2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/289 E. - 2009/441 K. sayılı dosyasının incelenmesinde; davalılar ... tarafından diğer davalılar... ve ... aleyhine dava konusu vasiyetnamenin ehliyetsizlik nedeniyle iptali istenilmiş, mahkemece ehliyetsizlik nedeniyle vasiyetnamenin iptaline karar verilmiş, hüküm derecattan geçerek kesinleşmiş ise de, davacının bu davanın tarafı olmadığı anlaşılmıştır.Yerleşmiş Yargıtay uygulamalarına göre, vasiyetnamenin iptali davaları sadece bu davanın tarafları açısından hüküm ifade eder....
Mahkemece; vasiyetnamenin, açılmasına ilişkin görülen davanın 31/10/2013 tarihli celsesinde davacının yüzüne karşı okunduğu, vasiyetnamenin ve dolayısıyla saklı payın zedelendiğinin davacı tarafça öğrenildiği bu tarih ile davanın açıldığı 27/02/2015 tarihi arasında TMK’nın 557 nci ve 571 inci maddelerinde hüküm altına alınan bir yıllık hak düşürücü sürenin geçmiş bulunduğu gerekçesiyle, vasiyetnamenin iptali ve tenkis davalarının hak düşürücü süre yönünden reddine dair verilen karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiş ve Dairemizin 08/04/2019 tarihli ve 2017/11542 E. 2019/3054 K. sayılı ilamıyla onanmıştır....
Bölge adliye mahkemesince; ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle, davacı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı bilgi ve belgelere, özellikle temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararındaki gerekçelere göre, davacının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2- TMK’nın 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; a-Ehliyetsizlik, b-Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, c-Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, d-Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. TMK'nın 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak vasiyetnamenin iptali istenilemez....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dairemizce, HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle bağlı olarak ve kamu düzenine ilişkin hususlar resen dikkate alınmak suretiyle yapılan incelemede; Dava, vasiyetnamenin iptali ve terditli olarak tenkis istemine ilişkin olup, mahkemece vasiyetnamenin iptali talebi yerinde görülmeyerek reddedilmiş ikincil talep olan tenkis talebinin kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı tarafça istinaf edilmiştir. Davacı tarafça öncelikle vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkis talebiyle dava açılmıştır. TMK’nın 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; a-Ehliyetsizlik, b-Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, c-Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, d-Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir....
Kamu tüzel kişileri ile kamuya yararlı dernek ve vakıflara yapılan ölüme bağlı tasarruflar ve sağlararası kazandırmalar en son sırada tenkis edilir." şeklinde, yine aynı kanunun 571. maddesinde ise; "Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer. Bir tasarrufun iptali bir öncekinin yürürlüğe girmesini sağlarsa, süreler iptal kararının kesinleşmesi tarihinde işlemeye başlar. Tenkis iddiası, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebilir." şeklinde hüküm altına alınmıştır. A)VASİYETNAMENİN İPTALİ; 4721 s. TMK'nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ-TAZMİNAT-TENKİS Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali, olmadığı taktirde tenkis ile tazminat davası sonunda yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, ehliyetsizlik ve irade fesadı hukuksal nedenlerine dayalı vasiyetnamenin iptali, olmadığı taktirde tenkis ile muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tazminat isteklerine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan annesi ...’in 22.06.2006 tarihli düzenleme şeklindeki vasiyetnamesinin, ... 12....
Noterliğinin 14/07/2009 tarih 16456 yevmiye nolu düzenlenme şeklinde vasiyetnamenin iptaline, ve her türlü yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : VASİYETNAMENİN İPTALİ- TENKİS Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin iptali, tenkis davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacılar tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, ehliyetsizlik nedeniyle vasiyetnamenin iptali olmazsa tenkis isteğine ilişkindir. Davacılar, miras bırakanları...’ın 16.08.1995 tarihli vasiyetname ile beş parça taşınmazını aşırı bunama ve manevi baskı altında iken davalı kızı ...’e devrettiğini, vasiyetname ile saklı paylarının da ihlal edildiğini ileri sürerek öncelikle vasiyetnamenin iptalini olmazsa tenkisini istemişlerdir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır....
un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptal tescil olmadığı takdirde tenkis isteklerine ilişkindir. Davacı ... vasisi, kısıtlı ...’nın akıl sağlığının yerinde olmadığını, davalı kızı ...’ın bakım vaadiyle kendisini kandırarak maliki olduğu ... parsel sayılı taşınmazı ölünceye kadar bakma akdiyle üzerine aldığını devir işleminin ehliyetsizlik nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürerek, davalı adına olan kaydın iptali ile kısıtlı adına tesciline karar verilmesi istenmiş, yargılama sırasında kısıtlının ölümü ile davalı haricindeki mirasçılarından ... ... davaya devam etmişler ve davalarını ıslah ederek ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal tescil, olmadığı takdirde tenkis isteklerinde bulunmuşlardır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Ordu 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/72 esas, 2022/74 karar sayılı dava dosyasında verilen vasiyetnamenin iptali, tenkis talebinin reddine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; vasiyetnamenin iptali, tenkis istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, "...-Davacıların Ordu 3. Noterliği tarafından düzenlenen 06/01/2017 tarih 243 yevmiye numaralı vasiyetnamenin iptaline ilişkin asıl talebi ile terditli tenkis talebinin ayrı ayrı REDDİNE," karar verilmiştir....
