FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ ESAS NO : 2020/90 KARAR NO : 2021/290 DAVA : Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğü DAVA TARİHİ : 21/04/2014 KARAR TARİHİ : 21/12/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 22/12/2021 Davacı vekili tarafından, davalı aleyhinde açılan davanın, Mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda : GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : DAVA ; Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkilinin uzun yıllardır hukuka uygun olarak ticari faaliyetlerini sürdürdüğünü, müvekkilinin ticari faaliyetinin bir kısmını da, davalı tarafın haksız ve hukuka aykırı olarak TPE nezdinde tescil ettirmiş olduğu beş adet faydalı model belgesi ile tescilli makine parçalarının oluşturduğunu, dava konusu ürünlerin yurt içinde de ..........
GEREKÇE : Asıl dava, faydalı model belgesine tecavüz nedeniyle maddi ve manevi tazminat, birleşen dava ise faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır....
Y nolu faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve iptaline karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. Davacı dava dilekçesinde, davalıya ait yün yıkama makinesine ilişkin faydalı model belgesinin yeni ve ayırt edici olmadığı gibi, tekniğin bilinen durumuna göre yenilik içermediği gerekçesiyle iptalini talep etmiş, mahkemece, yukarıda yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiştir....
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacı-karşı davalıya ait .... no'lu faydalı model ve ... no'lu endüstriyel tasarım tescil belgesine konu "...." isimli tasarımın yeni ve ayırt edici nitelikte olduğu, davalı-karşı davacıya ait "...." isimli tasarımla ilgili kullanıcı gözünde küçük ayrıntı farkını aşmayacak derecede benzer olduğu, davacı-karşı davalıya ait faydalı model ve endüstriyel tasarıma tecavüzün gerçekleştiği, talep edilen maddi ve manevi tazminatın olayın özelliğine, tespit edilen tecavüze konu ürün miktarına, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre hakkaniyete uygun olduğu, davacı-karşı davalıya ait .... no'lu faydalı model ile davalı-karşı davacıya ait ....ve .... no'lu faydalı model belgeleri karşılaştırıldığında üretim yöntemleri ve içerikleri açısından tamamen farklı olduğu davalı-karşı davacıya ait "...." isimli tasarımın dava konusu ... no'lu tasarım tescili olan "...." isimli tasarım ile benzer olmadığı, bu kapsamda faydalı model belgesinin...
Faydalı model sahibinin 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı nedeniyle faydalı modelin hükümsüzlüğü, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından istenebilir. (3) Faydalı modelin hükümsüzlüğü davası, faydalı modelin koruma süresince veya hakkın sona ermesini izleyen beş yıl içinde, sicile faydalı model sahibi olarak kayıtlı kişiye karşı açılabilir. Sicilde hak sahibi olarak görülen kişilerin davaya katılabilmelerini sağlamak için bu kişilere ayrıca tebligat yapılır. (4) Faydalı model sahibinin, 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip bulunmadığı hakkındaki iddia, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından ileri sürülebilir. Bu durumda, 110 uncu madde hükümleri uygulanır. (5) Hükümsüzlük nedenleri faydalı modelin sadece bir bölümüne ilişkin bulunuyorsa, sadece o bölümü etkileyen istem veya istemlerin iptali suretiyle, kısmi hükümsüzlüğe karar verilir....
FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ: 19/01/2021 NUMARASI: 2019/280 2021/6 DAVANIN KONUSU: Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan) KARAR TARİHİ: 06/10/2021 İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı şirketin müvekkili şirketten ayrılan eski çalışanları tarafından kurulduğunu ve kurulmasını takiben çok kısa bir süre sonra müvekkili tarafından geliştirilen ... kodlu ürünün aynısı olan "E-8 Kabin Altı Aşırı Yük Sistemi" kodlu ürüne ilişkin faydalı model belgesi başvurusunda bulunduğunu, müvekkili şirketin eski çalışanlarından olan ve dava konusu faydalı model başvurusunda buluş sahibi olarak görünen dava dışı ...'...
Dava, faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü istemine ilişkindir. Dava konusu "üç elementli ısı izolasyonlu şeffaf veya pak opak kompozit panel" başlıklı faydalı model belgesi (8) istemden ibaret olup, (5) nolu istem hariç diğer istemler yönünden hükümsüzlüğe dair verilen karar kesinleşmiştir. 5 nolu istem bakımından verilen hüküm ise, diğer istemlerin hükümsüz kılınmasıyla birlikte 551 sayılı KHK'nın 165. maddesinin 6 ve 7. fıkraları ile aynı KHK'nın 5 ve 7. maddesi uyarınca (5) nolu istemin tek başına hüküm ifade edip etmeyeceği veya tek başına faydalı model belgesine konu bağımsız bir istem niteliğinde olup olmayacağı hususunda ek rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerektiğinden bahisle bozma konusu yapılmıştır. Mahkemece, bozma ilamı uyarınca bilirkişi raporu alınmak suretiyle yazılı şekilde hüküm tesis edilmiştir....
Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile faydalı model belgesine konu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı sonucuna varılarak birleşen davanın kabulüyle davacı-birleşen dosya davalısı adına tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmesinin isabetli olduğu ve faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verilmiş olması karşısında hükümsüzlük baştan beri sonuç doğuracağından davacının faydalı modelden doğan haklarına tecavüzün söz konusu olmayacağı, mevcut delillere göre haksız rekabetin de bulunmadığı gerekçesiyle asıl davada davacı-birleşen davada davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. V.TEMYİZ A....
Davalı vekili, iptali istenen faydalı model belgelerine konu buluşlar ile davacı adına tescilli faydalı model belgelerine konu buluşlar arasında teknik olarak benzerlik bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir....
Mahkemece iddia, savunma, toplanılan deliller, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, her ne kadar davacı tarafın dayandığı TR 1996 01011 sayılı faydalı model belgesinin koruma süresi 13/12/2006 tarihinde dolmuş ve ayrıca dayanılan faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü talepli açılmış ve derdest bir dava mevcut ise de, davanın açıldığı tarih itibariyle faydalı model belgesinin geçerli olduğuna dair tescile dayalı karine ve davanın faydalı model belgesine dayalı lisans sözleşmesinden kaynaklanan lisans alacağına ilişkin oluşu nedeniyle, faydalı model belgesinin koruma süresi dolmuş olsa dahi davacının en azından lisans sözleşmesinden kaynaklanan alacak nedeniyle talep hakkının mevcut olduğu düşünülerek yargılamaya devam olunduğu, bilirkişi raporunda, dava konusu ürünün Skopisiz kullanıma elverişli olmadığından faydalı model ihlalinin söz konusu olmadığının belirtildiği, 551 sayılı KHK'nın 164, 166, 73 ve 136. maddelerine göre faydalı model belgesinden kaynaklanan hakların ihlalinin...
