Gerekçe ve Sonuç Dairenin 24.01.2024 tarih ve 2022/9398 Esas, 2024/453 Karar sayılı kararı ile, davacının taşınmazın 148.000,00 TL'ye, davalının da 92.500,00 TL'ye alındığını iddia ettiği, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise taşınmazın edinme değerinin 195.033,00 TL olarak tespit edildiği ve işbu değere göre alacağın hesaplandığı, davacının iddiasının üzerinde belirlenen taşınmaz değerine göre alacağın hesaplanmasının davalının aleyhine olduğu; hükme esas alınan hesap raporunda oranlama yapılarak değer artış payı alacağı ve artık değere katılma alacağının belirlenmesi yerinde ise de, toplam alacak miktarı belirlenirken değer artış payı alacağı ile artık değere katılma alacağının toplanması gerekirken yanlışlıkla değer artış payı alacağı yerine artık değerin değer artış payı alacağı olarak katılma alacağı ile toplanması sonucunda fazla alacağa hükmedildiği; davacı lehine hükmedilen alacağın değer artış payı ve artık değere katılma alacağı niteliğinde olduğu, alacağa tasfiyenin...
konusu daireye ve araca ilişkin yasal katılma alacağı dışında değer artış payı alacağı da bulunduğunu, bilirkişi tarafından belirlenecek, belirsiz katılma alacağı ile değer artış payı alacağının tespitine, bu miktarın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Katılma alacağı yasadan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Değer artış payı alacağı ise; eşlerden birinin diğerine ait malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun karşılık almaksızın esaslı katkıda bulunması durumunda, tasfiye sırasında bu malda meydana gelebilecek değer artışı için katkısı oranında sahip olduğu alacak hakkıdır (4721 sayılı TMK m.227). Denkleştirme (TMK m.230) hariç, tasfiyeye konu mal varlığında katkı tarihine göre değer kaybı söz konusu ise, katkının başlangıçtaki değeri esas alınır (TMK m.227/1). Böyle bir malın daha önceden elden çıkarılmış olması halinde hakim, diğer eşe ödenecek alacağı hakkaniyete uygun olarak belirler (TMK m.227/2). Değer artış payı alacağı talep edebilmek için, parasal ya da para ile ölçülebilen maddi veya hizmet değeriyle katkıda bulunulmalıdır....
; Anlaşmalı boşanma davasında hüküm fıkrasında yer alan ‘tarafların nafaka, tazminat ve başkaca talepleri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına’ şeklindeki hükmün değer artış payı alacağı (TMK m. 227) davasının reddine gerekçe oluşturup oluşturmayacağı yönünde değerli çoğunluk ile aramızda çekişme vardır. Değerli çoğunluk “bu hükme göre” değer artış payı alacağı (TMK m. 227) davasının dinlenemeyeceği görüşünde ise de düşüncemize göre bu hüküm ile değer artış payı alacağı (TMK m. 227) davası arasında bir bağ yoktur/kurulamaz olduğundan davanın esasının incelenmesi gerekir. 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu m. 166 f. III hükmünde öngörülen düzenleme ile evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır....
Bu açıklamalara göre; araç yönünden davacı vekilinin talebi, değer artış payı ve katılma alacağı isteğine ilişkindir. Bu tür davalarda, eklenecek değerlerden (TMK.m.229) ve denkleştirmeden (TMK.m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere edinilmiş malın (TMK.m.219) toplam değerinden mala ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK.m.231) yarısı üzerinden (TMK.m.236/1) tarafların kazanılmış hakları da dikkate alınarak katılma alacağının hesaplanması ve TMK'nun 227. maddesi hükümleri uyarınca; eşlerden biri, diğerine ait malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun bir karşılık almaksızın katkıda bulunmuş ise, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında değer artış payı alacağının belirlenmesi gerekir. TMK'nun 222/1. maddesine göre ise, belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispatla yükümlüdür....
Bu açıklamalar karşısında mahkemece davacının tapu iptali ve tescille ilgili talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde kabulüne karar verilmiş olması da doğru değildir. Ancak, davacı tarafın tapu iptali ve tescil isteğinin yanında terditli olarak değer artış payı ve katılma alacağını içeren isteğinin de bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacının dava konusu meskenle ilgili değer artış payı ve katılma alacağı isteği dikkate alınarak taraf delillerinin toplanması ve delillere göre TMK. nun 202 ve devam eden maddeleri gereğince olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gerekir. Yukarıda açıklanan nedenle davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile usul ve kanuna aykırı görülen hükmün HUMK.nun 428. maddesi hükmü uyarınca BOZULMASINA ve 17,15 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine 29.11.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma ve Değer Artış Payı Alacağı Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine karar verilmiş olup, hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 07.02.2017 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalı vekili Avukat ... ve karşı taraftan davacı vekili Avukat ....l geldiler....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, talep, hukuki nitelendirme, ispat, ıslah, kişisel mal savunması, usuli kazanılmış hak noktasında toplanmaktadır. Dava, katkı payı, değer artış payı ve katılma alacağı istemine ilişkindir. 2....
alacağın yasal faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş; davacı vekili 20.11.2019 tarihli dilekçesiyle talep miktarını değer artış payı alacağı yönünden 76.128,00 TL, katılma alacağı yönünden 80.091,00 TL olmak üzere toplam 156.219,20 TL'ye yükseltmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma alacağı, değer artış payı ..... ile..... aralarındaki katılma alacağı, değer artış payı davasının reddine dair ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 31.01.2014 gün ve 93/16 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı vekili, müvekkilinin bankadan çektiği kredi ile davalı adına satın aldığı traktörün iade edilmediğini ileri sürerek, traktörü aynen iadesi ve ya bedelinin davalıdan alınarak davcıya verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili, davacı ile aralarında düzenledikleri anlaşmalı boşanma protokolünde hiçbir alacak ve vereceklerinin olmadığını beyan ettiklerini, dava konusu traktörün davalının evlenmeden önce sahip olduğu 60 adet keçinin satılması sonucunda elde ettiği gelir ile alındığını, savunarak davanın reddini istemiştir....
