Borçlu ortağın alacaklısı icra hakimliğinden İcra İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak elbirliği mülkiyetine konu ve borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir, paylı mülkiyette ise borçlunun payının satışı mümkün olduğundan ortaklığın giderilmesi davası açamaz. Alacaklının, elbirliği mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazdaki ortaklığın giderilmesi davası açması için icra hakiminden yetki belgesi alması zorunludur. İcra hakiminden yetki belgesi almadan doğrudan doğruya veya yetkisi olmayan icra müdürünün verdiği yetki belgesine dayanılarak dava açılması halinde dava hemen reddedilmeyip, icra hakiminden yetki belgesi almak üzere önel verilmelidir. Bu şekilde açılacak davada, borçlu ortak dahil tüm ortakların davaya dahil edilmeleri zorunludur....
Şöyle ki, yukarıda belirtilen ilkeler uyarınca, ortaklığın giderilmesi davası açılması veya sonuçlanmasının el atmanın önlenmesi isteğine engel olmayacağı gibi elbirliği/paylı mülkiyette taşınmazdan yararlanamayan paydaş, engel olan paydaşlar aleyhine el atmanın önlenmesi davası açabilir. Hâl böyle olunca, mahkemece, toplanmış ve toplanacak delillere göre, yukarıdaki ilkeler uyarınca bir karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Ortaklığın giderilmesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı ortaklığın giderilmesi davasına dair karar, davalılardan ... tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, İİK.’nun 121.maddesi uyarınca borçlu ortağın alacaklısı tarafından açılan 2 adet taşınmazın ortaklığının giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 13.05.2014 gününde verilen dilekçe ile İİK 121. maddesine dayanan ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 20.03.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, İcra ve İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca İcra Hukuk Mahkemesinden alınan yetki belgesine dayalı olarak açılan ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Davacı vekili, davalılardan ...’ın borcundan dolayı 101 ada 3 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış sureti ile giderilmesini dava ve talep etmiştir. Mahkemece, davanın kabulü ile ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir. Hükmü, Davalı ... temyiz etmiştir....
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Mahkemece paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir. Satışına karar verilen taşınmaz; a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında, b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında, c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir....
Satışına karar verilen taşınmaz; a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında, b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında, c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına ve tahsil edilmesine karar verilmesi gerekir....
Maddesine dayalı ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK 355. Madde gereğince istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle ve resen de kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmış olup; Davacı Mersin 6. İcra Müdürlüğü'nün 2014/5414 Esas sayılı takip dosyasında takibin kesinleşmesi ile borçlu Hadi Gökşen adına kayıtlı Mersin ili Aydıncık ilçesi Eskiyörük Mahallesi, 101 Ada 557 Parsel sayılı taşınmazının İİK. 121 kapsamında bulunan taşınmazlarından olduğunu, bu nedenle Mersin 2. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2017/348 E. Ve 2017/470 K. Sayılı kararı ile izale-i şuyu davası açmak için yetki aldığını, taşınmazdaki ortaklığın giderilmesini talep etmiş mahkemece ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmiş bu karara karşı davalılar tarafından istinaf yasa yoluna başvurulmuştur....
Bu nedenle dairemizce inceleme, istinaf dilekçesinde gösterilen istinaf sebepleri ve mahkemece resen gözetilmesi gereken kamu düzenine aykırılık oluşturan sebeplerle sınırlı olarak yapılmıştır. Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 121'inci maddesine göre İcra Hukuk Mahkemesinden alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. İcra Hukuk Mahkemesinden alınan yetkiye dayalı olarak açılan davalarda kural olarak borçlu ortağın mülkiyet hakkının elbirliği mülkiyetine konu olması gerekir. Paylı mülkiyette ise, borçlu paydaşın alacaklısı, borçlunun bağımsız payının haczini ve satışını isteyebileceğinden yetki belgesine dayanarak taşınmazın paydaşlığının giderilmesini istemesi yasa koyucunun amacına uygun değildir. Bir davanın açılması sırasında dava açanın hukuki yararının bulunması gerekir....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 19/12/2014 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 19/042019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, İİK'nun 121. maddesi uyarınca alınan yetki belgesine dayalı olarak alacaklı tarafından açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir. Davacı vekili, davalı ...'nun davacıya olan borcundan dolayı icra takibi başlatıldığını, borçlunun murisi ...'...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava; İİK'nun 121. maddesi gereğince alınan yetkiye dayanılarak alacaklı tarafından açılan ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Mahkemece 2 adet taşınmazın satışı suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiştir. Davacı ile asli müdahil vekili, müvekkilinin T2' dan alacaklı olduğunu, dava konusu taşınmazlarda borçlunun murisinden intikal eden paylara haciz konulduğunu ve icra mahkemesince alacaklıya yetki verildiğini belirterek dava konusu taşınmazların satışı sureti ile ortaklığın giderilmesini istemiştir. Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda borçlu ortağın alacaklısı, icra hakimliğinden İİK'nun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak, borçlunun ortağı olduğu taşınmazlar için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Bunun için icra hakimliğinden yetki belgesi alınması zorunludur....
