"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup, hükmün davalı Dernek temsilcisi tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava dilekçesinde, davalı derneğin son genel kurul toplantısını 20.09.2006 tarihinde yaptığı bu tarihten sonraki iki genel kurul toplantısını ise yapmadığı gerekçesi ile derneğin 4721 sayılı Kanunun 87/5. maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesi istenmiş; Mahkemece, iki genel kurul toplantısının üst üste yapılmadığı gerekçesi ile davanın kabulü ile davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmiş, hüküm davalı Dernek temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir....
Derneğinin önceki yönetim kurulu başkan ve üyelerinin 17.01.2010 tarihinde gerçekleştirilen olağan genel kurul toplantısında oy çokluğu ile ibra edildiğini, genel kurul öncesi üyelerin 2009 yılına ait gelir gider tablosu ve tahmini bütçe konusunda yeterince bilgi sahibi olmadan oy kullandıklarını ileri sürerek ibraya ilişkin 5. maddenin iptalini istemişler; mahkemece, davalı derneğin ilk oturumda davayı kabul ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosyada bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dava konusu genel kurul toplantısında bu toplantıya katılan 741 üyeden davacı ... ve 37 arkadaşının muhalefetine karşılık oy çokluğu ile önceki yönetimin ibra edildiği, seçim sonrasında davacı ...'nın yeni yönetimde yer aldığı, seçilen yeni yönetim kurulunun vekillerine açılan bu dava için kabul yetkisi verdiği anlaşılmaktadır....
Sulh Hukuk Mahkemesi ise, TMK'nın 60/2. maddesi uyarınca fesih koşullarının oluşup oluşmadığını inceleme görevinin asliye hukuk mahkemesine ait olduğundan bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87/1. maddesi hükmü “İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması” aynı maddenin son hükmü ise “Her ilgili, sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir” şeklindedir. Somut olayda; davacı tarafından, Derneğin kuruluşunu müteakiben ilk 6 ay içerisinde ilk olağan genel kurul toplantısını gerçekleştirerek dernek organlarını oluşturması gerekirken ilk olağan genel kurul toplantısının kuruluşundan bu yana yapılmadığından derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini talep edildiğinden, uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK’nın 21, 22 ve 23. maddeleri gereğince Ödemiş 1....
Gereği görüşüldü: 1-Dava, niteliği ve içeriği itibariyle dernek genel kurul kararlarının iptali istemine ilişkindir....
TMK'nun 87/2. maddesine göre, "Dernekler; ilk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması, halinde kendiliğinden sona erer; her ilgili, Sulh Hakiminden, Derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebilir. Dosyaya yansıyan bilgi ve belgelerden; davalı derneğin olağan genel kurul toplantısını 17/10/2019 tarihinde yaptığı, zorunlu organlarını oluşturduğu, genel kurul sonucunun İl Dernekler Müdürlüğü'ne bildirildiği anlaşılmaktadır. Genel kurul sonuçlarının süresi içerisinde İl Dernekler Müdürlüğü'ne bildirilmemesi idari para cezasını gerektiren bir eylem olup bu nedenle derneğin kendiliğinden sona erdiğine hükmedilemeyecektir....
olmadığının tespit edildiğini, Dernekler Kanunu 32.maddesinde dernek yöneticilerine idari para cezası verileceğinin, mahkemecede kanun ve tüzük hükümlerine aykırı olarak yapılan genel kurul toplantılarının iptaline karar verileceğinin düzenlendiğini beyanla genel kurul toplantısının iptaline karar verilmesini talep etmiştir....
Beşte bir üyeye tanınan, genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırma hakkı, dernek tüzüğünün 12. maddesinde de yer almaktadır. Olayda beşte biri aşan sayıda üyenin, genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırma talebini dernek genel merkezine usulünce ulaştırdıkları, dernek yönetim kurulunun bu talebin gereğini Yönetmelikte gösterilen süre içinde yerine getirmediği anlaşılmaktadır. Beşte bir üyeye tanınan olağanüstü genel kurul toplanmasına ilişkin başvurunun yönetim kurulunca karşılanmaması durumunda, üyelerden birinin başvurusu üzerine, üç üyenin sulh hukuk hakimliğince genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırmakla görevlendirilmesi yasa gereğidir. Bu bakımdan "yeni bir genel kurul yapma gerekçesinin bulunmadığı, sadece beşte bir üyenin imzasının da genel kurulun olağanüstü toplanması için yeterli olmadığı" yönündeki yerel mahkeme gerekçesi yasal ve yerinde değildir....
Derneği'nin TMK'nin 87/5. maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespiti talep edilmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm davalı dernek yönetim kurulu üyeleri tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden, davalı derneğin yürürlükte olan tüzüğünün 11. maddesinde dernek olağan genel kurul toplantısının iki yılda bir ocak ayında yapılacağının düzenlendiği, yapılan son genel kurul toplantısı olduğu iddia edilen 18.01.2011 tarihli toplantıdan sonra sırasıyla 20.01.2013 ve 18.01.2015 tarihli toplantıların yapıldığı, ancak genel kurul sonuçlarının il dernekler müdürlüğüne bir aylık süre içinde bildirilmediği anlaşılmaktadır. Genel kurul sonuçlarının süresi içinde il dernekler müdürlüğüne bildirilmemesi idari para cezasını gerektiren bir eylem olup bu nedenle derneğin kendiliğinden dağıldığına karar verilemez. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde kabulü doğru görülmemiştir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/11/2018 NUMARASI : 2018/1273 ESAS 2018/1280 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : Karşıyaka 3.Sulh Hukuk Mahkemesinin 08/11/2018 Tarih 2018/1273 Esas 2018/1280 Karar sayılı kararına karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olup dosya heyetçe incelendi; A)DAVACININ İSTEMİNİN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı derneğin olağan genel kurul toplantısını 3 yılda bir yapacağı belirtildiği halde söz konusu derneğin en son olağan genel kurul toplantısını 30/06/2010 tarihinde yaptığını, olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamamasının derneğin kendiliğinden sona erme sebebi olduğunu belirterek, T2 TMK'nın 87/5 maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilesini talep etmiştir. B)DAVALININ CEVABININ ÖZETİ: Davalı davaya karşı cevap vermemiştir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/11/2018 NUMARASI : 2018/1273 ESAS 2018/1280 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : Karşıyaka 3.Sulh Hukuk Mahkemesinin 08/11/2018 Tarih 2018/1273 Esas 2018/1280 Karar sayılı kararına karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olup dosya heyetçe incelendi; A)DAVACININ İSTEMİNİN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı derneğin olağan genel kurul toplantısını 3 yılda bir yapacağı belirtildiği halde söz konusu derneğin en son olağan genel kurul toplantısını 30/06/2010 tarihinde yaptığını, olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamamasının derneğin kendiliğinden sona erme sebebi olduğunu belirterek, T2 TMK'nın 87/5 maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilesini talep etmiştir. B)DAVALININ CEVABININ ÖZETİ: Davalı davaya karşı cevap vermemiştir....
