Asliye Hukuk Mahkemesi ve Polatlı Sulh Hukuk Mahkemesince, ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, gaiplik kararı verilmesi ve gaibin malvarlığının Hazineye devri istemine ilişkindir. Polatlı 2. Asliye Hukuk Mahkemesince, HMK'da, gaiplik kararı verilmesinin çekişmesiz yargı işi sayıldığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Polatlı Sulh Hukuk Mahkemesince ise davanın TMK'nın 588. maddesinden kaynaklandığı ve taşınmazın aynına yönelik olduğu gerekçesiyle karşı, görevsizlik kararı verilmiştir. 4721 sayılı TMK'nın 32 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan gaiplik davalarında görevli mahkeme, HMK'nın 382/2-(a/4). maddesi uyarınca, sulh hukuk mahkemesidir. Ancak, somut olayda davacı Hazine, gaiplik kararı verilmesi ve son mirasçı sıfatıyla malvarlığının Hazineye devri isteminde de bulunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK-TESCİL Taraflar arasında birleştirilerek görülen davada; Davacı Hazine, 631 ada 6 parsel sayılı taşınmaz malikleri ... ile ... kızı ...'in gaip olmaları nedeniyle kayyım tayin edildiğini, kayyımla idarenin 10 yılı doldurduğunu ileri sürerek, gaiplik kararı verilmesi ve hazine adına tescil isteğinde bulunmuştur. Davalı Kayyım; bir savunma getirmemiştir. İhbar olunan Vakıflar İdaresi; çekişmeli taşınmazın aslının vakıf olduğu, mahlulen vakfına dönmesi gerektiğini bildirip, davanın reddini savunmuş, birleştirilerek görülen dava ilede, gaiplik ve vakıf adına tescil isteğinde bulunmuştur. Asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar, Dairece; "yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin yanılgılı tespit edildiği" gerekçesiyle bozulmuş, mahkemece hükmüne uyulan bozma ilamı doğrultusunda karar verilmiştir....
Gaiplik kararına ilişkin temyiz itirazına gelince; Dairemizce de kabul edilerek sapmaksızın kararlılıkla gerçekleştirilen Yargıtay uygulamalarına göre, bu tür yerlerin kazanılması için, tapu maliki hakkında verilen gaiplik kararının kesinleşmesinden itibaren 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve TMK.nun 713/1.maddesindeki koşullar altında en az 20 yıl süre ile zilyet olunması gerekmektedir. İptali istenen ¼ pay maliki ...hakkında verilmiş ve kesinleşmiş gaiplik kararı bulunmadığı gibi, mahkemenin kabul hükmüne gerekçe yaptığı dosya ekindeki Gölpazarı Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 17.2.1976 gün 1976/18 Esas 1976/6 Karar sayılı ilamı, uyuşmazlık konusu yapılan pay maliki hakkında verilmiş gaiplik kararı değildir. Mahkemenin bu mahkeme ilamına yanlış anlam yükleyerek, gaiplik kararı olarak nitelendirip davanın kabulüne karar verilmesi doğru değildir. Kaldı ki TMK.nun 713/2. maddesindeki üç hal ayrı ayrı dava sebebidir. Birlikte ileri sürülerek incelemesi yapılamaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Gaiplik kararı verilmesi istemi Hazine ve müdahiller ... ve müşterekleri tarafından gaiplik kararı verilmesi istemi davasının reddine dair ... (...) Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 22.11.2012 gün ve 47/992 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....
Somut olayda, hakkında gaiplik kararı verilmesi istenen T3 hakkında yapılan kolluk araştırması neticesinde 1978 yılında ölmüş olduğunun tespit edildiği, Uyaptan alınan nüfus kayıtlarından hakkında gaiplik kararı istenen Kasım Kalkan'ın ölü olduğunun resmi makamlarca kayıt altına alındığı ve sağ olan mirasçılarının da bulunduğu anlaşılmış olup ölü olduğu tespit edilen kişiler hakkında T.M.K. 588 maddesi gereği gaiplik kararı verilemeyeceği, 4721 sayılı T.M.K. 588 maddesi sağ olup olmadığı bilinmeyen kişiler hakkında gaiplik kararı verilebileceği hükmü karşısında gaiplik kararı istenen şahsın ölü olduğu, sağ mirasçılarının bulunduğu resmi kayıtlar ve tüm dosya içeriğinden açıkça anlaşılmakla mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmeyerek ( aynı yönde Yargıtay 1.Hukuk Dairesi'nin 11.06.2015 tarih ve 2015/7241 Esas, 2015/8677 Karar sayılı kararı, 22.05.2019 tarih ve 2016/9815 E., 2019/3221 K.sayılı kararı) davacı vekilinin istinaf talebinin reddine karar verilmesi...
Sulh hukuk mahkemesi tarafından ise, gaiplik kararı verilmesi yanında şahsın malvarlığının Hazineye de devri istendiğinden görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu belirtilerek görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Dosya kapsamından, davacı Hazinenin gaiplik kararı verilmesi yanında malvarlığını kayyım olarak 2000 yılından beri idare ettiğini iddia ettiği kişilerin malvarlığının Hazineye devrini talep ettiği anlaşılmaktadır. Somut uyuşmazlık, hakkında gaiplik kararı verilmesi istenen kimsenin malvarlığı hakkını da ilgilendirdiğine göre, davanın malvarlığına ilişkin olduğunun ve bu hali ile 6100 sayılı HMK 2. madde kapsamında bulunduğunun kabulü zorunludur. O halde uyuşmazlık, çekişmesiz yargı işi olarak kabul edilmez. Hal böyle olunca, davanın asliye hukuk mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Elazığ 4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Gaiplik TMK 588. Maddesine Dayalı Gaiplik Kararı Verilmesi İstemli Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Hazine vekili dava dilekçesinde, ortaklığın giderilmesi davası sonucu satışı yapılan ...parsel sayılı taşınmazın 1/2 maliki ...oğlu ...adına ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 2002/138-373 E-K sayılı kararı ile Mal Müdürü'nün kayyım olarak atandığını, taşınmazın ortaklığın giderilmesi sonucu satıldığını, kayyımla idare süresi on yılı aştığından ...oğlu ...'in gaipliğine ve hissesine isabet eden satış bedelinin işlemiş faizi ile birlikte Hazineye devrine karar verilmesi istenmiş; mahkemece, gaipliğine karar verilmesi istenilen ...oğlu ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen gaiplik ve taşınmazın Hazineye devri davası sonunda, yerel mahkemece davanın, görevsizlik nedeniyle reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekilince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü. -KARAR- Dava, gaiplik ve taşınmazın Hazine adına tescili isteklerine ilişkindir. Mahkemece, isteğin çekişmesiz yargı işlerinden olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir. Mahkemenin bu kararı TMK'nın 32. vd. maddelerine dayalı olarak açılan gaiplik davalarında verilebilecek kararlardandır. Oysa somut olayda davacı Hazine, gaiplik isteği yanında, son mirasçı sıfatıyla taşınmazın Hazineye devri isteminde de bulunmuştur. Bu tür bir isteğin TMK'nun 588. maddesi kapsamında olduğu açıktır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK, İPTAL-TESCİL Yanlar arasında görülen gaiplik, iptal-tescil davası sonunda, yerel mahkemenin görevsizliğine ilişkin olarak verilen karar davalı Hazine tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, 4721 sayılı TMK'nın 588. maddesinden kaynaklanan gaiplik ve tapu iptali-tescil isteklerine ilişkindir. Mahkemece, davanın çekişmesiz yargı niteliğinde olduğu ve yargılamasının sulh hukuk mahkemesinde yapılması gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/80 Esas sayılı dosyası ile açılan davanın TMK 588 kapsamında kaldığı ve bu tür davalarda öncelikli olarak gaiplik yönünden gerekli araştırma ve ilanların yapılması ondan sonra bir karar verilmesi gerekirken davacıya sulh hukuk mahkemesinde gaiplik talebi için ayrı bir dava açmak için yetki ve süre verilmiş olması doğru değil ise de; asliye hukuk mahkemesinde açılan davada davacının gerek gaiplik gerek tapu iptal-tescil gerekse de irat kaydı taleplerinin kabul edilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca eldeki davanın konusunun kalmadığı bu hususta “karar verilmesine yer olmadığına” kararı verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile davanın sıfat yokluğundan reddine karar verilmiş olması doğru değildir....
