ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/814 Esas KARAR NO : 2022/914 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 26/11/2021 KARAR TARİHİ : 08/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili tarafından mahkememize gönderilen dava dilekçesinde özetle; davacı şirkete ait pay defteri çalınmıştır....
Tüm dosya kapsamı bir bütünlük içinde değerlendirildiğinde; --- maddesine göre; zayi belgesi verilmesini defterleri zayi olduğununu iddia eden tacir talep edebilir. Somut olayda, ----- ait karar defterinin zayi olması nedeniyle zayi belgesi talep edilmektedir. Davacının bu şirketin ortağı olması ona bu davayı açma ehliyeti tanımaz. Zayi belgesi verilmesi istemli davayı ancak, zayi belgesi verilecek defterin sahibi olan şirket açabilecektir. Davacı ortağın bu davayı açma hususunda aktif husumetinin olmadığı anlaşıldığından, HMK'nun 114/1-d maddesi uyarınca, tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları hususunun dava şartlarından olması ve dava şartlarının da davanın her aşamasında mahkemece re'sen dikkate alınması gerektiğinden, HMK'nun 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ GEREKÇE : Dava, Dernekler Kanununun 32. maddesine göre hasımsız olarak açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir. Somut olayda; dosya içeriğinde toplanan delillerden davacı derneğin üye kayıt defteri ve alındı belgesi cildinin kaybolduğuna ilişkin 25/03/2022 tarihli dernek yönetimi tarafından dernek karar defterinde tutanak tutulduğu ve akabinde 31/03/2022 tarihinde eldeki davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Usul kurallarına göre ispat yükü olumsuzu iddia edene değil olumluyu iddia edene düşer. Dosya içeriğinde davacı dernek yöneticilerinin gerekli dikkat ve özeni göstermediği veya defteri kasten kaybettiklerine ilişkin herhangi bir delil ve belge bulunmamaktadır. Dernek yöneticilerinin tacir olmadığından yöneticilerinin basiretli bir tacir gibi davranma yükümlülükleri de bulunmamaktadır. Her ne kadar ilk derece mahkemesince; davanın reddine karar verilmiş ise de; mahkemece eksik incelemeyle karar verildiği görülmektedir....
Dava, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 82/7 maddesine dayalı zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir. TTK 82/7 fıkrası gereğince bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi afet ve hırsızlık sebebi ile kanuni saklama süresi içinde kayba uğrarsa, tacir kaybı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içerisinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir. TTK'nın 82/7. maddesinde, zayi belgesi verilmesini gerektirecek zayi olma durumları sınırlı olarak sayılmamış ise de tacirin zayi belgesi isteyebilmesi için, defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/117 Esas KARAR NO : 2021/1312 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 22/02/2021 KARAR TARİHİ : 07/12/2021 Mahkememizde görülmekte olan zayi belgesi verilmesi davasının açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ticari defterlerin saklandığı davacıya --- tarihinde --- meydana geldiğini, yaklaşık bir gün süren ---sırasında pay ve karar defterlerine ulaşılamadığını,--- aynı gün----- ilan verildiğini belirtmiş; pay ve karar defterlerine dair zayi belgesi verilmesini talep etmiştir....
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ: Dava, Zayi Belgesi Verilmesi davasına ilişkindir. Davacı 16/08/2021 tarihli feragat dilekçesinde özetle; hasımsız olarak açtığı zayi davasından feragat ettiğini, herhangi bir işlem yapılmadan dosyadan feragat sebebiyle reddine karar verilmesini beyan ve talep etmiştir. 6100 sayılı HMK'nin 309/1.maddesi gereğince; feragat dilekçe ile veya sözlü olarak yapılır. HMK'nin 310/1 maddesi gereğince; Feragat ve kabul hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir. HMK'nin 309/2.maddesine göre ise; feragat karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatına bağlı değildir. HMK'nin 309/4 maddesine göre de; Feragat kayıtsız ve şartsız olmalıdır. 6100 Sayılı HMK'nin 311.maddesinde; "Feragat ve kabul, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur." hükmü bulunmaktadır. 6100 Sayılı HMK'nin 312/1.maddesine göre; "Feragat veya kabul beyanında bulunan taraf, davada aleyhine hüküm verilmiş gibi yargılama giderlerini ödemeye mahkum edilir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/185 Esas KARAR NO : 2021/522 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 04/02/2021 KARAR TARİHİ : 15/06/2021 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; Vergi mükellefi olarak tutulması gereken defter, kayıt vs. ile işlemlerinin düzenlenmesi amacıyla muhasebe ve mali müşavirlik hizmetlerini yapan ... ile çalıştıklarını, 01/01/2010 ve 30/10/2020 dönemine ilişkin işletme defterlerinin, gider belgelerinin ve SGKya ait dosyaların mali müşavirin ... Mahallesi, ... Sk. No:.., ... Blok, Kat:..., D:..., ......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/37 Esas KARAR NO : 2021/1226 DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi DAVA TARİHİ : 12/01/2021 KARAR TARİHİ : 22/12/2021 K. YAZIM TARİHİ : 22/12/2021 Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; davacının Atışalanı Vergi Dairesi / ... no kayıtlı vergi mükellefi olduğunu, müvekkili şirkette bilgisayar hardiscinde meydana gelen teknik arızanın giderilememesi sebebiyle 29.12.2020 tarihinde format atılmak zorunda kalındığını, bunun sonucunda firmaya ait 2020/8 Dönem Yevmiye E- Defteri (3 parça), 2020/8 Dönem kebir E- Defteri (3 parça) e-defterlerin zayi olduğunu beyanla zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir....
Dava; Davacı şirketin ---- şirket yetkilileri tarafından aranmasına rağmen bulunamamış olduğu iddiası ile zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir. TTK'nun 82/7. maddesine göre; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın,--- ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Talep eden zayi belgesi istediği pay defterinin kaybolduğunu iddia ettiği, tacirin kendi kusuru yada ihmali ile zayi olan veya kaybolan defter ve belgeler için TTK'nun 82/7. maddesine göre zayi belgesi verilemeyeceği, bu anlamda dava şartlarının oluşmadığı anlaşılmakla talebin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
Davacı vekili 15/11/2022 tarihli ihtiyati tedbir talepli dilekçesinde zayi belgesi verilmesini talep ettiği defterlerin yetkisiz kişiler tarafından kullanıldığını ve kullanımının engellenmesi sebebiyle ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiş ve bu kişiler hakkında suç duyurusunda bulunduklarını ve soruşturma başlatıldığını beyan etmiştir. Zayi belgesi verilmesi davasının konusunun bizzat zayi istenen defter ve belgelerin zayi olduğunun ispat edilmesi hususu olduğu, ancak davacı vekili tarafından tedbir talepli dilekçesinde zayi talep edilen belgelerin yetkisiz kişiler tarafından kullanılması sebebiyle tedbir kararı verilmesi talep ettiği, davacı vekilinin bizzat kendi beyanı ile defter ve belgelerin zayi olmadığını ve halen mevcut olup kullanıldığını ikrar ettiği ve bu sebeple zayi talep edilen defterlerin zayi olmadığı tespit edilmiştir....
