İCRA HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/02/2020 NUMARASI : 2019/908 ESAS- 2020/116 KARAR DAVA KONUSU : EMEKLİ MAAŞ HACZİ KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı-borçlu dava dilekçesinde özetle; icra dosyasında borçlu olduğunu, emekli maaşının tamamı üzerine haciz konulduğunu, emekli maaşından başka geliri olmadığından vermiş olduğu muvafakatinden vazgeçmek istediğini belirterek emekli maaşının 1/4'ü üzerine haciz konulmasını talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece 17/02/2020 gün, 2019/908 E, 2020/116 K sayılı kararla "Şikayetin REDDİNE" karar verilmiştir....
Borçlunun maaş ve ücreti de üçüncü kişideki bir alacağı niteliğindedir. Ancak borçlunun maaşı ve ücretinin haczedilmesi İİK'nun 89. maddesi kapsamında gerçekleşmemektedir. İcra İflas Kanununda, maaş ve ücret haczi, 355 ve 356. maddelerde düzenlenmiş olup, maaş ve ücret haczi için farklı bir usul öngörülmüştür. Anılan düzenleme, 89. maddeye göre özel bir düzenleme olduğundan maaş haczi konusunda 89. madde hükümleri uygulanamaz. Somut olayda, şikayetçi üçüncü kişiye borçlunun maaş alacağı için İİK'nun 355. maddesi kapsamında maaş haciz müzekkeresi gönderildiği gibi aynı alacak için 89/1 haciz ihbarnamesi de gönderildiği görülmektedir. Yukarıdaki ilkeler ışığında borçluya İİK'nun 89/1-2-3. maddeleri uyarınca haciz ihbarnamesi gönderilmesi usulsüz olup iptali gerekir. Bu husus, kanunun emredici hükümlerine aykırılık teşkil ettiğinden İİK'nun 16/2. maddesi uyarınca süresiz şikayete tabidir....
Emekli maaşının haczi, her ay itibari ile uygulanan icra takip işlemi olduğundan, haciz hangi tarihte konulursa konulsun, 5510 Sayılı Kanunun 93. maddesindeki haczedilmezlik kuralından 01/10/2008 tarihinden itibaren Bağkur, SSK ve Emekli Sandığı ayrımı yapılmaksızın tüm emekliler yararlanabilecektir. Diğer taraftan, 5510 Sayılı Kanunun 93. maddesinde değişiklik getiren ve 28/02/2009 tarihinde yürürlüğe giren 5838 Sayılı Kanunun 32/2- b maddesine göre; bu fıkraya göre haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması halinde, icra müdürü tarafından reddedilir. Anılan yasa, İİK'nın 83/a maddesine göre daha özel düzenleme içerdiğinden, takibin kesinleşmiş olması şartıyla 28/02/2009 tarihi ve sonrasında artık borçlunun 5510 Sayılı Kanunun 93. maddesi kapsamındaki gelir, aylık ve ödeneklere ilişkin hacze muvafakati geçerli olacaktır....
KARAR Davacı, davalı bankadan aldığı emekli maaşının, davalı bankadan kullanılan kredi borcu ile kredi kartı borcunun ödenmediğinden bahisle bloke edildiğini, işlemin haksız ve dayanaksız olduğunu ileri sürerek; blokenin iptali ile kesintilerin iadesini talep etmiştir. Davalı vekili, davacının maaşından yapılan kesintinin kullanılan tüketici kredisine ilişkin olduğunu, sözleşme ve ayrıca alınan taahhütname kapsamında davacının rızası ile kesintilerin yapıldığını savunarak; davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın kabulü ile, 5.686,42 TL'nin tahsiline, maaş hesabına konulan blokenin iptaline karar verilmiş; davalı banka vekili tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının davalı bankadan kullandığı muaccel hale gelmiş kredi taksitlerinin emekli maaşından alınıp alınamayacağı, ödenen bedellerin geri istenip istenemeyeceğine ilişkindir....
Ancak İİK.nun 83/a maddesi gereğince, "İİK.nun 82 ve 83.maddelerinde yazılan mal ve hakların haczolunabileceğine dair önceden yapılan anlaşmalar muteber değildir" hükmüne karşın, 28.02.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5838 Sayılı Kanunun 32.maddesi ile, 5510 sayılı SGK.nun 93/1.maddesinde yapılan değişiklikle, bu fıkraya göre haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin taleplerin, borçlunun muvafakatı yok ise, icra müdürü tarafından re'sen reddedileceği düzenlemesine yer verilmiştir.Bu açıklamadan da anlaşılacağı üzere, haczedilmesi mümkün olmayan maaşın haczine muvafakat edilmesi halinde, bu muvafakata geçerlilik tanınarak, anılan gelirlerin haczi mümkün hale getirilmiştir. Ancak borçlu tarafından verilecek bu muvafakatın herhangi bir koşula bağlı tutulmaması gerekmektedir. Aksi halde koşula bağlı tutulan muvafakat gerçerli olmayacak bu nedenle emekli maaşının haczi yapılamayacaktr....
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı borçlu Ali Duru'nun müvekkili davalı T3 Afyon Şubesi'nde çalışanı olduğunu, dava dışı Ali Duru'nun borçlu olarak bulunduğu Afyonkarahisar İcra Müdürlüğü'nün 2019/17601 Esas sayılı dosyası ile aynı icra müdürlüğünün 2019/14091 Esas sayılı dosyası bulunduğunu, bahsi geçen icra dosyalarından borçlu adına maaş haczine karar verilmesinin akabinde taraflarına her iki icra dosyasından da farklı zamanlarda maaş haciz müzekkeresinin tebliğ edildiğini, işbu müzekkerelere istinaden icra dosyalarına süresi içinde maaş bilgisini ve sıra bilgisini içerir şekilde bildirimde bulunulduğunu, davacı vekilince maaş haczi sırasına istinaden haksız ve mesnetsiz işbu davanın ikame edildiğini, maaş haczi müzekkeresine 09/10/2021 tarihli maaş bilgisini içerir beyanları ile "...borçlu Ali Duru'nun dosyanızdan önce, ilk sırada olan ve kesilmeye devam eden 2019/17601 Esas sayılı başka bir icra dosyası yer almaktadır..." şeklinde usulüne uygun cevap verildiğini...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararı ile; "davanın kabulüne, SGK Başkanlığı tarafından 2007/1775 sayılı ödeme emrine dayanılarak yapılan maaş haczi ve araba haczi işlemlerinin kaldırılmasına, maaş haczi nedeniyle yapılan kesintilerin iadesine" karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur. B....
Asliye Hukuk Mahkemesi' nin 27/05/2021 tarih 2020/29 Esas 2021/306 Karar nolu kararı karşı, istinaf yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olup dosya heyetçe incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ; Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkil bankanın alacağının tahsilini engellemek ve mal kaçırmak amacıyla davalıların kendi aralarında danışıklı olarak yapmış oldukları Aydın icra Müdürlüğünün 2015/42305 esas sayılı takibin ve bu takipten borçlu - davalı T6 'nun maaşı, tazminatları ve emekli ikramiyesi üzerine danışıklı olarak uygulanan 1 sıra haciz işlemine ilişkin tasarrufların TBK 'nın 19 maddesi ile İİK 227 ve devamı maddeleri gereğince iptaline , maaş haczi dosyasının ilk sıraya alınmasına, dava konusu takip ve maaş haczi üzerine müvekkil bankanın alacaklı olduğu Aydın icra Müdürlüğünün 2016/7825 esas sayılı dosyasına maaş haczi kesintilerin ödenmesi için ilk sıradan cebri icra yapabilme yetkisi verilmesini talep ve dava etmiştir...
Madde uygulaması tamamlanarak davacı şirketin 10/11/2020 tarihinde takibe borçlu sıfatı ile dahil edildiğini ve haciz uygulandığını, davacı şirketin akaryakıt istasyonu işletmeciliği faaliyetinde bulunduğunu, faaliyet alanının niteliği doğrultusunda tebligatların yapıldığı çalışanların davacı şirket çalışanları olduğunu ve tebellüğe ehil bulunduklarını, tevziat saatinde şirket yetkilisi ve müdürünün bulunmadığının tespit edilmesinden sonra şirket çalışanına tebligat yapılmasında yasaya uymayan bir yön bulunmadığını, davacı şirketin dava dilekçesinde maaş haczi müzekkerelerinin tebliğ usulüne karşı herhangi bir itirazda bulunmadığını ve şirket çalışanına yapılan tebligat doğrultusunda maaş haczinden sorumlu tutulacağını beyan ve kabul ettiğini, davacıya maaş haczi müzekkeresinin 16/11/2019 ve maaş haczi tekit müzekkeresinin 08/02/2020 tarihinde tebliğ edildiğini, davacının maaş haczi müzekkerelerine itirazda bulunmadığını, maaş haczi müzekkerelerini tebliğ almış olmasına rağmen davacının...
İlk Derece Mahkemesi gerekçeli kararında özetle: "...Şikayet konusu uyuşmazlık, borçlunun emekli maaşının haczi kararının hatalı olup olmadığı noktasındadır. Şikayet süreye tabi değildir. 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı yasanın 56. maddesi ile değişik 5510 sayılı yasanın 93.maddesi “Bu kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının Genel Sağlık Sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler 88. maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez.” Anılan yasa hükmü 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüğe girmiş olup, emekli sandığından alınmakta olan emekli maaşlarını da kapsar....
