Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Boşanma Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı kadın tarafından kusur belirlemesi ve tazminatların reddi yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Eşinde bulunmaması onunla birlikte yaşamayı kendisi için çekilmez bir duruma sokacak derecede önemli bir nitelikte yanılarak evlenen kişi (TMK m. 149/2) evlenmenin nispi butlan ile iptalini isteyebilir. İptal davası açma hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve her hâlde evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer (TMK m. 152). Tarafların sadakat yükümlülüğü evlilik birliğinin kurulmasıyla başlar (TMK m. 185)....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Evlenmenin Butlanı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, Cumhuriyet Savcısı tarafından res'en açılan "eşlerden birinin evlenme sırasında evli bulunması " iddiasıyla evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali isteğine ilişkin olup, nüfus kaydının düzeltilmesi niteliğinde değildir. Dava sonucu evliliğin iptaline karar verilmesi durumunda bu kararın nüfusa tescil edilecek olması da nüfus idaresinin "hasım" olmasını gerektirmez....
Feragat ve kabulün hüküm ifade etmesi, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine de bağlı değildir. 3.Karşılıklı açılan evlenmenin mutlak butlan nedeniyle iptali davalarında İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda asıl ve birleştirilen davanın kabulü ile taraflar arasındaki mevcut evliliğin mutlak butlan nedeniyle iptaline, kadın yararına aylık 500,00 TL tedbir nafakasına, kadının yoksulluk nafakası talebinin reddine karar verilmiş, hükmün taraf vekilleri tarafından istinafı üzerine incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince davalı-davacı kadın vekilinin yoksulluk nafakasına yönelik istinaf başvurusu kabul edilerek kadın yararına aylık 500,00 TL yoksulluk nafakasına hükmedilmiş, erkeğin istinaf başvurusu ise esastan reddedilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Evlenmenin Butlanı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm Cumhuriyet savcısı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, evliliğinin mutlak butlan sebebiyle (TMK m. 145/1) iptali isteğine ilişkin olup, Cumhuriyet savcısı tarafından 16.12.2015 tarihinde re'sen açılmıştır. Cumhuriyet savcısı, Kanunda açıkça öngörülen hallerde hukuk davası açar veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alır (HMK m. 70/1). Mutlak butlan davası açma Cumhuriyet savcısı için bir görev olduğundan (TMK m. 146/1), duruşmalarda hazır bulunması gereği de görevin doğal sonucu olarak bir zorunluluktur....
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dava evlenmenin mutlak butlan nedeniyle iptaline ilişkin olup, ... .... açılmıştır (TMK.md. 146). Taraf teşkili kamu düzenindendir. Cumhuriyet savcısı, kanunda açıkça öngörülen hallerde hukuk davası açar veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alır (HMK md. 70/1). Cumhuriyet Savcısının duruşmalara katılmadığı anlaşılmaktadır. Kamu adına mutlak butlan davasını açan ve evliliğin iptalini isteyen Cumhuriyet savcısına usulünce tebligat yapılıp duruşmaya katılımı sağlamadan yargılamaya devamla yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir. (HGK-11.1.2015, Esas, 2015/2-2938 Karar 2015/2539) 2-Kabule göre ise; evliliğin iptali davasında nüfus müdürlüğüne husumet yöneltilemeyeceğinin nazara alınmaması da doğru olmamıştır....
Dava, “eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun bulunması" (TMK. m. 145/2) sebebiyle batıl olan evlenmenin iptali isteğine ilişkin olup, eşlerden biri tarafından diğerine karşı değil, “ilgili” sıfatıyla üçüncü kişi tarafından eşlerin her ikisine karşı açılmıştır. Eşlerin her ikisi de davada “davalı” durumundadır. Üçüncü kişinin açtığı böyle bir davada, davalılardan birinin, diğer davalıdan nafaka ve tazminat talebi, bu hususta harcı yatırılarak açılmış bir dava mevcutsa incelenebilir. Çünkü, karı koca arasındaki maddi ilişkiler, evlilik akdinin dışında kalan “davacıyı” ilgilendiren bir konu değildir. Ve bu ilişkilerin tanziminde eşlerin kusur durumları önemlidir. Cumhuriyet savcısının re’sen veya ilgililerin açtığı mutlak butlan davasında ise, kusur değerlendirmesine gidilmez....
Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/587 Esas sayılı dosyasında, eldeki davanın davalıları tarafından eş T13’ün mirasçısı sıfatıyla açılan ortaklığın giderilmesi davası yönünden evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali davasını açmasında hukuki yararı vardır. Bu sebeple ilk derece mahkemesince işin esasına girilip bir karar verilmesi gerekirken bu husus gözetilmeden davanın "dava şartı yokluğundan usulden reddi" doğru değildir. Evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali davasının eşler sağ ise her iki eşe, eşler ölmüş ise onların mirasçılarına karşı açılması gerekir. Elazığ 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 03/06/2016 tarih 2016/688 Esas ve 2016/807 Karar sayılı veraset ilamına göre, T13’ün mirasçısı olan Mithat Bay ile yine 21/05/2001 tarihinde vefat eden diğer eş T14 mirasçılarına yöneltilmesi gerekmektedir....
Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/587 Esas sayılı dosyasında, eldeki davanın davalıları tarafından eş T13’ün mirasçısı sıfatıyla açılan ortaklığın giderilmesi davası yönünden evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali davasını açmasında hukuki yararı vardır. Bu sebeple ilk derece mahkemesince işin esasına girilip bir karar verilmesi gerekirken bu husus gözetilmeden davanın "dava şartı yokluğundan usulden reddi" doğru değildir. Evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali davasının eşler sağ ise her iki eşe, eşler ölmüş ise onların mirasçılarına karşı açılması gerekir. Elazığ 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 03/06/2016 tarih 2016/688 Esas ve 2016/807 Karar sayılı veraset ilamına göre, T13’ün mirasçısı olan Mithat Bay ile yine 21/05/2001 tarihinde vefat eden diğer eş T14 mirasçılarına yöneltilmesi gerekmektedir....
O halde tarafların boşanma davasının tefrik edilmesi, evliliğin iptali davasının sonucu beklendikten sonra tarafların boşanma davası hakkında olumlu ya da olumsuz karar verilmesi gerekirken, bu yön nazara alınmadan iki dava birlikte görülerek yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuş ise de; taraflarca boşanma davasına yönelik istinaf talebi bulunmadığından bu husus eleştirilmekle yetinilmiştir. 3- 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun "Korkutma" başlıklı 151. maddesine göre; Kendisinin veya yakınlarından birinin hayatı, sağlığı veya namus ve onuruna yönelik pek yakın ve ağır bir tehlike ile korkutularak evlenmeye razı edilmiş eş, evlenmenin iptalini dava edebilir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Mutlak Butlan Sebebi ile Evlenmenin İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacılar tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, Türk Medeni Kanunu’nun 145/2. maddesiyle düzenlenen evliliğin iptali davası olup, davacı, davalılardan ... ile ... arasında gerçekleşen 18.04.2012 tarihli evliliğin, davalı ...’ın evlilik tarihinde sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun bulunduğunu ileri sürerek evliliğin mutlak butlan ile batıl olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne dair karar verilmiştir....
