Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/587 Esas sayılı dosyasında, eldeki davanın davalıları tarafından eş T13’ün mirasçısı sıfatıyla açılan ortaklığın giderilmesi davası yönünden evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali davasını açmasında hukuki yararı vardır. Bu sebeple ilk derece mahkemesince işin esasına girilip bir karar verilmesi gerekirken bu husus gözetilmeden davanın "dava şartı yokluğundan usulden reddi" doğru değildir. Evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali davasının eşler sağ ise her iki eşe, eşler ölmüş ise onların mirasçılarına karşı açılması gerekir. Elazığ 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 03/06/2016 tarih 2016/688 Esas ve 2016/807 Karar sayılı veraset ilamına göre, T13’ün mirasçısı olan Mithat Bay ile yine 21/05/2001 tarihinde vefat eden diğer eş T14 mirasçılarına yöneltilmesi gerekmektedir....
Dava, “eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun bulunması" (TMK. m. 145/2) sebebiyle batıl olan evlenmenin iptali isteğine ilişkin olup, eşlerden biri tarafından diğerine karşı değil, “ilgili” sıfatıyla üçüncü kişi tarafından eşlerin her ikisine karşı açılmıştır. Eşlerin her ikisi de davada “davalı” durumundadır. Üçüncü kişinin açtığı böyle bir davada, davalılardan birinin, diğer davalıdan nafaka ve tazminat talebi, bu hususta harcı yatırılarak açılmış bir dava mevcutsa incelenebilir. Çünkü, karı koca arasındaki maddi ilişkiler, evlilik akdinin dışında kalan “davacıyı” ilgilendiren bir konu değildir. Ve bu ilişkilerin tanziminde eşlerin kusur durumları önemlidir. Cumhuriyet savcısının re’sen veya ilgililerin açtığı mutlak butlan davasında ise, kusur değerlendirmesine gidilmez....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Mutlak Butlan Sebebi ile Evlenmenin İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacılar tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, Türk Medeni Kanunu’nun 145/2. maddesiyle düzenlenen evliliğin iptali davası olup, davacı, davalılardan ... ile ... arasında gerçekleşen 18.04.2012 tarihli evliliğin, davalı ...’ın evlilik tarihinde sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun bulunduğunu ileri sürerek evliliğin mutlak butlan ile batıl olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne dair karar verilmiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Evlenmenin Mutlak Butlanla İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Mutlak butlan nedeni ile evliliğinin iptali istenen davacının mirasbırakanı ... ’in davacı dışındaki diğer mirasçıları davaya dahil edilmeden ve gösterdikleri takdirde delilleri toplanıp değerlendirilmeden yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğinin ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verildi. 30.03.2022 (Çar.)...
O halde tarafların boşanma davasının tefrik edilmesi, evliliğin iptali davasının sonucu beklendikten sonra tarafların boşanma davası hakkında olumlu ya da olumsuz karar verilmesi gerekirken, bu yön nazara alınmadan iki dava birlikte görülerek yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuş ise de; taraflarca boşanma davasına yönelik istinaf talebi bulunmadığından bu husus eleştirilmekle yetinilmiştir. 3- 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun "Korkutma" başlıklı 151. maddesine göre; Kendisinin veya yakınlarından birinin hayatı, sağlığı veya namus ve onuruna yönelik pek yakın ve ağır bir tehlike ile korkutularak evlenmeye razı edilmiş eş, evlenmenin iptalini dava edebilir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Evlenmenin İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle Türk Medeni Kanununun 146. maddesi uyarınca mutlak butlan davasının Cumhuriyet Savcısı tarafından davaname ile açılmadığı, usulüne uygun bir davanın bulunmadığının anlaşılmasına göre yerinde bulunmayan temyiz isteğinin reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 03.10.2011 (Pzt.)...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVALILAR : DAVA TÜRÜ :Evlenmenin Mutlak Butlan Nedeniyle İptali Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle Türk Medeni Kanununun 146.maddesi uyarınca Cumhuriyet Savcısı tarafından davaname ile usulüne uygun olarak açılmış bir davanın bulunmadığının anlaşılmasına göre yerinde bulunmayan temyiz isteğinin reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.06.10.2011 (Prş.)...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki evlenmenin butlanı davasında... Asliye Hukuk Mahkemesi (Aile Mahkemesi sıfatıyla) ve ... 6. Aile Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R- Dava, davalıların mutlak butlan ile batıl olan evliliklerinin iptali istemine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 160.maddesine göre, evlenmenin butlanı davasında, yetki ve yargılama usulü bakımından boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır. Aynı Kanunun 168. Maddesine göre ise, boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Boşanma davalarında yetki kesin yetki değildir. Dava, Cumhuriyet Savcılığı tarafından ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Evlenmenin Butlanı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dava, evlenmenin iptali davası olup ... tarafından davaname ile açılmıştır. Cumhuriyet savcısı, kanunda açıkça öngörülen hallerde hukuk davası açar veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alır. (HMK. md.70/1) Mutlak butlan davası açma Cumhuriyet savcısı için bir görev olduğundan (TMK. md. 146/1) açılan davanın duruşmasında hazır bulunması zorunluluktur. Bu nedenle Cumhuriyet savcısının duruşmalara katılımı sağlanmadan yokluğunda hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. 2-Dava evliliğin iptaline ilişkin olup, davalı ...'nin eşi olan Bayram'ın da hukukunu etkileyecek bir davadır. Bu nedenle ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Evlenmenin Butlanı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davalılardan ... tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava Türk Medeni Kanununun 129/1 maddesi delaletiyle 145/4. maddelerine dayalı evlenmenin butlanı davasıdır. Mahkeme tarafından davalı taraflara nüfus kayıtlarını düzelttirmek üzere dava açmaları için 4 haftalık kesin süre verilmiş, kesin süre içerisinde davalılardan ... ... 4. Asliye Hukuk Mahkemesinde 2013/410 esas sayılı dosya ile dava açmıştır. Mahkeme tarafından açılan dava görevsizlik kararı verilerek ... Aile Mahkemesi'ne gönderilmiş, bu mahkeme tarafından da dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmiştir....
