Yukarıda belirtilen ilke ve kurallar ile 28.02.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun'un 93. maddesi değişikliğinin amacı borçlunun önceden muvafakati olmadan Sosyal Güvenlik Kurumu emekli maaşının haczinin engellenmesi olup, İİK'nun 83/a maddesinin yürürlükten kaldırmadığından borçlu sadece malının tamamının haczedilememesi hakkından feragat ettiğinden, haciz sonrası her zaman İİK'nun 83. maddesi çerçevesinde icra mahkemesinde kendisinin ve ailesinin geçimine yetecek miktardan fazla haciz yapıldığını şikayet yolu ile ileri sürebilir. Başka bir deyişle Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan emekli maaşı alan borçlunun hacizden önce maaşına haciz konulmasına muvafakati sadece icra memuruna ...'na maaş haczi müzekkeresi yazması için izin niteliğinde olup, maaşa konulacak haczin miktarı yönünden İİK'nun 83/a maddesi kapsamında geçerli bir muvafakatin olduğu şeklinde yorumlanamaz....
Davalı banka genel müdürlüğüne yazılan müzekkereye verilen 21/07/2020 tarihli cevapta, davacıya ait hesap üzerinde bloke bulunmadığı, davacının kanuni takip müşterisi olduğu, maaş tutarının kredi borcuna tahsil edildiği, maaş muvafakatnamesi bulunmadığı bildirilmiştir. Anılan genel müdürlükçe verilen 22/07/2020 tarihli müzekkere cevabında aynı hususlar tekrar edildikten sonra davacıya ait hesaba 02/03/2020 tarihinde 375,00 TL emekli maaş promosyon ödemesi yapıldığı, promosyon ödemesine ilişkin taahhütnamenin Telemarketing tarafından müşterinin kayıtlı telefonu aranarak ses kaydıyla alındığı, davacının kanuni takip müşterisi olduğu, hesaba yatan maaş tutarından kanuni takibe aktarılarak borcuna tahsilat yapıldığı belirtilmiştir. Verilen 03/12/2022 tarihli cevabi yazıda da, davacının kanuni takip müşterisi olduğu, maaş tutarının kredi borcuna istinaden tahsil edildiği, emekli maaş muvafakatnamesi bulunmadığı bildirilmiştir....
İcra Müdürlüğü'nün 2020/6981 Esas Sayılı dosyasında şikayetçi borçlunun emekli maaşı üzerine konulan haczin kaldırılmasına karar verilmiştir. Davalı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, şikayetin yasal 7 günlük süresinden sonra yapıldığını, öncelikle davanın süre yönünden reddi gerektiğini, ayrıca davacı borçlunun ödeme emri tebliğ edilmeden önce değil, ödeme emri tebliğinden sonra emekli maaş haczine muvafakat verdiğini, hatta 01/09/2020 tarihli dilekçe ile borca kısmi itiraz etmiş ve aynı dilekçede kabul ettiği borç miktarı için emekli maaşına haciz konulmasına muvafakat verdiğini, bu itibarla maaş haczinin usul ve yasaya uygun olduğunu, kararın kaldırılarak şikayetin reddine karar verilmesini talep etmiştir. Dava İİK'nun 16, 82 vd. maddeleri uyarınca açılmış emekli maaş haczinin kaldırılması istemine yönelik şikayettir....
Mahkemece borçlunun şikayetinin İİK'nun 83. maddesi kapsamında değerlendirilip, borçlunun hacze konu olan emekli maaşı dışında başkaca aldığı aylık maaş veya benzeri gelirinin olup olmadığı da araştırıldıktan sonra, başkaca aldığı bir maaş veya ücret bulunmaması halinde, borçlunun yurtdışından aldığı emekli maaşı üzerine konulan haczin, İİK'nun 83. maddesi uyarınca 1/4'ünden az olmamak üzere devamına ve fazlasının kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde haczin tamamının kaldırılmasına karar verilmesi isabetsizdir. SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15.06.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARAR ÖZETİ: Mahkemece; ilgili yüksek mahkeme kararı doğrultusunda dava konusu somut olayda İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davacının emekli maaşına başka bir icra dosyasından kesinti olup olmadığı sorulduğu, yine SGK'ya müzekkere yazılarak davacının emekli maaşının ne kadar olduğu yönünde bilgi verilmesi istendiği, gelen müzekkere cevapları ve ilgili yüksek mahkeme kararı doğrultusunda değerlendirilerek şikayetin kısmen kabulü ile davacının emekli maaşından yapılan kesintinin 1/4 oranına indirilerek devamına şeklinde karar verilmiştir....
Ancak, talimat yazısı (borçluya ait menkul ve gayrimenkul malları ile 3. kişilerdeki hak ve alacakların) haczi yönünde ve (genel nitelikli) olmayıp da belli bir malın haczini isteyen (nokta haczi) biçiminde yazılmış ise, bu halde anılan hacizle ilgili şikayet, talimatı yazan icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesince incelenir. Bir başka deyişle böyle hallerde İİK'nın 79. maddesi uygulanamaz. Somut olayda ... ...İcra Dairesi tarafından ......İcra Dairesine yazılan borçluya ait taşınır ve taşınmaz mallar ile üçüncü kişiler üzerindeki hak ve alacakların haczi yönünde genel nitelikli olup, belli bir malın haczini isteyen nokta haczi biçiminde yazılmış bir talimat değildir. Sözkonusu şikayeti inceleme yetkisi İİK'nın 79. maddesi gereğince talimat icra dairesinin bağlı olduğu ... ...İcra Mahkemesine aittir. O halde uyuşmazlığın ......İcra Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir....
Borçlunun maaş ve ücretinin haczi İİK'nun 355 ve devam eden madde hükümlerine göre yapılır. İİK'nun 355.maddesine göre, icra müdürü borçlunun çalıştığı işyerine maaş ve ücretin haczedildiğine dair bir haciz yazısı yazar. Haciz yazısını alan işveren bir hafta içinde haczin icra edildiğini ve borçlunun maaş ve ücretinin miktarını icra dairesine bildirmeye ve borç bitinceye kadar icra dairesinin haciz bildirimine göre haczolunan miktarı borçlunun maaş veya ücretinden keserek hemen icra dairesine yatırmaya mecburdur. Aksi halde İİK'nun 356.maddesi gereğince kesmedikleri veya ilk vasıta ile göndermedikleri para ayrıca mahkemeden hüküm alınmasına hacet kalmaksızın icra dairesince maaşlarından ve sair mallarından alınır. Bu durumda, İİK.nun 355.maddesi hükümlerine riayet etmeyenlerin sorumluluğu, İİK.nun 356.maddesine göre, kesinti yapılmayan miktar ile sınırlıdır....
Noterliğinin 18/12/2018 tarih ve 32376 yevmiye nolu ihtarnamesi ile bankaya ihtar çekerek durumun düzeltilmesini talep ettiğini, ihtarnameye rağmen davalının promosyon iptali ve emekli maaşının blokesini kaldırma yoluna gitmediğini ve emekli maaşını başka bankaya taşımaya da izin vermediğini, 2016 yılından bu yana yasal olmayan bir şekilde bloke konulan ve hiçbir icra dosyasına yatmayan emekli maaş kesintilerinin davalıdan faizi ile birlikte tahsiline karar verilemesini talep ve dava etmiştir. Davacı 18/02/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile; dava değerini 21.192,43 TL'ye artırmıştır....
olduğunu borçlu tarafından verilen ikinci dilekçe ile itiraz süresinden feragat ettiği, üçüncü dilekçe ile takibin kesinleştiği belirtilmek suretiyle emekli maaşı haczine muvafakat ettiğini , emekli maaşı haczine muvafakatın takip kesinleştikten sonra verilmesi sebebiyle geçerli olup, mahkemece takibin kesinleşmeden verilen emekli maaş haczine muvafakatin geçersiz olduğu değerlendirmesinin yerinde olmadığını ileri sürerek istinaf talebinde bulunmuştur....
İkramiye, toplu sözleşme farkı ve nema da ücretten sayılacağından onların da aynı koşullarda haczini engelleyen bir yasa hükmü yoktur. 6772 sayılı Kanun'un 4. maddesinde ise; "Fazla mesai, evlilik, çocuk zamları veya primleri, ayni yardımlar, hafta ve genel tatil ücretleri gibi esas ücrete munzam tediyelerin haczedilemeyeceği" belirtilmiştir. Somut olayda icra müdürlüğünce, borçlunun işyerinden almakta olduğu maaşının 1/4'ü; maaş dışındaki ikramiye ve diğer ödemelerinin ise tamamı üzerine haciz konulduğu görülmektedir. O halde mahkemece, maaş dışındaki kesintilerin niteliği belirlenerek yukarıdaki ilkelere göre değerlendirme yapılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı gerekçe ile hüküm tesisi isabetsizdir....
