O zaman davalıdan tercihi sorulmak ve 11.11.1994 günlü 4/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca süratle dava konusu olup sabit tenkis oranına göre bölünemeyen malın, karar tarihindeki rayice göre değeri belirlenmeli ve bu değerin sabit tenkis oranıyla çarpımından bulunacak naktin ödetilmesine karar verilmelidir. Somut olayda, ilk derece mahkemesince davacının ilk talebi vasiyetnamenin iptaline ilişkin araştırma ve inceleme sonucunda vasiyetnamenin iptali koşulları bulunmadığından bu talebin reddi yönündeki kararı doğru ise de, davacının terditli tenkis talebi yönünden araştırma ve incelemenin yetersiz olduğu, eksik inceleme ile karar verildiği, davacılar vekilinin bu yöne ilişkin istinaf sebeplerinin yerinde olduğu anlaşılmıştır. Mahkemece yapılacak iş, davacılar vekilinin terditli tenkis talebi yönünden yukarıda belirtilen tenkise ilişkin yasal düzenleme ve ilkeler doğrultusunda araştırma yapılarak sonucu dahilinde karar vermek olmalıdır....

Noterliği tarafından düzenlenen 17.01.2013 tarih li vasiyetname ile davacı ile diğer mirasçıların paylarının ayrı ayrı belirlenerek davacıya 2/24, davalılar Ayşe ve Abdurrahman'a 6/24, davalılar Kadir ve Hasan'a 4/24, davalı Cumali için 2/24 oranında pay vasiyet edildiği, davacı tarafından vasiyetnamenin ehliyetsizlik ve korkutma, zorlama sonucunda yapılmış olması nedeniyle iptali talep edilmiş ise de; Adli Tıp Kurulu Dördüncü Adli Tıp İhtisas Kurulu tarafından düzenlenen 11/06/2018 tarih 2788 nolu raporda murisin dava konusu vasiyetnamenin düzenlendiği tarihte fiil ehliyetine sahip olduğunun tespit edilmiş olmasına; tanık beyanlarının incelenmesinde murisin davalıların korkutması sonucunda dava konusu vasiyetnameyi düzenlediğinin kanıtlanamamasına ve vasiyetnamenin TMK'nın 533. vd....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS Taraflar arasında görülen tapu iptali-tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla duruşma isteği dava değeri yönünden reddedilerek dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali-tescil, olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir. Davacı, mirasbırakan babası ...'in davaya konu 1928 parsel sayılı taşınmazını davalı oğluna satış suretiyle temlik ettiğini, işlemin ehliyetsizlik ve muvazaa nedenleriyle geçersiz bulunduğunu ileri sürerek tapusunun iptaline ve mirasbırakan ... adına tesciline; aksi takdirde tenkise karar verilmesini istemiştir....

Bu yönüyle, tenkis davası Miras Hukukuna özgü bir iptal davası olarak kabul edilmelidir. Tenkis, saklı payın yaptırımıdır ve saklı pay tamamlanıncaya kadar, önce ölüme bağlı tasarruflardan, bu yetmezse, en yeni tarihlisinden en eskisine doğru geriye gidilmek üzere sağlararası kazandırmalardan yapılır. (TMK md. 570) Somut olayda; Kadıköy 9. Noterliğinin 11/03/1997 tarih ve 14898 yevmiye numaralı vasiyetnamesi ile muris ...'in tüm malvarlığını davalıya bıraktığı, murisin eşi olan Fatma Saadet Cinpir'in ise 22/08/1998 tarihinde muristen önce 23/03/2013 tarihinde vefat ettiği anlaşılmıştır. Davacılar dava dilekçelerinde ve beyanlarında vasiyetnamenin iptali, olmadığı takdirde tenkis talebinde bulunmuştur....

-K A R A R- Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali ve terekeye iade, olmazsa tenkis isteğine ilişkindir. Mahkemece, mirasbırakanın temlik tarihinde ehliyetli olduğu, muris muvazaasına ilişkin şekil şartlarının gerçekleşmediği, tenkis ve iade yönünden verilen red Yargıtay'ca kararının onandığı, bu nedenle davalı lehine usulü kazanılmış hak doğduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hemen belirtilmelidir ki, hükmüne uyulan bozma ilamı doğrultusunda işlem yapılarak temlik tarihinde mirasbırakanın hukuki ehliyetinin bulunduğunun Adli Tıp Kurumu raporu ile tespit edilmek ve taşınmaz mirasbırakan tarafından davalıya bağış suretiyle devredildiği için 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının uygulama yeri olmadığı gözetilerek ehliyetsizlik ve muris muvazaası iddiaları yönünden tapu iptali ve tescil isteği ile ilgili yazılı şekilde karar verilmesi doğrudur....

ve özellikle ilk hükmün Dairemizce şekil eksikliğine dayalı iptal talebinin değerlendirilmediği gerekçesiyle bozulmuş olmasına göre, davalı tarafın sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2- Dava, vasiyetnamenin ehliyetsizlik ve şekil eksikliği nedenleriyle iptali, olmadığı takdirde tenkisi istemine ilişkindir. 4722 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanun'un 17. maddesi uyarınca; mirasçılık ve mirasın geçişi, mirasbırakanın ölüm tarihinde yürürlükte olan hükümlere göre belirlenir....

Davacılar hukuki ehliyetsizlik nedeniyle 04.08.2005 tarihli vasiyetnamenin iptalini, olmadığı takdirde tenkise karar verilmesini istemişlerdir. Birleşen davada ... vasiyetnamenin iptali davasının reddi ile vasiyetnamenin tenfizini istemiştir. Mahkemece asıl davanın reddi, karşı davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm taraflarca temyiz edilmiştir. Kısa kararda davacıların davasının reddi, davalı üniversite tarafından açılan karşı davanın kabulüne karar verildiği halde, gerekçeli kararda; "A-Esas dava sebebiyle, 1-2006/20 E.sayılı davada davacılar tarafından açılan Beyoğlu 16.Noterliğinin 04.08.2005 tarih ve ... yevmiyeli vasiyetnamenin iptali talebinin reddine, 2-Davacı ...'in tenkis talebinin tek mirasçı olması nedeniyle Beyoğlu 16.Noterliğinin tanzim ettiği 04.08.2005 tarih ve ... yevmiye nolu vasiyetname ile davalı ...'ne bağışlanan menkul ve gayrimenkul mal varlığının MK.nun 506/4 maddesi uyarınca 3/4'ünün davacı ......

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle vasiyetçinin ehliyetsizliğine ilişkin delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre; davacı tarafın sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. Dava, murisin işlem tarihinde fiil ehliyetinin bulunmadığı, murisin aldatma, korkutma, baskı ve zorlama altında vasiyetname düzenlediği, vasiyetnamenin yasal şekil şartlarını taşımadığı iddiasıyla açılan vasiyetnamenin iptali istemine ilişkindir. TMK. nun 557. maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmıştır. Bunlar; 1-Ehliyetsizlik, 2-Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3-Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlaka aykırı olması, 4-Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması halleridir. TMK'nun 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir....

Asliye Hukuk Mahkemesinde 2018/16 E. sayılı bir “tenkis” davası açtığını, huzurda görülen terditli davanın fer’i talebi de “tenkis” olduğundan aralarında derdestlik söz konusu olduğunu, dava şartı noksanlığı nedeni ile davanın reddi gerektiğini, el yazılı vasiyetnamenin ilk tenkis davasından sonra ortaya çıkmasının ikinci bir tenkis davası açılmasına neden olarak gösterilemeyeceğini beyanla; davacının vasiyetnamenin iptali talebinin esastan, kademeli tenkis talebinin ise HMK m. 114/ı ve 115’e göre dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, iptali istenen vasiyetnamenin murisin eli ürünü olduğunun Adli Tıp Raporu ile anlaşıldığı, el yazısı vasiyetnamenin TMK.nun 538.maddesinde ön görülen koşulları taşıdığı gerekçesi ile vasiyetnamenin iptali isteminin reddine, tenkis konusunda derdest dava bulunduğundan tenkis talebinin dava şartı yokluğundan reddine karar verilmiştir....

DAVA TÜRÜ :Tapu İptali - Tenkis Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava mirasbırakanın tapuda gerçekleştirdiği temlikin tasarruf ehliyetinin yokluğu nedeni ile iptali bunun kabul edilmemesi halinde tenkis isteği ile açılmış mahkemece tenkise karar verilmiştir. Hükmü davacı ehliyetsizlik nedeniyle iptal ve tescile karar verilmesi gerektiğinden bahisle temyiz etmiştir. Temyiz edenin sıfatına ve temyiz nedenlerine göre inceleme görevi Yargıtay l. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ : Dosyanın görevli Yargıtay * l. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi25.10.2007...