Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı yüklenici, davalı ise iş sahibidir. Taraflar arasındaki sözleşmede, işi bedeli 130.000,00 TL olarak kararlaştırılmış, davacı tarafından sözleşmeye dayalı olarak yapılan işten ödenmeyen 32.650,00 TL ile sözleşme dışı yapıldığı belirtilen iş bedeli talep edilmiştir....
Eksik ve kusurlu işler bedeli ise, sözleşme hükümlerine göre eserin, teslimi gereken tarihten itibaren makul bir bekleme süresinden sonraki serbest piyasa rayiçlerine göre, bilirkişi ya da bilirkişi kurulu aracılığıyla yaptırılan inceleme sonucu belirlenebilir. Az yukarıda sözü edilen bilirkişi kurulu raporlarında eksik ve kusurlu işler bedeli, yapılan işin fiziki oranının, götürü bedele uygulanması suretiyle belirlenmiş olup; yasal yöntemine uygun şekilde eksik ve kusurlu iş bedeli tutarı belirlenmemiştir. Bu sebeple, raporlar eksik ve kusurlu işler bedelinin tazmini yönünden hükme esas alanacak nitelikte değil iseler de; davacı, Elmadağ Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/49 Değişik iş sayılı dosyasına sunulan 26.12.2006 günlü bilirkişi kurulu raporunu davasına dayanak aldığından, kural olarak 8.600,00 TL'den fazla eksik ve kusurlu iş bedeline bu davada mahkemece hükmedilemez....
Eksik ve kusurlu işler bedeli ise, sözleşme hükümlerine göre eserin, teslimi gereken tarihten itibaren makul bir bekleme süresinden sonraki serbest piyasa rayiçlerine göre, bilirkişi ya da bilirkişi kurulu aracılığıyla yaptırılan inceleme sonucu belirlenebilir. Az yukarıda sözü edilen bilirkişi kurulu raporlarında eksik ve kusurlu işler bedeli, yapılan işin fiziki oranının, götürü bedele uygulanması suretiyle belirlenmiş olup; yasal yöntemine uygun şekilde eksik ve kusurlu iş bedeli tutarı belirlenmemiştir. Bu sebeple, raporlar eksik ve kusurlu işler bedelinin tazmini yönünden hükme esas alanacak nitelikte değil iseler de; davacı, Elmadağ Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/49 Değişik iş sayılı dosyasına sunulan 26.12.2006 günlü bilirkişi kurulu raporunu davasına dayanak aldığından, kural olarak 8.600,00 TL'den fazla eksik ve kusurlu iş bedeline bu davada mahkemece hükmedilemez....
Eksik ve kusurlu işler bedeli ise, sözleşme hükümlerine göre eserin, teslimi gereken tarihten itibaren makul bir bekleme süresinden sonraki serbest piyasa rayiçlerine göre, bilirkişi ya da bilirkişi kurulu aracılığıyla yaptırılan inceleme sonucu belirlenebilir. Az yukarıda sözü edilen bilirkişi kurulu raporlarında eksik ve kusurlu işler bedeli, yapılan işin fiziki oranının, götürü bedele uygulanması suretiyle belirlenmiş olup; yasal yöntemine uygun şekilde eksik ve kusurlu iş bedeli tutarı belirlenmemiştir. Bu sebeple, raporlar eksik ve kusurlu işler bedelinin tazmini yönünden hükme esas alanacak nitelikte değil iseler de; davacı, Elmadağ Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/49 Değişik iş sayılı dosyasına sunulan 26.12.2006 günlü bilirkişi kurulu raporunu davasına dayanak aldığından, kural olarak 8.600,00 TL'den fazla eksik ve kusurlu iş bedeline bu davada mahkemece hükmedilemez....
Götürü bedelle yapılacak işlerde, hak edilen iş bedeli ya da varsa fazla ödemenin tesbitinde, fiziki oran yöntemi uygulanır. Bu yönteme göre işin, eksik ve kusurlar düşülmek suretiyle fiziki gerçekleşme oranı belirlenip, bu oran götürü bedele uygulanarak, kanıtlanmış ödemelerin de mahsubu yapılmak suretiyle yüklenicinin hak kazandığı iş bedeli bulunmaktadır. Davalı yüklenicinin iş bedeli alacağının açıklanan yönteme göre hesaplanması gerektiğinden, mahkemece HMK'nın 281/2. maddesi uyarınca bilirkişiden ek rapor alınarak, eksik ve kusurlar düşülmek suretiyle işin fiziki gerçekleşme oranı saptanıp, bu oran götürü bedele uygulanarak, davalı yüklenicinin iş bedeli alacağının hesaplanması, davalının ödeme savunmasına karşı davacının beyanı alınarak, kabul edilmeyen ödemelerle ilgili gerekli araştırmalar yapılarak, kanıtlanan ödemeler hak edilen bedelden düşülmek suretiyle davanın sonuçlandırılması gerekir....
Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin 01.11.2013 tarih ve 2.... sayılı ilamıyla, gecikme tazminatı ile ilgili hükme yönelik tüm temyiz itirazları reddedilerek, eksik iş bedeli bakımından bozulmuş, uyularak yapılan yargılama sonucunda, davalının yargılama sırasında kısmen bazı eksik işleri yerine getirdiği, karar tarihine en yakın tarih itibariyle eksik iş bedelinin 6.372,00 TL olduğu gerekçesiyle, kira tazminatına ilişkin istem kesinleştiğinden karar verilmesine yer olmadığına, 6.372,00 TL eksik iş bedelinin temerrüt faiziyle tahsiline karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir....
İş sahibince sözleşme ve ek sözleşmeler gereğince ödenmesi gereken iş bedeli tamamen ödenmemiş olduğundan eksik ve kusurlu işlerin giderim bedelinin tamamının davalıdan tahsili mümkün değildir. Bu durumda mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporuyla saptanıp kabul edilen ve yüklenici tarafından eksik bırakılıp dava dışı 3. kişiye tamamlatılan eksik işlerin giderim bedeli toplam 217.325,00 USD'den ödenmeyen iş bedeli 112.115,22 USD'nin düşülmesi sonucu kalan 105.209,78 USD üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken, iş sahibinin, iş bedelinin tamamını ödemediği gözden kaçırılarak yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur....
Nitekim bilirkişi raporlarında 16.700,00 TL eksik ve hatalı imalât bedeli hesaplanmıştır. Bu husus her türlü tereddüt ve kuşkudan uzak şekilde açıklık kazanmıştır. Buna rağmen birleşen dava yönünden ayrı bir hüküm kurulmaması isabetli olmamıştır. Diğer yandan her iki dava bakımından reddedilen kısımlar olduğu halde davasını vekille takip eden davalı taraflar yararına avukatlık vekâlet ücreti tayin edilmemesi de doğru olmamıştır. Kabule göre ise 155.000,00 TL iş bedelinden 113.000,00 TL ödeme miktarı düşüldükten sonra kalan 42.0000,00 TL'den teknik bilirkişi raporlarında eksik ve hatalı imalâtlar bedeli 16.700,00 TL mahsup edildikten sonra davacı yararına hükmedilecek iş bedeli 25.300,00 TL tespit edildiği halde, mahkemece maddi hata sonucu 25.700,00 TL'ye hükmedilmesi yerinde görülmemiştir. Açıklanan olgular gözetilmeden yazılı şekilde sonuca gidilmesi doğru olmamış, kararın temyiz eden taraflar yararına bozulması uygun görülmüştür....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: Tokat 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/206 esas, 2023/59 karar sayılı kararında: "Doğalgaz kaloriferi ve tesisatı, binada yangın tesisatı bulunmaması, arıtma tesisi, bina içerisinde kalorifer kazanı yapılmış olup sistemin çalışmaya elverişli olmaması, jenaratör ve eksiklikler bedeli, eksik cam balkon imalatı, siteye giriş kapılarındaki eksiklikler, çevre düzenlemesindeki eksik işler ile iş yeri bacalarının eksik olması ile 22 nolu ve 24 nolu dükkan tuvaletlerinin yapılmaması bedeli olarak toplamda 253.040,29 TL eksik iş bedelinin davalı tarafından davacılara ödenmesi, fazlaya ilişkin talep edilen ayıplı iş bedelleri bakımından süresinde ihbar bulunmaması sebebiyle eserin belirtilen hali ile kabulü gerektiğinden fazlaya ilişkin istemin reddi ile gecikme tazminatı bedeli olarak toplamda 358.300,00 TL'nin davalı tarafından davacılara ödenmesine dair karar verilmiştir....
Davacı yüklenici üstlendiği edimi iş sahibinin amacına ve tekniğe uygun imal edip teslimle mükelleftir. İş sahibi ise iş bedelinin ödemekle yükümlüdür.Taraflar arasında imzalanan 11.07.2005 tarihli sözleşmeden sonra düzenlenen 20.07.2011 tarihli sözleşme inkar edilmemiş olup, önceki sözleşmeyi tadil eden mahiyettedir. Bu sözleşmeye göre iş bedeli götürü olarak belirlenmiştir. BK'nın 365. maddesi uyarınca götürü bedelli sözleşmelerde yüklenici işi kararlaştırılan bedelle imal etmek zorundadır. Davalı iş sahibi de işin eksik ve kusurlu olduğunu bildirdiğine göre, dairemizin yerleşik uygulamalarına göre iş bedeli hesaplanırken de eksik ve ayıplar gözetilerek fiziki oran kurulmalı ve iş bedeli hesaplanmalıdır. Diğer taraftan davacı taraf sözleşme dışı işlerin bedelini de istemiş, davalı taraf ilave iş yapılmadığını savunmuşsa da, ilave işin yapıldığı dosya kapsamıyla anlaşılmıştır. Öte yandan ödemeler konusunda da uyuşmazlık bulunmaktadır....
