Kamu hukuku içinde yer alan sosyal güvenlik hukuku, bir kamu hizmetinin yürütümünü düzenlediği için aynı zamanda “ idare hukukunun da” bir parçasıdır. Özel hukukla bağını sınırlı olarak korumuştur. Kendi kamu hukukundan kaynaklanan yapısına uygun medeni ve borçlar hukuku ilkelerinden de yararlanmaktadır. Prim, sosyal sigortaların temeli olup;çeşitli sosyal risklere karşı bireylerin ekonomik açıdan güvenliğini karşılama amacıyla alınmaktadır. Sosyal risklerin gerçekleşmesi halinde sigortalıya yapılacak yardımların karşılığı olmak üzere, zorunlu olarak sigortalı adına ve hesabına Sosyal Güvenlik Kurumu'na ödenen işçi, işveren ve devlet katkısından oluşan parasal bir kaynaktır. Primin hukuki niteliği üzerinde öğretide farklı görüşler bulunmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA TÜRÜ : TESPİT 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18 inci maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; dava konusu uyuşmazlığın niteliği ve temyizin kapsamının, sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında kurum aleyhine açılan alacak ve tespit davaları sonucu verilen hüküm ve karara yönelik olduğu anlaşılmıştır. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Dairelerin iş bölümüne ilişkin 26.01.2022 tarihli ve 2022/1 sayılı kararı uyarınca dosyayı inceleme görevi Yargıtay 10. Hukuk Dairesine ait olduğundan, 2797 sayılı Kanun’un 60 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca gerekli inceleme yapılmak üzere dosyanın ilgili Daireye gönderilmesine karar vermek gerekir. KARAR Açıklanan sebeple, Dosyanın YARGITAY 10. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 06.10.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Somut olayda ... kazası olduğu iddia olunan olayın Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediği anlaşılmaktadır. Kurumca işkazası nedeniyle ölen sigortalının haksahiplerine gelir bağlanabilmesi için öncelikle zararlandırıcı olayın ... kazası niteliğince olup olmadığının tespiti ön sorundur. ... kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup işbu tazminat davasında kurum taraf değildir. Yapılacak ......
İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. Yapılacak iş; davacılara iş kazasını Sosyal Güvenlik Kurumuna ihbarda bulunmak, olayın Kurumca iş kazası olarak kabul edilmemesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumuna ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “iş kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre, olayın Kurumca iş kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise davacılara Kuruma müracaat ederek iş kazası sigorta kolundan ölüm geliri bağlanması için önel vermek ve çıkacak sonuca göre bir karar vermektedir. 2-Öte yandan iş kazalarında olay, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik İlkeleri çerçevesinde değerlendirilmeye tabi tutulmalıdır....
İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. Yapılacak iş; davacılara iş kazasını Sosyal Güvenlik Kurumuna ihbarda bulunmak, olayın Kurumca iş kazası olarak kabul edilmemesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumuna ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “iş kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre, olayın Kurumca iş kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise davacılara Kuruma müracaat ederek iş kazası sigorta kolundan ölüm geliri bağlanması için önel vermek ve çıkacak sonuca göre bir karar vermektedir. 2-Öte yandan iş kazalarında olay, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik İlkeleri çerçevesinde değerlendirilmeye tabi tutulmalıdır....
İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. Yapılacak iş; davacılara iş kazasını Sosyal Güvenlik Kurumuna ihbarda bulunmak, olayın Kurumca iş kazası olarak kabul edilmemesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumuna ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “iş kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre, olayın Kurumca iş kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise davacılara Kuruma müracaat ederek iş kazası sigorta kolundan ölüm geliri bağlanması için önel vermek ve çıkacak sonuca göre bir karar vermektedir. 2-Öte yandan iş kazalarında olay, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik İlkeleri çerçevesinde değerlendirilmeye tabi tutulmalıdır....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 20/11/2019 NUMARASI : 2016/375 ESAS - 2019/435 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; kurumun 04/03/2013 tarih 11658696 sayılı yazısı ile denetim istemi üzerine Ramazan Emre ve hissearlarına ait bina inaat işyerine durum tespiti için gidildiğini, çevre soruşturması ve alınan beyanlar neticesinde bu inşaatın 2000 yılından önce başlayıp bittiğini ve yaklaşık 4 yıl sürdüğünün tespit edildiğini, kurum kayıtları incelendiğinde, işyeri dosyasının 14/07/2003 tarihinde açıldığını ve bu tarihten sonra 2003- 2004- 2005- 2011 yıllarında sigortalı bildirimleri yapıldığının görüldüğünü, 1999 yılı sonunda inşaatın tamamen bitmiş olması nedeniyle 07/2003 döneminden 12/2011 dönemine kadar yapılan bildirimlerin fiilen çalışmaya dayanmadığı hususunun ispatlanmış olduğunu, fiilen çalıma iddiasının soyut bir iddia olmaktan öteye geçmediğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 22/06/2020 NUMARASI : 2014/89 ESAS -2020/129 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, kurum kayıtlarının incelenmesinde, davacının 1012748.57 sicil nolu Uğur T5 Aş. Şirketinde 04/05/2011 tarihinde işe girdiği ve 26/06/2016 tarihinde işten ayrıldığının göründüğünü, bu tarihler arasında davacının sigorta primlerinin toplam 646 gün olarak ödendiğini, yargıtay kararlarına göre hizmet tespiti için işe giriş bildirgesi, aylık hizmet bildirgesi veya bordroların tamamının olması gerektiğini, yalnızca tanık beyanları ile fiili çalışmanın ispat edilmeyeceğini, kurum kayıtlarının resmi belge niteliğinde olduğunu ve benzer nitelikte belgelerle çalışmanın ispat edilmesi gerektiğini, davaya davalı kurumun sebebiyet vermediğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; davacının doğuştan çocuk felci hastalığı bulunduğunu, bu durumun sağ bacağının ince ve kuvvetsiz olmasına neden olduğunu ancak bu durumun çalışmasına engel olmadığını, davacının çalışmaya başladığında çalışmasına engel olacak derecede rahatsızlığı yok iken günden güne kendisine yeni hastalıklar eklendiği ve maluliyet oranın arttığını, Aksaray Devlet Hastanesi Özürlüler Sağlık Kurulu raporunda görüldüğü üzere davacının maluliyetinin 29.07.2003 tarihinde sağ alt extremitede polio sekeli ileri derece de atrofi tanısı ile %50 olarak tespit edildiğini, 26.07.2018 tarihinde ise Antalya Eğitim e Araştırma Hastanesi tarafından düzenlenen engelli raporu ile davacının engelli oranı %62 olarak tespit edildiğini, raporlarda görüldüğü üzere davacının maluliyet oranı 15 yılda %60'ın üzerine çıktığını ve halen arttığını, davacının çalışacak durumu kalmadığını ileri sürerek; davacının...
Öte yandan, İş ve Sosyal güvenlik hukuku ile ilgili düzenlemeler nitelikçe kural olarak kamu düzeniyle ilgilidir. Bu bakımdan, kusur ve hesap raporlarının alınması ve sair hususların incelenmesi davanın niteliği gözönünde tutularak, giderek gerçeğin saptanması yönünden tarafların istemlerine bakılmaksızın hakimin görevi gereğince resen yerine getirmesi gereken hususlardandır. Bu nedenle, somut olayda; Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun 415. maddenin(HMK'nun 325.maddesinin) öngördüğü prosedür işletilmek suretiyle sonuca gidilmesi gerektiği halde kesin mehle rağmen bilirkişi ücretinin yatırılmadığı gerekçesiyle hizmet tespiti isteminin reddine karar verilmesi de isabetsiz olmuştur....
