015/262 Karar sayılı boşanma dosyasında dava dilekçesi ve öninceleme duruşmasındaki beyanlara göre davanın TMK mad. 166/1 ve 2. maddelerine göre 'evlilik birliğinin sarsılması' nedenine dayalı olarak açıldığı, Mahkemenin gerekçesinde de kadının ağır kusurlu bulunduğu ve tarafların TMK'nin 166/1 maddesi uyarınca boşanmalarına karar verildiği ve kararın kesinleştiği anlaşılmaktadır....
Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Artık değere katılma alacağı miktarı hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malların, bu tarihteki durumlarına göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değerleri esas alınır (TMK mad.227/1, 228/1, 232 ve 235/1). Mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan edinilmiş mallar tasfiye edilir (4721 Sayılı TMK mad.235/1)....
Artık değere katılma alacağı ise; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş ......larının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu ......lara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu ...... varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Değer artış payı ve artık değere katılma alacağı miktarları hesaplanırken, ...... rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan ......ın, bu tarihteki durumuna göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değeri esas alınır (TMK mad.227/1, 228/1, 232 ve 235/1). Yargıtay uygula......arına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir. Belirli bir ......ın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür....
Yukarıdaki değer tespiti, belirleme ve hesaplamaların yapılabilmesi gerek görülürse konusunun uzmanı bilirkişi veya bilirkişilerden de yardım alınmalıdır. Somut olaya gelince; eşler, 03.04.1986 tarihinde evlenmiş, 08.10.2012 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 20.10.2014 tarihinde kesinleşmesiyle boşanmışlardır. Mal rejimi boşanma davasının açıldığı tarih itibarıyla sona ermiştir (TMK mad. 225/son). Sözleşmeyle başka mal rejiminin seçildiği ileri sürülmediğinden evlilik tarihinden 4721 sayılı TMK'nin yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı (743 sayılı TKM mad. 170), bu tarihten mal rejiminin sona erdiği tarihe kadar ise, edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 Sayılı Yasa mad. 10, TMK mad. 202/1). Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı bulunduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır (TMK mad. 179)....
nın 21. ve 22. maddeleri gereğince Adıyaman Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 04.07.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
