Tüketici Mahkemesinin 14.10.2022 Tarihli ve 2015/1272 Esas, 2022/1217 Karar Sayılı Kararı Davanın devremülk sözleşmesinden kaynaklı terditli olarak açılan tapu iptali ve tescil ve devremülkün kullanamadığı dönemlerin ücretlerinin emsal tesisler gözetilerek davalılardan alınıp davacıya ödenmesi, mümkün olmadığı takdirde davacının ödediği bedelin denkleştirici adalet ilkesine göre iadesi talebine ilişkin olduğu ve tapu kayıtlarına göre dava konusu taşınmazın da Bodrum ilçesinde bulunduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. C. Bodrum 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) 09.01.2023 Tarihli ve 2023/1 Esas, 2023/7 Karar Sayılı Kararı Somut uyuşmazlık, taraflar arasında düzenlenen devremülk sözleşmesinin iptali ile ödenen bedelin iadesi istemine ilişkin olup taşınmazın aynına ilişkin bir dava olmadığı, davacının yerleşim yerinin Düzce, davalıların yerleşim yerinin ise Kadıköy/İstanbul olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. II. GEREKÇE A....

Orman Mevkii 3015 ada 1,4,5,6, ve 7 parsellerin 7/3650 hissesinin satışı, satış bedeli, teslimi, site aidatı, resim, harç ve vergilerin ödeme koşulları ile ilgili alacı ve satıcı arasındaki karşılıklı taahhütleri kapsar." şeklinde ifade edilen hükümle taraflar arasında devremülk satış sözleşmesi yapıldığı ve söz konusu sözleşmenin resmi şekil şartına tabi olduğu ve taraflar arasında imzalanan sözleşmenin resmi şekilde yapılmadığından geçersiz sözleşmeye dayalı olarak tarafların verdiklerini iade edecekleri gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, az yukarıda belirtilen hatalı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir. Ne var ki, yapılan bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması usulün 438/son maddesi gereğidir....

Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile taraflar arasında imzalanan 047688 nolu Gayrimenkul Satış Sözleşmesinin feshi ile 241.200,00 TL'nın 18/01//2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,diğer taleplerinin reddine, dava konusu edilen sözleşmeye istinaden davacı adına kayıtlı Afyonkarahisar İhsaniye İlçesi, Gazlıgöl Köyünde bulunan 892 parsel A Blok 5. Kat 45 nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davalı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Davacı, devremülk satış sözleşmesinin iptali ve ödediği bedelin iadesi ve mahkum kalınan kar istemiyle eldeki davayı açmıştır. Taraflar arasında 13. Blok 40 nolu bağımsız bölümün devrini içeren devremülk satış sözleşmesi imzalanmıştır. Sözleşme konusu taşınmaz 40 nolu bağımsız bölüm olmasına rağmen, davacıya tarihinden önce devri yapılan 45 nolu bağımsız bölümdür....

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirket ile müvekkili arasında 09/09/2016 tarih ve 32931 sözleşme numaralı Devremülk Satış Vaadi Sözleşmesi akdedildiğini ve sözleşmeye istinaden müvekkilince davalı şirkete 33.000,00- TL ödeme yapıldığını, müvekkilince yapılan ödemeye rağmen davalı şirket tarafından sözleşmede belirtilen ve davalı tarafça yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerin yerine getirilmediğini, müvekkiline vaat edilen sözleşme konusu devre mülkün müvekkilince kullanılamadığını ve kira geliri sağlanamadığını, müvekkilince Ankara 54....

K A R A R Davacı, davalı şirket ile 15/09/2012 tarihli 009134 ve 08/11/2012 tarihli 009134 Ek A sayılı devre mülk satış sözleşmesini imzaladığını, tapunun devredilmediğini, ... 2. Noterliği’nin 6205 yevmiye numaralı 15.10.2015 tarihli ihtarnamesi ile sözleşmeden cayma hakkını kullandığını belirterek devre mülk satış sözleşmesi nedeniyle davalıya ... olduğu 14.355,00-TL devre mülk bedelinin tahsilini istemiştir. Davalı, cevap vermemiştir....

Mahkemece, Davanın KABULÜNE, taraflar arasında imzalanan 05/12/2010 tarihli ve 8789 sayılı sözleşmenin iptaline, 10.900,00 TL nin 13/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Dava, devremülk satış sözleşmesinin iptali ve ödenen bedelin iadesi istemine ilişkindir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 117. maddesi gereğince muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur. Davacı, 06.11.2014 tarihli ihtarname ile sözleşmenin feshi ile ödediği 10.900,00 TL bedelin 30 gün içerisinde iadesini istemiş ve söz konusu ihtarname davalıya 13.11.2014 tarihinde tebliğ edilmiştir. Bu durumda davalı tebliğden itibaren işleyecek 30 gün sonunda mütemerrit olur....

-K. sayılı kararıyla “Dava konusu uyuşmazlığın Yalova İli, Termal İlçesi, Akköy Köyü'nde bulunan devre mülk niteliğinde taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin olduğu, davacının öncelikli talebinin sözleşmenin iptali ve alacak olmasına göre, sözleşmenin iptali ve alacak kararı ile taraflar sözleşmeye göre birbirlerinden aldıklarını karşılıklı olarak geri verme durumunda olduklarından, devre mülk satış sözleşmesinin iptali ile davacı adına tapuda kayıtlı bulunan devre mülkün tapu kaydının da iptali ve önceki malik adına yeniden tapuya kayıt ve tescili gerektiği, bu nedenlerle kesin yetki kuralı gereğince davanın taşınmazın bulunduğu Termal İlçesinin bağlı olduğu Yalova Asliye Hukuk (Tüketici) Mahkemesi'nde görülmesinin zorunlu olduğu” gerekçesiyle davalıların istinaf taleplerinin kabulüne, Eskişehir Tüketici Mahkemesi'nin 11/07/2019 tarih ve 2018/277 - 2019/711 E.-K. sayılı kararının kaldırılmasına karar verilmiştir....

Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, devremülk sözleşmesindeki aidat bedelinin ödenmemesinden kaynaklanan itirazın iptali istemine ilişkindir. Yargıtayca yargı yerinin belirlenmesi için taraflar arasında imzalanan devre mülk sözleşmesinin bu dosya ile birlikte gönderilmesi gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; dosyanın eksiklik giderilmek üzere Ankara 3. Tüketici Mahkemesine gönderilmesine 16.07.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi....

İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI :" Davanın kabulü ile, Taraflar arasında düzenlenen 18/08/2013 tarih 9252 sözleşme nolu ve eki mahiyetindeki 20/08/2017 tarih EK-A İB 009252 sözleşme nolu devremülk satış vaadi sözleşmelerinin iptaline, Taraflar arasında düzenlenen 18/08/2013 tarih 9252 sözleşme nolu ve eki mahiyetindeki 20/08/2017 tarih EK-A İB 009252 nolu sözleşmeler nedeniyle alınan toplam 18.800,00 TL sözleşme bedelinin davalı şirketten işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine," karar verildiği anlaşılmıştır....

Taşınmazın aynından doğan davalarda yetki başlıklı 6100 sayılı HMK'nın 12. maddesinin birinci ve üçüncü fıkrasında "1)Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davalar ile taşınmazın zilyetliğine yahut alıkoyma hakkına ilişkin davalarda, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir. 3)Bu davalar, birden fazla taşınmaza ilişkinse, taşınmazlardan birinin bulunduğu yerde, diğerleri hakkında da açılabilir." hükmüne yer verilmiştir. Bu kural kamu düzeni ile ilgili olup mahkemece re'sen gözetilir. Somut olayda, uyuşmazlık; 17/03/2018 tarih ve 600435 numaralı Devremülk Satış Sözleşmesinin feshi ile davacının yapmış olduğu 47.000,00 TL tutarındaki ödemenin iadesi ve hisseli tapu kayıtlarının iptali istemine ilişkindir. Dolayısıyla uyuşmazlığın bu haliyle, kamu düzenine ilişkin, kesin yetki ve taşınmaz üzerindeki ayni hak iddiasına ilişkin yetkiyi düzenleyen HMK'nın 12. maddesi kapsamında kaldığı anlaşılmaktadır....