ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/12/2016 NUMARASI : 2015/25 ESAS-2016/321 KARAR DAVA KONUSU : Fikir Ve Sanat Eseri (Tecavazün Meni İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacının dava dilekçesinde özetle; sahibi olduğu "yatay ve dikey elips 1'de oranının alan oranına eşitliği" çalışmasının birçok üniversite tarafından orta öğretim müfredatı kapsamına uygun olduğu tespit edilmesine rağmen davalı milli eğitim bakanlığınca çalışmanın seviye üstü olarak kabul edildiğini, çalışmasının eser olduğunu, milli eğitim bakanlığının eyleminin FSEK 68 ve 69.maddelere göre tecavüz niteliğinde olduğunu beyanla tecavüzün men'ini talep ettiği anlaşılmıştır. Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davaya konu çalışmanın eser niteliğinde olmadığını, milli eğitim bakanlığının eyleminin esere tecavüz teşkil etmediğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır....
verilmesini talep ve dava etmiş, 10.11.2020 tarihli ıslah dilekçesi ile FSEK 68 uyarınca üç katı oranda maddi tazminat müdeabbihin 56.904,00-TL ve 15.000-TL manevi tazminat olarak belirlenerek faiziyle müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/881 KARAR NO : 2023/424 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/12/2020 NUMARASI : 2018/517E, 2020/450K. DAVA KONUSU : Fikir Ve Sanat Eseri (Tazminat İstemli) KARAR : İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353....
Görüldüğü gibi, FSEK’in 2/1-3 maddesi kapsamındaki fotoğraf, estetik niteliğe sahip olmayan sıradan bir ürün olsa da teknik ve ilmi bir gaye için meydana getirilmiş fotoğraflardır. Başka bir deyişle bu kapsamdaki fotoğraflar sahibinin hususiyetini taşımak kaydıyla bir konuyu öğretici, açıklayıcı veya uygulamayı sağlayıcı bir içeriğe sahiptir. 19. Estetik nitelik taşıyan fotoğrafik eserler ise ilim ve edebiyat eseri olarak değil, FSEK’in 4. maddesi gereğince güzel sanat eseri olarak korunurlar. Güzel sanat eseri olarak fotoğrafik eserler, fotoğrafçılık sanatı ve tekniğine göre meydana getirilmiş, estetik değeri bulunan fotoğraflardır. Bu fotoğraflarda bir nesnenin dış görüntüsü, eser sahibinin kendine has estetik becerisiyle ve kullandığı araç ve yöntemlerle yakalanarak güzel sanat eseri hâline gelmektedir. 20. FSEK’te eseri ve eser sahibini tanımlayan kanun koyucu eser sahibinin haklarını da manevi ve mali haklar olarak ikiye ayırmıştır....
Yukarıda açıklanan mevzuat ve ortaya konulan ilkeler uyarınca dava dosyası, taraflarca sunulan deliller, iddia ve savunma ile konunun teknik yönlerinin aydınlatılması için alınan rapor çerçevesinde değerlendirilmiş, buna göre; 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 21.02.2001 tarih ve 4630 sayılı kanunla değişik 1/B-a maddesi “eseri” “sahibinin hususiyetlerini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri” olarak tanımlamıştır. Yasaya göre, bir fikir veya sanat ürününün “eser” sayılabilmesi için aranması gereken birinci unsur “sahibinin özelliklerini taşımasıdır. Böylece yasa, uluslararası sözleşmelerde olduğu gibi bireysel özelliği yani orijinalliği ön planda tutmuştur....
FSHHM'nin 2015/99 E. sayılı davası Mahkememize tevzi edilerek 2017/257 E. sırasına kaydı yapılmakla, Mahkememizde görülmekte bulunan Endüstriyel Tasarıma Tecavüz ve Haksız Rekabetin Tespiti, Önlenilmesi, Maddi-Manevi Tazminat davasının yapılan açık yargılamasının sonunda....
BİLİRKİŞİ RAPORU: 21/05/2021 tarihli FSEK uzmanı ve akademisyen bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle; Dava konusu yaratımın minyatür niteliğinde olduğunu ve FSEK md.4 kapsamında bir güzel sanat eseri olduğunu, FSEK 11'deki karine çerçevesinde dava konusu güzel sanat eserinin eser sahibinin davacı olduğunu, dava konusu olayda vaki kullanımın FSEK m.22 ve 25 te düzenlenen çoğaltma ve umuma İletim haklarının ihlali olabileceğini, dava konusu izinsiz kullanım nedeniyle hükmedilebilecek maddi tazminat miktarının 1500 TL olduğu ve FSEK md. 68 çerçevesinde 3 katına kadar bedel takdirinin Mahkemeye ait olduğunu, davalının davacıya ait eserden davacının ismi ve eseri belirtilmeksizin yararlanmasının ve kullanmasının davacının eser sahipliğinden doğan manevi haklarından biri olan FSEK m.15'teki eser sahibi olarak belirtilme hakkının ihlali olabileceğini, bu nedenle davacının manevi tazminat talep etme hakkının olabileceğini rapor etmişlerdir....
İntihal, özü itibariyle haksız fiilin fikir ve sanat eserleri hukukuna yansıyan bir görünümüdür....
Fikir ve Sanat eseri üzerindeki mali ve manevi hakların ihlali taraflar arasındaki bir sözleşmeden kaynaklanmamakta ise, eser sahibinin talep hakkı kural olarak TBK 146. Maddesi uyarınca on yıllık zamanaşımı süresine tabi olur. Buna karşılık fikir ve sanat eseri üzerindeki mali ve manevi hakların haksız bir fiil ile ihlali söz konusu ise TBK 72 uyarınca zarara uğrayan tarafın zararı ve faili öğrenme tarihinden itibaren iki sene ve herhalde on yılın geçmesi ile zamanaşımına uğrar. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 14.01.2014 Tarih, 2013/11201 E., 2014/707 K. sayılı kararında, "FSEK 68'e göre talepte bulunulması ve mahkemecede bu şekilde hüküm tesis edilmesi nedeni ile taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulmuş olacağından dava genel zamanaşımı süresi olan on yıllık zamanşımına tabidir." denilmektedir....
Fikir ve Sanat eseri üzerindeki mali ve manevi hakların ihlali taraflar arasındaki bir sözleşmeden kaynaklanmamakta ise, eser sahibinin talep hakkı kural olarak TBK 146. Maddesi uyarınca on yıllık zamanaşımı süresine tabi olur. Buna karşılık fikir ve sanat eseri üzerindeki mali ve manevi hakların haksız bir fiil ile ihlali söz konusu ise TBK 72 uyarınca zarara uğrayan tarafın zararı ve faili öğrenme tarihinden itibaren iki sene ve herhalde on yılın geçmesi ile zamanaşımına uğrar. Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 14.01.2014 Tarih, 2013/11201 E., 2014/707 K. sayılı kararında, "FSEK 68'e göre talepte bulunulması ve mahkemecede bu şekilde hüküm tesis edilmesi nedeni ile taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulmuş olacağından dava genel zamanaşımı süresi olan on yıllık zamanşımına tabidir." denilmektedir....
