Davacı-karşı davalı erkek tarafından açılan evliliğin iptali davası, tarafların boşanma davası ile birleştirilmiş, birleştirilerek görülen davaların yapılan yargılaması sonucunda ise mahkemece tarafların karşılıklı boşanma davalarının kabulü ile tarafların boşanmalarına, davacı-karşı davalı erkeğin nisbi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının reddine karar verilmiştir. Taraflarca temyiz edilmemiş olsa bile, yasaya açık aykırılık bulunması hallerinde hükmün bozulması imkan dahilindedir (HUMK m. 439/2). Davacı-karşı davalı erkek tarafından açılan nisbi butlan sebebiyle evliliğin iptali davası, boşanma davası açısından bekletici sorun oluşturur. O halde davacı-karşı davalı erkeğin nisbi butlan sebebiyle evliliğin iptali davasının tefrik edilerek sonucu beklendikten sonra boşanma davaları hakkında olumlu ya da olumsuz karar vermek gerekirken bu yön nazara alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir....
GEREKÇE: Dava; evlenmenin nisbi butlan sebebiyle (TMK m. 151) iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı tarafça hükmün tamamı yönünden süresinde istinaf talebinde bulunulmuştur. İstinaf kanun yolu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341 ila 361. maddeleri arasında düzenlenmiş olup, "İncelemenin Kapsamı" başlığını taşıyan 355. maddede de düzenlendiği üzere; inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır, ancak, bölge adliye mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü taktirde bunu re'sen gözetir....
GEREKÇE: Dava; evlenmenin nisbi butlan sebebiyle (TMK m. 151) iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı tarafça hükmün tamamı yönünden süresinde istinaf talebinde bulunulmuştur. İstinaf kanun yolu 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341 ila 361. maddeleri arasında düzenlenmiş olup, "İncelemenin Kapsamı" başlığını taşıyan 355. maddede de düzenlendiği üzere; inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır, ancak, bölge adliye mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü taktirde bunu re'sen gözetir....
Butlan davasının sonucu beklenmeksizin, boşanma davasının esasının incelenmesi doğru olmamıştır. O halde mahkemece yapılacak iş, kadın tarafından açılan boşanma ve ziynet talepli davanın butlan davasından tefrik edilmesi butlan sebebiyle evliliğin iptali davasının sonucu beklenildikten sonra, karar vermekten ibarettir. Bu yön nazara alınmadan davaların birleştirilerek görülmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup davalı davacı kadının istinaf talebinin belirtilen gerekçeyle kabulüne, istinaf kabul sebebine göre davalı davacı kadının diğer istinaf sebepleri ile davacı davalı erkeğin istinaf talebinin şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
le evlenenin davacı ... değil, kardeşi Asiye olduğu ileri sürüldüğüne ve nüfus kayıtlarının düzeltilmesi istendiğine göre, dava ilk açılmış şekliyle evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali niteliğinde değil, iki ayrı kişinin evlenmesine ilişkin nüfus olaylarının, nüfus kayıtlarına “aynı kişinin ikinci kez evlenmesi” şeklinde hatalı olarak tescilinden kaynaklanan ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. ve devamı maddelerine dayanan “nüfus kaydının düzeltilmesi” mahiyetinde olduğu görülmektedir. Ne var ki davacı vekili, davayı ıslah etmiş ve dava ıslah edilmiş şekliyle “evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali” olarak görülüp Türk Medeni Kanunun 152. maddesinde yer alan hak düşürücü süreden reddedilmiştir. Türk Medeni Kanununun 152. maddesinde yer alan iptal davası açma hakkını hak düşürücü süreye bağlayan hükmün, mutlak butlan halleri için değil, nisbi butlan sebepleriyle ilgili olduğu gözetilmeksizin (2. H.D.'...
Somut olayda mahkemece yapılacak iş, davacı-karşı davalı erkeğin nisbi butlan davası yönünden, delillerin nisbi butlan sebebi ile (TMK m. 150/3) evliliğin iptali davası yönünden değerlendirilerek sonucu uyarınca karar verilmesi, davacı-karşı davalı erkek ve davalı-karşı davacı kadın tarafından açılan boşanma davalarının ise, erkeğin açtığı nisbi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının, boşanma davaları açısından bekletici sorun oluşturacağı gözetilerek, boşanma davalarının tefrik edilerek erkeğin açtığı nisbi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının sonucu beklendikten sonra boşanma davaları hakkında olumlu ya da olumsuz karar vermekten ibarettir. Bu yön nazara alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi İHBAR EDEN DAVALILAR DAVA TÜRÜ :Evlenmenin İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Mutlak butlan sebebiyle evlenmenin iptali davalarında (TMK.md.145) ... taraf değildir. Taraf sıfatı bulunmayan Nüfus Müdürlüğünün temyiz dilekçesinin bu nedenle reddine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz dilekçesinin açıklanan nedenle REDDİNE, oybirliğiyle karar verildi.11.10.2010 (Pzt.)...
Nisbî butlan sebebiyle dava açma hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve her hâlde evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer (TMK m. 152). Bu düzenlemelere göre de nisbî butlan davasını ancak eşlerin açabileceği, eşlerin dava açma haklarının da kanunda belirlenen hak düşürücü sürelerle (TMK m. 152) sınırlı olduğu açıktır. Somut olayda, ölen eşin süresinde açtığı bir nisbî veya mutlak butlan davası bulunmamaktadır. Dava, uyuşmazlığın niteliği gereği dava açma hakkı olmayan mirasçı tarafından açılmıştır. Bu durumda, eldeki davanın sebebi, mutlak butlan olarak nitelendirilse de nisbî butlan olarak niteledirilse de davanın reddi sonucuna varılacağı kanun gereğidir. Diğer yandan, olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme ise hâkime aittir....
Davalı/davacı vekili; kabul edilen evliliğin iptali davasına, kadının reddedilen yoksulluk nafakası ve tazminat taleplerine, birleşen tedbir nafakası davasında hükmolunan nafakanın miktarına, yargılama gideri ve vekalet ücretine yönelik istinaf talebinde bulunmuştur. Davalı/davacı kadın vekilinin; reddedilen yoksulluk nafakası istemine yönelik istinaf talebinin incelenmesinde; Mahkemece, Türk Medeni Kanununun 145/2. maddesine göre, mutlak butlan sebebiyle evlenmenin iptaline karar verilmiştir. Davalı/davacı davalı kadın evliliğin iptali halinde Türk Medeni Kanunu'nun 158. madde uyarınca iyi niyetli olduğundan bahisle haklarının korunmasını talep etmiştir.Türk Medeni Kanunu'nun 158. Maddesinde "Evlenmenin butlanına karar verilirse, evlenirken iyiniyetli bulunan eş bu evlenme ile kazanmış olduğu kişisel durumunu korur. Eşler arasındaki mal rejiminin tasfiyesi, tazminat, nafaka ve soyadı hakkında boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır" hükmü düzenlenmiştir....
Davalı/davacı vekili; kabul edilen evliliğin iptali davasına, kadının reddedilen yoksulluk nafakası ve tazminat taleplerine, birleşen tedbir nafakası davasında hükmolunan nafakanın miktarına, yargılama gideri ve vekalet ücretine yönelik istinaf talebinde bulunmuştur. Davalı/davacı kadın vekilinin; reddedilen yoksulluk nafakası istemine yönelik istinaf talebinin incelenmesinde; Mahkemece, Türk Medeni Kanununun 145/2. maddesine göre, mutlak butlan sebebiyle evlenmenin iptaline karar verilmiştir. Davalı/davacı davalı kadın evliliğin iptali halinde Türk Medeni Kanunu'nun 158. madde uyarınca iyi niyetli olduğundan bahisle haklarının korunmasını talep etmiştir.Türk Medeni Kanunu'nun 158. Maddesinde "Evlenmenin butlanına karar verilirse, evlenirken iyiniyetli bulunan eş bu evlenme ile kazanmış olduğu kişisel durumunu korur. Eşler arasındaki mal rejiminin tasfiyesi, tazminat, nafaka ve soyadı hakkında boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır" hükmü düzenlenmiştir....
