Dava, 2004 sayılı İcra Ve İflas Kanunu'nun 72.maddesi kapsamında kesinleşen icra takibinden sonra açılan, davacı Derneğin kullandığı krediye kefil olup bu sıfatla ödeme yapan ve borçlanma tarihinde derneğin yönetim kurulu üyesi olan davalıya davacı Derneğin borçlu olmadığının tespiti istemine yönelik menfi tespit davasıdır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 58.maddesine göre her derneğin bir tüzüğünün bulunduğu, bu tüzüğün kanunun emredici hükümlerine aykırı olamayacağı, tüzükte derneğin gelir kaynaklarının gösterilmesinin zorunlu olduğu, tüzükte düzenlenmeyen konularda kanun hükümlerinin uygulanacağı, 5253 sayılı Dernekler Kanunun 4.maddesi gereği ise Dernek Tüzüğünde derneğin borçlanma usullerinin gösterilmesinin zorunlu olduğu düzenlenmiştir. TMK'nin 85. maddesi gereği dernek yönetim kurulunun derneğin yürütme ve temsil organı olduğu, bu görevini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getireceği ifade edilmiştir....
Maddesi hükmü “ Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hale gelmesi veya sürenin sona ermesi,.” aynı maddenin son hükmü ise “..Her ilgili, sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir.” şeklindedir. Somut olayda;davacı tarafından, onaylanan dernek tüzüğünün üyelere tebliğ edilememesi nedeniyle derneğin amacının gerkeçleşmesinin olanaksız hale geldiğinden derneğin sona erdiğinin tesipiti talep edildiğinden, uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 Sayılı HMK'nin 21.,22. ve 23. maddeleri gereğince Gölbaşı/Ankara Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 13.09.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/01/2021 NUMARASI : 2020/796 ESAS 2021/105 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : Uşak 1....
Dernekler Kanununun 32. maddesinde geçen “dernek yöneticileri” ibareleri dernek yönetim kurulu başkanını ifade ettiği, bu Kanunda yazılı olan idarî yaptırımlara karar vermeye mahalli mülki amirin yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin feshi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1-Davalı dernek ile.... Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği'ne ait ayrı ayrı tüzüklerin ve yönetim kurulu karar defterlerinin, 2-Her iki derneğin ...Valiliği Dernekler İl Müdürlüğü'nde bulunan dernek dosyalarının, 3-Davacı vakfın vakıf yönetim kurulu karar defterinin, 4-... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2012/1009 Esas sayılı dosyasının, Getirtilerek dosyaya konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 20.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İşlettiği ticari işletme dolayısıyla tacir sayılan ve işletmesini ticaret siciline tescil ettirmiş olan dernek, ticari işletmesiyle ilgili işlerde Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi olur. Dernek iktisadi işletmesinin dernekten ayrı bir tüzel kişiliği bulunmamaktadır. T.T.K'nın 18. maddesi ve Ticaret Sicili Tüzüğü'nün 72, 73 ve 76. maddeleri uyarınca dernek ve vakfa ait ticari işletmelerin ticaret siciline tescil edilmesi gerekmektedir. Yine Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde ''(1) Aşağıda sayılan kurumların kazançları, kurumlar vergisine tâbidir:... ç) Dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler.'' denilmek suretiyle dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler kurumlar vergisine tabi tutulmuştur. Bu nedenle dernek ve iktisadi işletmenin farklı vergi numaralarına sahip olması yasal düzenlemeler uyarınca gerekli olup farklı tüzel kişilikleri olduğunun bir göstergesi değildir. Tüm bu nedenlerle, .... Belediyesi ... Kulübü Derneği İktisadi İşletmesinin, .......
Dernekler Kanunu'nun 32. maddesinde geçen “dernek yöneticileri” ibareleri dernek yönetim kurulu başkanını ifade ettiği, bu Kanunda yazılı olan idarî yaptırımlara karar vermeye mahalli mülki amirin yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır....
Dernekler Kanunu'nun 32. maddesinde geçen “dernek yöneticileri” ibareleri dernek yönetim kurulu başkanını ifade ettiği, bu Kanunda yazılı olan idarî yaptırımlara karar vermeye mahalli mülki amirin yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır....
D)İSTİNAF NEDENLERİ: Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkeme kararının TMK 2 maddeye ve hukuka aykırı olduğunu, davalı derneğin sektörde tekel konumunda olup, bu durum dikkate alınmaksızın TMK 83. madde gerekçe gösterilerek davanın reddinin hukuka aykırı olduğunu, davacıların derneğin kurucuları arasında yer alıp sonradan yaşanan bir takım sorunlar nedeni ile dernek üyeliğinden ayrılmak zorunda kaldığını, davacı şirketin Distile alkollü içki sektöründe halen piyasada en yüksek üretim hacmine sahip rakı kategorisinde tanınmış pek çok köklü markanın sahibi bir şirket olduğunu, dernek üyeliğine kabul edilmemesinin tüzüğe ve TMK 2 maddeye aykırı olduğunu, TMK 63. maddede, "hiç kimse, bir derneğe üye olmaya ve hiç bir dernek de üye kabul etmeye zorlanamaz." denilmekte ise de, üyelik şartları oluşmasına rağmen keyfi olarak kabul etmemenin hakkın suiistimali olduğunu, genel kurul kararının tümüyle hukuka aykırı olduğunu, TMK 83 maddesinin katı bir yorumla uygulanmaması gerektiğini...
Dava, dernek tüzüğünde tespit edilen kanuna aykırılıkların verilen süre içerisinde giderilmediği gerekçesi ile yeni kurulan derneğin feshi istemine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 58. maddesinde, dernek tüzüğünün kanunun emredici hükümlerine aykırı olamayacağı, 72. maddesinde, derneğin zorunlu organlarının genel kurul, yönetim kurulu ve denetim kurulu olduğu, zorunlu organlar dışında başka organların da oluşturulabileceği, ancak zorunlu organların görev, yetki ve sorumluluklarının oluşturulan bu organlara devredilemeyeceği, 85. maddesinde ise yönetim kurulunun derneğin yürütme ve temsil organı olduğu hüküm altına alınmıştır. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 4. maddesinde de, her derneğin bir tüzüğünün bulunması gerektiği ve maddenin (g) bendi gereği de, derneğin şubesinin bulunup bulunmayacağının tüzükte belirtilmesinin zorunlu olduğu açıkça ve amir hüküm olarak ifade edilmiştir....
