SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/11/2022 NUMARASI : 2022/183 ESAS - 2022/1968 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : TARAFLARIN İDDİA ve SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı derneğin süresi içinde genel kurul toplantısını yapmadığını, bu durumda TMK ve DK'nın ilgili hükümleri gereğince davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk dereceli mahkeme tarafından yapılan yargılama sonrasında, davanın kabulü ile davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı temsilcisi istinaf dilekçesinde özetle; kendisinin yurt dışında olması sebebiyle toplantının yapılamadığını derneğin tüzüğünde hiçbir sıkıntının bulunmadığını ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir....
DAVA TÜRÜ :Derneğin Feshi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. 1-Davalı Dernek Tüzüğünün 20. maddesi gereğince “….. idare ve kanuni işler ile gerçek ve tüzel kişilere karşı derneği yönetim kurulu temsil eder veya ettirir. Bu görevi bir veya birkaç kişiye verebilir… ” Karar ve temyiz dilekçesi davalı dernek adına Başkan...'ya tebliğ edilmiştir....
Dava dosyasının incelenmesinden, davacı derneğin kamu yararına çalışan dernek sayılma istemiyle yaptığı başvurunun davalı Bakanlığa iletilmesi üzerine Devlet Bakanlığının, Sanayi ve Ticaret Bakanlığının ve Maliye Bakanlığının görüşünün istenildiği, Devlet Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığın'ca olumlu görüş verilirken, Maliye Bakanlığınca; dernek gelirlerinin %80 inin dernek amaçlarına harcanmadığı, tüzüğünde de dernek gelirlerinin enaz %80'inin dernek amaçlarına harcanılacağına ilişkin bir hükmün bulunmadığı belirtilerek istemi uygun görmemesi üzerine dava konusu işlem ile davacıya bildirimde bulunulduğu anlaşılmıştır....
Maddesinde; " Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır. Tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir." hükmü yer almaktadır....
Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2019/107 Esas 2019/181 Karar sayılı 31/01/2019 tarihli kararı ile kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilen davalı Yıldızelililer Derneği'nin Dernekler Yönetmeliğinin 89/a-b maddeleri uyarınca TASFİYESİNE, 3- Derneğin mal varlığı bulunmadığından en yakın amacı taşıyan derneğe devrine ilişkin karar verilmesine yer olmadığına," şeklinde karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; derneğin başkaca mal varlığı olma ihtimali değerlendirilerek 89/b maddesi uyarınca derneğin malvarlığının en fazla üyeye devredilmesine karar verilmesi gerektiğini, derneğin işbu davanın açılmasına sebebiyet verdiğini, müvekkili idarenin bu davanın açılması için masraf yaptığını, yargılama giderlerinin devlet üzerinde bırakılmasına karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir....
Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.", 69. maddesinde "Her üyenin genel kurulda bir oy hakkı vardır, üye, oyunu şahsen kullanmak zorundadır.", 73. maddesinde "Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.", 78. maddesinde de "Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hâllerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz.” düzenlemeleri mevcuttur. Dernekler Yönetmeliğinin 14. maddesinde ise; “Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler....
Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.", 69. maddesinde "Her üyenin genel kurulda bir oy hakkı vardır, üye, oyunu şahsen kullanmak zorundadır.", 73. maddesinde "Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.", 78. maddesinde de "Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hâllerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz.” düzenlemeleri mevcuttur. Dernekler Yönetmeliğinin 14. maddesinde ise; “Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler....
Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla bulunduğu ildeki amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredileceği, bu ......in para, mal ve haklarının tasfiyesinin mahkeme kararında belirtilen esaslara göre yapılacağı ve tasfiyenin tamamlanmasını müteakip, durumun ilgili mülki idare amirliğine bildirileceği düzenlenmiştir. .........
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Feshi İstemli KARAR 1-Davalı derneğe ait onaylı tüzük, yönetim kurulu karar defteri, ile son genel kurul toplantı tutanaklarının davalı dernekten, 2-Davalı derneğe ait dernek dosyasının il dernekler müdürlüğünden, Getirtilerek dosya içerisine konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi için dosyanın mahalli Mahkemesi'ne GERİ ÇEVRİLMESİNE, 07.12.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Feshi İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı ihbar eden ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun usulden reddine karar verilmiş olup, bu kez ihbar eden ... vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R ... Valiliği İl Dernekler Müdürlüğünün ihbarı üzerine ... Cumhuriyet Başsavcılığı 19.01.2018 tarihli davanamesiyle; İcadiye Spor Severler Derneğinin amacının kuruluşundan sonra fiili olarak kanuna aykırı hale geldiğinden bahisle TMK'nin 89. maddesi gereğince kapatılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş; davalı dernek temsilcisi ... davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
